Từ thị trấn Hà Lam, huyện Thăng Bình, chúng tôi cùng đoàn công tác vượt qua những triền cát trắng, hành quân về xã Bình Giang (Thăng Bình). Nhà Bà mẹ VNAH Nguyễn Thị Tú kia rồi. Ngôi nhà tình nghĩa do Cơ quan TCCT vừa làm lễ khánh thành còn thơm nồng mùi vôi vữa. Mẹ ngồi đó, đôi bàn tay gầy guộc. Ở tuổi 100, cơn đau hành hạ, sức khỏe giảm sút nhiều, nhưng mẹ còn minh mẫn lắm. Thế nên, khi nghe phóng viên Thanh Thế, Trung tâm Phát thanh-Truyền hình Quân đội ghé sát tai mẹ: “Mẹ ơi! Hôm nay có các anh bộ đội Cơ quan TCCT về thăm mẹ!”.

Đoàn công tác trước ngôi nhà mới của Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Tú. 

Nghe vậy, đôi mắt đang nhắm nghiền của mẹ ứa ra những giọt nước. Giọng mẹ khe khẽ: “Ai về đó! Ông Học, hay con Thu?”.

Chúng tôi không ai cầm được nước mắt. Anh Lương Tấn Tài (con trai mẹ Tú), kể: “Bao nhiêu năm qua không lúc nào mẹ nguôi nhớ chồng và con gái. Vì quá nhớ thương người thân nên mỗi lần có người đến thăm, mẹ cứ tưởng là ba và chị gái của tôi trở về!”. Nỗi đau của mẹ quá lớn, năm 1968, mẹ nhận hung tin chồng là ông Lương Học (sinh năm 1920) hy sinh ngay chính trên quê hương Bình Tú.

4 năm sau, đứa con gái nết na thảo hiền của mẹ là Lương Thị Thu cũng ngã xuống ngay chính mảnh đất thấm máu của cha mình... Lúc anh Tài đỡ mẹ, đón nhận món quà tình nghĩa từ tay Thiếu tướng Nguyễn An Phong, Cục trưởng Cục Chính trị, TCCT QĐND Việt Nam đôi vai gầy của mẹ rung rung...

Đến thôn Hiền Lương, xã Bình Giang, chúng tôi vào thăm Bà mẹ VNAH Nguyễn Thị Hòa. Tuy đã ngoài 90 tuổi nhưng ánh mắt của mẹ vẫn còn nhanh nhẹn. Một tay cầm túi quà, một tay đặt lên vai Thượng tá Ngô Thái Học, Trợ lý Phòng Chính sách, Cục Chính trị, TCCT QĐND Việt Nam, mẹ hỏi: "Túi xách này của ai? Con là ai vậy?". Thượng tá Ngô Thái Học trả lời: “Túi xách này là quà tặng mẹ! Chúng con là Bộ đội Cụ Hồ!

Nghe vậy, mẹ khóc. Tiếng khóc của người mẹ thương nhớ hai người con là liệt sĩ Hồ Thành Trung và Hồ Thị Đẳng. Tiếng khóc của niềm vui khi mẹ biết tin được Cơ quan TCCT tặng nhà tình nghĩa.

Ngay trong buổi sáng hôm ấy, đoàn công tác của Cơ quan TCCT còn đến thăm, tặng quà vợ liệt sĩ, mẹ liệt sĩ: Đồng Thị Kết, Hồ Thị Nhì, Phan Thị Tới... Trong số những Bà mẹ VNAH, mẹ liệt sĩ, vợ liệt sĩ mà Cơ quan TCCT trao quà tình nghĩa, mỗi người một hoàn cảnh, song cùng chung một nỗi đau: Đó là sự hy sinh, mất mát không thể nào bù đắp được khi những người thân yêu nhất của mình đã hy sinh vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. 

Theo Thượng tá Ngô Thái Học, trong những năm qua, bằng tấm lòng tri ân sâu sắc, các cơ quan, đơn vị thuộc TCCT QĐND Việt Nam đã nhận phụng dưỡng 64 Bà mẹ VNAH; thăm hỏi, tặng quà đối tượng chính sách, người có công với cách mạng trị giá hàng trăm triệu đồng. Riêng năm 2022, Cơ quan TCCT đã xây tặng 7 nhà tình nghĩa, 1 nhà đồng đội...

Có mặt trong lễ bàn giao nhà tình nghĩa và tặng quà người có công với cách mạng, ông Võ Văn Hùng, Phó chủ tịch UBND huyện Thăng Bình khẳng định: “Trong những năm qua, các cơ quan, đơn vị thuộc TCCT QĐND Việt Nam đã có nhiều đóng góp vào hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”. Các anh luôn sát cánh cùng địa phương phụng dưỡng, chăm sóc các Bà mẹ VNAH; tham gia xây nhà tình nghĩa; thăm hỏi, tặng quà đối tượng chính sách, người có công với cách mạng... Những việc làm ấy góp phần chia sẻ vợi bớt nỗi đau mất mát do chiến tranh để lại”.

Thời kỳ chiến tranh, huyện Thăng Bình là một trong những địa phương của tỉnh Quảng Nam có tinh thần đấu tranh cách mạng kiên cường, bất khuất, có đến 17/22 xã, thị trấn vinh dự được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Đây là địa phương có số lượng đối tượng chính sách, người có công với cách mạng rất lớn. Huyện có hơn 10.000 liệt sĩ, 1.600 thương binh, bệnh binh, 1.033 Bà mẹ VNAH, gần 80 mẹ còn sống.

Chiều Bình Giang nắng như đổ lửa, nhưng ai cũng quyến luyến bởi tình đồng chí, nghĩa đồng bào. Trong ánh mắt của các Bà mẹ VNAH, người có công với cách mạng rạng ngời niềm vui bởi những món quà đong đầy yêu thương, trọn vẹn nghĩa tình.

Bài và ảnh: TIẾN DŨNG - LÊ HIẾU