Với địa hình 80% là đá, “đá trong lòng đất, đá chạm bước chân, đá cao tới trời”, nên từ bao đời nay, cuộc sống của bà con dân tộc Mông ở các huyện Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc (Hà Giang) gặp không ít khó khăn, vất vả.
Phụ nữ người Mông được ví như những chú “ong thợ” dành trọn một đời gửi gắm tâm tư và sự khéo léo, kiên trì vào từng sợi lanh; những đôi bàn tay dù nhiều nếp nhăn vẫn miệt mài dệt lên hồn cốt của dân tộc, tạo nên tấm vải lanh rực rỡ sắc màu.
Trời còn mờ sáng, khi con gà trống vừa cất tiếng gáy, trong ngôi nhà nhỏ ở bản người Mông, xã Mồ Dề (Mù Cang Chải, Yên Bái) chị Hảng Thị Xúa, vợ Thiếu tá Mùa A Lồng (công tác tại Ban CHQS huyện Mù Cang Chải) đã mang một gùi rau về nấu cám cho lợn.
Cũng như những dân tộc khác, việc tổ chức lễ cưới của các chàng trai, cô gái người Mông tại Cao Bằng phải trải qua những nghi lễ riêng biệt. Hiện nay, trong các đám cưới của người Mông ở Cao Bằng, những thủ tục, lễ nghi đã được lược bớt để phù hợp với đời sống hiện đại.