Hiện nay đang vào mùa phát nương, đốt rẫy. Cùng với độ nóng do việc đốt cỏ cây, các cơ quan chức năng của Nhà nước cũng đang gia tăng thêm nhiệt độ vì sự phức tạp của vấn đề này. Rất nhiều vụ cháy rừng được bắt nguồn từ việc làm nương rẫy.

Tình trạng đốt rừng làm nương rẫy đang diễn ra ở nhiều địa phương (ảnh internet)

Theo số liệu của Cục Kiểm Lâm (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), chỉ tính riêng từ đầu năm mới Đinh Hợi đến nay, cả nước đã xảy ra hàng chục vụ cháy rừng. Mới đây, tại khu vực rừng núi đá vôi, chỉ cách khu nhà quan sát của Ban quản lý dự án công trình thủy điện Sơn La khoảng 100 mét đã xảy ra vụ cháy rừng nghiêm trọng do Lò Văn Hặc ở xã Tân Lập (huyện Mộc Châu, Sơn La) lén lút đốt rừng làm nương. Vụ cháy gây thiệt hại khoảng 0,3ha rừng và nếu không được ngăn chặn kịp thời sẽ gây mất an toàn cho công trường xây dựng nhà máy thủy điện.

Tại khu rừng tái sinh thuộc bản Phan Chu Hoa, xã Nùng Nàng (huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu) cũng xảy ra một vụ cháy rừng lớn, thiêu trụi khoảng 30ha rừng tái sinh và thảm thực vật. Nguyên nhân vụ cháy trên cũng là do các hộ đốt nương làm cháy lan sang khu vực rừng giáp ranh.

Canh tác trên nương rẫy là tập quán lâu đời của bà con sống ở miền núi. Để chấn chỉnh tình trạng phát nương làm rẫy quảng canh, thiếu quy hoạch và sự quản lý thiếu chặt chẽ, ngăn ngừa nạn cháy rừng và phá rừng trái phép, đồng thời hướng dẫn cho người dân canh tác nương rẫy có hiệu quả, mới đây, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có Chỉ thị 15/2007/CT-BNN về việc tăng cường công tác quản lý canh tác nương rẫy. Theo đó, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có rừng chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc thống kê, xác định cụ thể hiện trạng diện tích, loại hình canh tác và đối tượng canh tác nương rẫy; Rà soát, quy hoạch nương rẫy bảo đảm sự thống nhất với quy hoạch 3 loại rừng và quy hoạch sử dụng đất đai của địa phương, chú trọng những khu vực có khả năng canh tác ổn định thì quy hoạch nương rẫy cố định; Tổ chức kiểm soát chặt chẽ các hoạt động canh tác nương rẫy, đốt dọn đồng ruộng gần rừng. Trong thời điểm khô cạn kiệt, nguy cơ cháy rừng ở cấp cực kỳ nguy hiểm, phải tạm dừng việc đốt dọn nương rẫy, đốt đồng ruộng gần rừng. Xử lý nghiêm minh người có hành vi vi phạm hoặc lợi dụng canh tác nương rẫy để phá rừng trái phép hoặc gây cháy rừng.

Tuy nhiên, để Chỉ thị nói trên đến được với các hộ dân miền núi, phải cần đến công tác tuyên truyền. Mặt khác, cũng cần phải hướng dẫn cụ thể cho bà con phương thức làm ăn nếu không phát rừng làm nương rẫy.

PHÚ THỌ