Trước đây, nói đến Hải Phòng, người ta thường nhớ ngay đến quê hương của phong trào thi đua “sóng Duyên Hải”, nơi xuất phát của những con tàu “không số”; một Hải Phòng tiên phong xây dựng và thực hiện phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”; chỉnh trang và quản lý đô thị... Nhưng hiện nay, nói đến Hải Phòng, người ta bắt gặp một dấu ấn mới - một Hải Phòng của cải cách hành chính. Đồng chí Nguyễn Văn Thuận, Ủy viên TƯ Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Hải Phòng đã khẳng định với chúng tôi “Cải cách hành chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế...”.
Chọn khâu đột phá để thành phố “cất cánh”
- Thưa đồng chí, vì sao Hải Phòng lại chọn năm 2006 là "năm cải cách hành chính", trong khi năm 2007, Thủ tướng Chính phủ mới xác định năm 2007 là năm “xác định cải cách hành chính là khâu đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế” trong cả nước?
- Triển khai Nghị quyết số 32 của Bộ Chính trị về "xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước" đặt ra cho chúng tôi rất nhiều trăn trở. Làm gì, làm thế nào để Hải Phòng nhanh chóng “cất cánh” với sự phát triển nhanh, mạnh và bền vững, thật sự trở thành một thành phố công nghiệp hiện đại, một đô thị trung tâm cấp quốc gia, một trọng điểm kinh tế biển, một cực tăng trưởng của vùng kinh tế động lực phía Bắc. Để hướng tới mục tiêu ấy, không có cách nào khác là trước hết phải phát huy nhân tố con người, phải xây dựng cho được bộ máy hành chính hoạt động hiệu quả, năng động để khai thác và phát huy tốt nhất, nhanh nhất mọi tiềm năng của thành phố. Sau thành công của "năm kỷ cương, hiệu quả-2005”, Hải Phòng đã chọn chủ đề năm 2006 là "Năm cải cách hành chính" với mục tiêu: tạo điểm nhấn, bước chuyển biến rõ nét trong cải cách thủ tục hành chính; tạo sự thông thoáng, hấp dẫn cho môi trường đầu tư, kinh doanh; nâng cao lòng tin của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp đối với bộ máy hành chính nhà nước trong giải quyết công việc. Xin nói thêm, không hẹn mà gặp, sau khi chọn chủ đề năm 2006 rồi, chúng tôi được biết một số địa phương khác như các Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng... cũng chọn nội dung này cho hành động tập trung của mình trong năm 2006...
- Sau “Năm cải cách hành chính”, thành phố có còn tình trạng "hành dân là chính” không, thưa đồng chí?
- Thực sự một năm qua, bức tranh cải cách hành chính của thành phố đã có nhiều chuyển biến tích cực. Cho đến nay đã có 218/218 xã, phường, thị trấn; 14/14 quận, huyện, thị xã; 17/24 sở, ngành của thành phố triển khai thực hiện cơ chế "một cửa". Có 5 sở và 8 ủy ban nhân dân cấp quận, huyện triển khai thực hiện tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả theo cơ chế "một cửa" có phần độc lập, chuyên trách, trong đó có 2 quận Hồng Bàng và Ngô Quyền đã triển khai đồng bộ, hiện đại, đạt tiêu chuẩn cao, được nhiều địa phương trong nước đến trao đổi kinh nghiệm. 11 cơ quan, đơn vị đã và đang triển khai áp dụng hệ thống quản lý chất lượng dịch vụ hành chính công theo tiêu chuẩn ISO 9001:2000, bảo đảm công khai, minh bạch về quy trình, thủ tục hành chính, về lệ phí và về thời gian trả kết quả. "Năm cải cách hành chính 2006" đã nâng cao nhận thức của các cấp, ngành ở Hải Phòng cải cách hành chính; tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân được làm việc trực tiếp với các cấp chính quyền, tham gia giám sát cán bộ, công chức; đáp ứng ngày càng tốt hơn quyền lợi của nhân dân; phương thức hoạt động của cơ quan Nhà nước, tác phong và lề lối làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức ở một số địa phương, ngành bước đầu có đổi mới.
- Điều đó có nghĩa là không còn trường hợp “hành chính-hành dân”?
- Chúng tôi chưa phát hiện trường hợp “hành dân” nào. Có thể nói trách nhiệm và thái độ làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức có chuyển biến tiến bộ, tệ phiền hà, sách nhiễu, tiêu cực đã giảm. Đã xuất hiện nhiều điểm sáng về cải cách hành chính.
Hiệu quả của mô hình “một cửa liên thông”, “một cửa tại chỗ”
- Được biết, Hải Phòng là một trong những địa phương đi đầu thực hiện cơ chế “một cửa liên thông” trong thành lập doanh nghiệp, xin đồng chí chia sẻ kinh nghiệm này?
- Cơ chế “một cửa liên thông” trong thành lập doanh nghiệp là gộp các khâu, thủ tục khi thành lập doanh nghiệp vào “một cửa”. Thực hiện cơ chế “một cửa, liên thông”, thời gian, thủ tục thành lập doanh nghiệp ngày càng đơn giản, thuận tiện, rút ngắn, đồng nghĩa với việc giảm chi phí và công sức đi lại của doanh nghiệp. Thời gian thực hiện mỗi khâu trong thành lập doanh nghiệp như đăng ký kinh doanh, cấp mã số thuế, cấp giấy phép khắc dấu cho doanh nghiệp được thực hiện trong vòng 5 ngày và được đan xen. Điều này khiến cả quy trình gồm 3 khâu chỉ mất tối đa là 13-15 ngày thay vì 30 ngày như quy định của pháp luật.
- Thế còn cơ chế “một cửa tại chỗ”?
- Cơ chế “một cửa, tại chỗ” được hiểu là các công việc được giải quyết tại chỗ, người dân và doanh nghiệp không phải đi lại lòng vòng. Hiện có đến hơn 90% số hồ sơ xin duyệt kế hoạch xuất, nhập khẩu của doanh nghiệp được cấp ngay trong ngày, số còn lại cấp trong vòng 1-2 ngày (theo quy định là 15 ngày); 70% số dự án được cấp giấy phép đầu tư trong ngày, số còn lại cấp trong vòng 1-2 ngày (quy định 15 ngày). Hay như 15 phần việc của quy trình cấp đăng ký, biển số xe máy chuyên dùng; thẩm định thiết kế và kiểm tra chất lượng cải tạo xe cơ giới; đổi và cấp lại giấy phép lái xe mô-tô, ô-tô các hạng; di chuyển quản lý giấy phép lái xe; đăng ký xe khai thác theo hợp đồng; cấp giấy phép sử dụng tạm thời vỉa hè, lòng đường; đào đường, hè... được giải quyết trực tiếp tại chỗ, không phải thông qua nhiều bộ phận tiếp nhận giải quyết vòng vèo như trước đây. Chỉ qua thời gian ngắn hoạt động, bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả theo cơ chế một cửa được các tổ chức và công dân hoan nghênh, do giản tiện. Ở Cảng Hải Phòng, sau khi tàu cập cầu 5-10 phút, các đơn vị có thể triển khai làm hàng được ngay, không còn cảnh các đoàn công tác của nhiều cơ quan chức năng cùng “kéo nhau” lên tàu để làm thủ tục như trước. Việc đăng ký thủ tục hoạt động nghề cá cũng chỉ còn 7 ngày... Sau 3 năm thực hiện cơ chế “một cửa", qua thăm dò dư luận do Trung tâm Khoa học xã hội và nhân văn thành phố thực hiện; 65,3% ý kiến nhận xét, đánh giá: cơ chế "một cửa" hiệu quả, thuận tiện, giảm phiền hà, nhũng nhiễu và năng lực, trình độ cán bộ, công chức được nâng lên.
Cải cách rồi, vẫn phải cải cách tiếp...
- Vì sao năm 2006, thành phố đã chọn là “Năm cải cách hành chính”, năm 2007 lại vẫn là năm “Đẩy mạnh cải cách hành chính”
- Năm 2006 và các năm trước, chúng tôi đã cải cách hành chính và cũng đã thu được nhiều kết quả đáng phấn khởi. Tuy nhiên, trong lĩnh vực hành chính, nhiều người dân và doanh nghiệp vẫn còn phàn nàn về chất lượng phục vụ của bộ máy hành chính. Chúng tôi cũng xét thấy trong nhiều lĩnh vực còn có thể cải cách để phục vụ nhân dân tốt hơn. Vì vậy năm 2007 chúng tôi vẫn chọn là năm “đẩy mạnh cải cách hành chính”.
- Vậy khâu đột phá trong cải cách hành chính trong năm nay của thành phố là gì?
- Năm 2007, trong bối cảnh mới là Việt Nam đã chính thức gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đặt ra yêu cầu là thành phố phải nắm vững những thời cơ, vận hội phát triển mới, đồng thời phải có quyết tâm và giải pháp chủ động vượt qua những thách thức lớn, để có bước phát triển mới và cùng cả nước hội nhập kinh tế quốc tế thành công. Trên cơ sở kinh nghiệm của năm cải cách hành chính 2006, chúng tôi sẽ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo để xây dựng một nền hành chính lành mạnh, hiện đại, một công cụ mạnh để đẩy nhanh tiến độ đưa Hải Phòng thành một đầu tàu kinh tế, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ công nghiệp hóa trước năm 2020 từ 3 đến 5 năm.
Khâu đột phá được chúng tôi chọn vẫn là “một cửa, liên thông” và tiến tới là “một cổng” bởi hiện tại nhiều doanh nghiệp vẫn nhận thấy cơ chế “một cửa, liên thông” chưa hẳn là “một cửa” vì thời gian làm việc của bộ phận khắc dấu bên cơ quan Công an tại Văn phòng “một cửa, liên thông” chỉ có 3 buổi sáng/tuần. Như vậy, vào các thời gian làm việc khác, doanh nghiệp vẫn phải đến “cửa thứ hai” là cơ quan Công an để làm thủ tục xin giấy phép khắc dấu. Sau đó, khoảng 50% số doanh nghiệp còn phải đến “cửa thứ ba” là doanh nghiệp khắc dấu để khắc con dấu. Doanh nghiệp cũng chưa nhận thấy có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng.
Theo cơ chế “một cổng”, các doanh nghiệp nhận các biểu mẫu và hướng dẫn từ cơ quan đăng ký hoặc lấy trên website; nộp hồ sơ trực tiếp cho cơ quan chức năng, qua sự kiểm tra và xét duyệt đồng thời cấp ngay giấy chứng nhận trong ngày.
- Xin cảm ơn đồng chí!
CÔNG DŨNG – NGUYÊN MINH thực hiện