Đường sắt Cát Linh-Hà Đông là bài học để thực hiện các dự án tiếp theo

* Hà Nội sẽ chịu trách nhiệm thanh toán chi phí thực hiện dự án

* Chủ đầu tư cũng phải chịu trách nhiệm làm dự án chậm tiến độ

Chủ trì cuộc họp báo là Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Ngọc Đông và ông Dương Đức Tuấn, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội. Cùng dự và thông tin có đại diện chủ đầu tư, Tổng thầu Trung Quốc, Metro Hà Nội...

Tại buổi họp báo, ông Vũ Hồng Phương, Giám đốc Ban Quản lý dự án đường sắt, đại diện chủ đầu tư - thông tin tóm tắt về tình hình thực hiện Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông.

Theo đó, khi đưa vào hoạt động, tuyến đường sắt có tốc độ khai thác trung bình là 35 phút/ giờ; thời gian chạy toàn tuyến từ Cát Linh tới Hà Đông (hoặc ngược lại) là 23,63 phút. Khi đưa vào khai thác thương mại sẽ hoạt động liên tục từ 5 giờ 30 phút đến 22 giờ 30 phút hằng ngày.

Quang cảnh buổi họp báo.

Khung giờ cao điểm, các đoàn tàu chạy giãn cách với tần suất 6 phút có một đoàn tàu cập ga, với sức chở tối đa là 960 người/đoàn. Trong giờ bình thường tàu được khai thác 10 phút/chuyến, lưu lượng vận chuyển tối đa đạt 1,02 triệu người/ngày.

Đội ngũ nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ vận hành tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông có 651 nhân sự được đào tạo theo thiết kế. Theo khuyến cáo tư vấn an toàn, Metro Hà Nội đã bổ sung thêm 82 nhân sự. Trong đó có 41 nhân sự được đào tạo tại Trung Quốc, 16 nhân sự được đào tạo tại Việt Nam.

Sau khi bàn giao cho đơn vị tiếp nhận, chủ đầu tư sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị liên quan hoàn thiện các nội dung còn tồn tại của dự án cũng như thực hiện công tác bảo hành công trình theo quy định của hợp đồng, phối hợp với đơn vị vận hành trong giai đoạn khai thác.

3 điểm đặc biệt trong việc thu phí của tuyến đường sắt đô thị mới

Phát biểu tại buổi họp báo, ông Vũ Hồng Trường, Tổng giám đốc Metro Hà Nội đã nêu 10 điểm cần tập trung trong tiếp nhận, khai thác, vận hành dự án, trong đó có 3 điểm đặc biệt của tuyến đường sắt đô thị mới.

Cụ thể, việc tiếp nhận và khai thác tuyến đường sắt Cát Linh-Hà Đông sẽ diễn ra ra trong 2 giai đoạn kéo dài khoảng 1 năm kể từ thời điểm bàn giao cho TP Hà Nội.

Ông Vũ Hồng Trường, Tổng giám đốc Metro Hà Nội công bố kết quả thực hiện dự án.

Giá vé khai thác tuyến đường sắt đã được TP Hà Nội phê duyệt chính thức là: Giá mở cửa là 7.000 đồng/lượt; theo chặng là 8.000-15.000 đồng/lượt. Vé cũng được bán theo tháng và ưu tiên theo các đối tượng cụ thể.

“Đi nhiều trả tiền nhiều, đi ít trả tiền ít chứ không phải đi ngắn mà phải trả tiền cả tuyến. Việc này nhằm khuyến khích người dân sử dụng phương tiện, đặc biệt là người có thu nhập thấp và trung bình”, ông Vũ Hồng Trường cho biết.

Cùng với đó, TP Hà Nội đã hoàn thành và kiện toàn đội ngũ nhân sự 733 người, đảm bảo tỷ lệ 56 người phục vụ trên mỗi km. Các nhân viên phục vụ tuyến đường sắt đã được sát hạch trong tháng 9 và đều đạt yêu cầu; nhân viên phục vụ đều được tiêm đủ 2 mũi vắc xin. Khi đưa vào khai thác, tuyến đường sắt cũng đã có phương án đảm bảo phòng, chống dịch Covid-19; tại các ga đều có phòng cách ly tạm thời, hỗ trợ y tế với hành khách đi tàu.

Metro Hà Nội thực hiện và hoàn thành 63 tình huống đảm bảo an toàn theo yêu cầu của nhà tư vấn Pháp. Cùng với đó, TP Hà Nội đã có phương án kết nối các tuyến xe buýt với các nhà ga. Ga tàu Cát Linh và ga Yên Nghĩa có 16 tuyến xe buýt và mỗi ga khác cũng được kết nối với 7 tuyến xe buýt.

Dự án được áp dụng tiêu chuẩn kỹ thuật của Trung Quốc và được kiểm tra theo phương thức của châu Âu

Trả lời phỏng vấn báo chí tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Ngọc Đông nhấn mạnh, tiêu chuẩn thiết kế của dự án đường sắt đô thị ở Việt Nam chưa hoàn thiện, mới chỉ có tiêu chuẩn về thi công, khai thác.

Trong quá trình thực hiện dự án theo khung tiêu chuẩn chung kết hợp những quy định sẵn có của Việt Nam và tiêu chuẩn của Trung Quốc. Đơn vị tư vấn đánh giá châu Âu thực tế vẫn thực hiện theo kiểm tra, tư vấn dựa án theo tiêu chuẩn của Trung Quốc và quy trình này được thực hiện theo cách thức của châu Âu.

Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Ngọc Đông phát biểu tại buổi họp báo.

“Việc đánh giá trên cơ sở thiết kế của dự án chứ không đánh giá theo tiêu chuẩn của châu Âu”, ông Nguyễn Ngọc Đông cho biết.

Theo lời Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải, ngay từ đầu các tiêu chuẩn đã không đồng bộ, vì vậy việc thực hiện có nhiều khó khăn. Việc này rút ra được nhiều kinh nghiệm cho các dự án sau này.

Ông Nguyễn Ngọc Đông cũng thông tin thêm về việc khai thác hạn chế số lượng đoàn tàu, khi tổng số là 13 đoàn nhưng chỉ khai thác 6 đoàn: Giai đoạn 1 là từ Cát Linh tới Hà Đông với 13 đoàn tàu, trong đó 9 đoàn khai thác liên tục và 3 đoàn dự phòng. Trong giai đoạn 2, dự án sẽ dược kéo dài, phát triển tới Xuân Mai với số lượng đoàn tàu tăng lên 26 đơn vị.

Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải nhấn mạnh, toàn bộ chi phí thực hiện dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông sẽ do phía TP Hà Nội chịu trách nhiệm. Do đặc thù của dự án trọng điểm quốc gia và là dự án đường sắt đô thị đầu tiên của Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải chịu trách nhiệm chỉ đạo và giám sát đầu tư.

Đường sắt Cát Linh-Hà Đông sẽ được khai thác chính thức sau 1 năm chạy thử

Phát biểu tại buổi họp báo, ông Dương Đức Tuấn, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, đúng 7 giờ sáng 6-11, Bộ Giao thông vận tải và UBND TP Hà Nội sẽ bàn giao tiếp nhận dự án. Việc bàn giao sẽ được ký hợp đồng bàn giao cùng 6 phụ lục. Ngay trong ngày, dự án sẽ chính thức được khai thác chở khách. Sau một năm sẽ đánh giá và chuyển sang giai đoạn khai thác bền vững.

“Chính phủ đã đồng ý khai thác có điều kiện giai đoạn đầu. Đây là giai đoạn lịch sử của Hà Nội, là dự án đường sắt đô thị đầu tiên của Việt Nam được vận hành khai thác”, ông Dương Đức Tuấn cho biết.

Theo đó, trong giai đoạn đầu tiên, dự án có 13 đoàn tàu, nhưng trong 6 tháng đầu sẽ vận hành cơ bản 6 đoàn không ngừng nghỉ, thời gian giãn cách là 15 phút; trong 6 tháng tiếp theo vận hành 9 đoàn tàu với thời gian giãn cách là 6 phút. Hà Nội sẽ khai thác toàn bộ 13 đoàn tàu dựa trên căn cứ vào lưu lượng hành khách.

Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn trả lời báo chí tại buổi họp báo.

Trả lời phóng viên về việc nguyên nhân chậm trễ của dự án, ông Dương Đức Tuấn lý giải, việc dự án chậm trễ do rất nhiều lý do: Thủ tục, hợp đồng, giải phóng mặt bằng và các tiêu chuẩn kỹ thuật của dự án đường sắt đô thị đầu tiên của Việt Nam.

TP Hà Nội chịu trách nhiệm trong công tác giải phóng mặt bằng của dự án. Thành phố và các quận đã rất cố gắng, dự án chậm 5-6 năm thì riêng giải phóng mặt bằng cũng mất tới 3 năm. Dự án sẽ là bài học rất lớn cho các dự án tiếp theo.

Để khai thác hiệu quả hệ thống đường sắt đô thị trong tương lai, TP Hà Nội sẽ thiết lập quy hoạch đồng bộ, không chỉ là 1 tuyến đường sắt đơn lẻ. Hiện một số dự án đang được thi công và đang chuẩn bị đầu tư các dự án như Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo, Nam Thăng Long - Nội Bài...

Dự án chậm trễ cũng có trách nhiệm của chủ đầu tư

Thứ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Ngọc Đông khẳng định, dự án chậm trễ do cả nguyên nhân chủ quan và khách quan. Là dự án đường sắt đô thị đầu tiên, dự án thí điểm và kéo dài nên sẽ không lường trước được những phát sinh. Dự án sẽ là bài học cho các dự án sau.

Theo quy định của pháp luật, chủ đầu tư chịu trách nhiệm chung khi dự án chậm trễ. Chủ đầu tư đã làm không tốt công tác chuẩn bị đầu tư, nghiệm thu dự án chưa thông suốt. Bộ Giao thông vận tải sẽ mổ xẻ để làm rõ trách nhiệm của từng đơn vị, từng phần việc và xử lý theo quy định của pháp luật.

Cùng với đó, tại buổi họp báo, đại diện các bên tham gia dự án đã giải đáp cho báo chí nhiều vấn đề khác liên quan tới việc khai thác dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông trong thời gian tới.

Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông do Ban Quản lý dự án đường sắt, Bộ Giao thông vận tải làm chủ đầu tư, được khởi công từ tháng 10-2011. Tổng mức đầu tư dự án hơn 18.000 tỷ đồng vay ODA của Trung Quốc theo Hiệp định khung ký ngày 30-5-2008 giữa hai Chính phủ Việt Nam - Trung Quốc.

Tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông trong lần chạy thử.

Tổng thầu EPC là Công ty TNHH Tập đoàn Cục 6 Đường sắt Trung Quốc và tư vấn giám sát thi công là Công ty TNHH Giám sát xây dựng Viện nghiên cứu thiết kế công trình đường sắt Bắc Kinh.

Dự án có chiều dài 13,05km đi hoàn toàn trên cao. Trên tuyến có 12 nhà ga, điểm đầu là ga Yên Nghĩa (quận Hà Đông) và cuối tuyến ga Cát Linh (quận Ba Đình). Dự án có 13 đoàn tàu, dự kiến giai đoạn đầu sẽ khai thác 4-6 đoàn tàu, với thời gian 10-15 phút/chuyến.

Sau khi bàn giao, hệ thống đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông sẽ được đưa vào khai thác, vận hành ngay. Metro Hà Nội cho biết miễn phí cho tất cả hành khách trong 15 ngày đầu tiên tuyến đường sắt được đưa vào khai thác.

Tin, ảnh: VIỆT CƯỜNG - TUẤN SƠN