Khi đó ông 22 tuổi, là Trung đội phó thuộc Tiểu đoàn 564 (Trung đoàn 165, Đại đoàn 312-nay là Sư đoàn 312, Quân đoàn 1). Nhớ lại những ngày đó, Đại tá Trần Thịnh Tần kể: "Cuối năm 1952, trong đợt bao vây địch ở Nà Sản, cấp trên giao cho tôi phụ trách đội vũ trang tuyên truyền. Đồng bào ở đây chủ yếu là người dân tộc thiểu số, nhiều gia đình có người thân bị địch lôi kéo tham gia hàng ngũ của chúng. Để vận động bà con không tin theo kẻ xấu, tích cực giúp đỡ bộ đội, mỗi đêm chúng tôi biểu diễn chương trình văn nghệ kết hợp tuyên truyền ở một bản. Ngày đó, tôi tự sáng tác nhiều bài vè, cải biên truyện tiếu lâm, rồi tập cho cả đội để đến đêm đọc, kể cho dân làng nghe".
CCB Trần Thịnh Tần giới thiệu những tư liệu, ảnh kỷ niệm về cuộc đời quân ngũ.
Bấy giờ, dù điều kiện chiến đấu khó khăn, thiếu thốn, nhưng trong hầm vẫn treo cờ Đảng và ảnh Bác Hồ. Ông Tần đứng trang nghiêm, hồi hộp nghe đọc quyết định, rồi dõng dạc hô xin thề một lòng theo Đảng. Sau lễ kết nạp Đảng, anh em yêu cầu ông Tần hát một bài để thể hiện quyết tâm. Không có nhạc hát sẽ mất hay, tự nhiên ông Tần nảy ra sáng kiến, mượn bi-đông đựng nước của các đảng viên đang đeo bên mình rồi buộc lại theo cách của đồng bào dân tộc. Chỉ vài phút sau đã có một “bộ nhạc" gõ. Vừa hát bài “Vì nhân dân quên mình”, ông Tần vừa say sưa gõ nhạc. Sự cộng hưởng âm thanh từ các bi-đông khác nhau tạo ra tiếng nhạc rất hay và lạ, khiến cả chi bộ tấm tắc khen. Sáng kiến của ông Tần trong lễ kết nạp Đảng được nhân rộng. Từ đó, “bộ nhạc” độc đáo ấy trở thành nhạc cụ không thể thiếu trong các đêm văn nghệ của đơn vị, giúp anh em thư giãn tinh thần, hăng say chiến đấu.
Bài và ảnh: HOÀNG THÀNH