Xung quanh vấn đề sân bay Long Thành và sân bay Tân Sơn Nhất

Phóng viên (PV): Bộ GTVT vừa trình Chính phủ phương án điều chỉnh quy hoạch Cảng HKQT Tân Sơn Nhất. Đề nghị Thứ trưởng cho biết phương án nào đã được Bộ GTVT lựa chọn để trình?

Thứ trưởng Lê Đình Thọ: Với Cảng HKQT Tân Sơn Nhất, chúng ta đang đối mặt với ba vấn đề chính, đó là: Quá tải nhà ga hành khách; hạn chế về năng lực khu bay và bầu trời; kết nối giao thông bị ách tắc. Tổng công suất của hai nhà ga hành khách hiện nay chỉ đạt 28 triệu lượt khách/năm, trong đó ga T1 nô%3ḅi địa có công suất 15 triê%3ḅu lượt khách/năm, ga T2 quốc tế có công suất 13 triê%3ḅu lượt khách/năm. Tuy nhiên, do nhu cầu vận tải, Cảng HKQT Tân Sơn Nhất đang phải khai thác vượt công suất thiết kế. Năm 2016 đạt 32,5 triệu lượt khách, trong đó có 20,6 triệu lượt khách nội địa (vượt 37% công suất khai thác) và gần 12 triệu lượt khách quốc tế.

 Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Đình Thọ. 

Năng lực khu bay tại Tân Sơn Nhất hiện nay có thể đạt trung bình 36-38 chuyến/giờ, khoảng 223.500 lượt cất-hạ cánh/năm, chỉ có thể đáp ứng tối đa khoảng 33-34 triệu lượt khách/năm. Việc khai thác khu bay hiện đã đạt tới giới hạn, nên vào giờ cao điểm, nhiều chuyến bay phải bay vòng để chờ. Giao thông tiếp cận sân bay hiện đang duy trì đồng mức và lẫn với luồng phương tiện không vào sân bay. Hiện nay, có khoảng 70% số lượng xe gắn máy và 62% số lượng xê ô tô qua nút giao thông trước nhà ga hành khách quốc tế mà không đi vào sân bay. Do vậy thường xuyên xảy ra tình trạng tắc nghẽn giao thông đến tận nhà ga, đặc biệt là vào giờ cao điểm và những thời điểm có mưa. Chính vì vậy, cần thiết phải giải quyết đồng bộ các vấn đề nêu trên. Việc làm đầu tiên là phải điều chỉnh quy hoạch, sau đó triển khai các dự án mở rộng, cải tạo cảng hàng không. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc nâng cao năng lực khai thác Cảng HKQT Tân Sơn Nhất, Bộ GTVT đã giao Cục Hàng không Việt Nam và đơn vị tư vấn khẩn trương nghiên cứu phương án điều chỉnh quy hoạch.

Trên cơ sở mục tiêu nâng công suất khai thác, đơn vị tư vấn đã nghiên cứu 7 phương án quy hoạch, trong đó nêu rõ ưu điểm, nhược điểm của từng phương án làm cơ sở để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. Chính phủ đã nhiều lần nghe đơn vị tư vấn, các bộ, ngành và TP Hồ Chí Minh báo cáo. Thường trực Chính phủ thống nhất lựa chọn phương án phù hợp và Bộ GTVT đã hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh quy hoạch, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt. Theo phương án Bộ GTVT trình, Cảng HKQT Tân Sơn Nhất sẽ được nâng cấp, mở rộng để đáp ứng công suất 43-45 triệu lượt khách/năm. Ngoài việc nâng cấp các nhà ga hiện có (đạt tổng công suất 28 triệu lượt khách/năm), cần sửa chữa các đường cất-hạ cánh, quy hoạch bổ sung thêm một nhà ga hành khách ở phía nam của cảng với công suất khoảng 15 triệu lượt khách/năm; xây mới một đường lăn song song và tập trung mở rộng sân đỗ tàu bay để đáp ứng tổng số khoảng 80-82 vị trí đỗ. Nâng cấp, mở rộng và xây mới các tuyến đường kết nối giữa cảng hàng không với hệ thống giao thông của TP Hồ Chí Minh, cũng như hệ thống thoát nước khu vực cảng với hệ thống thoát nước của thành phố.

 Phương án điều chỉnh quy hoạch Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất được Thường trực Chính phủ lựa chọn. 

PV: Thưa Thứ trưởng, trong các phương án mở rộng Cảng HKQT Tân Sơn Nhất, nhiều ý kiến cho rằng nên lấy đất sân golf gần khu vực trên để thực hiện việc mở rộng. Vậy phương án này đã được tính đến chưa?

Thứ trưởng Lê Đình Thọ: Như tôi đã đề cập, để nâng công suất khai thác Tân Sơn Nhất lên khoảng 45 triệu lượt khách/năm thì có 7 phương án quy hoạch được đơn vị tư vấn đề xuất, trong đó có 4 phương án đã tính tới việc sử dụng đất sân golf để xây dựng đường cất-hạ cánh thứ ba và các công trình phụ trợ. Các phương án này bao gồm: Phương án 1, xây dựng mới một đường cất-hạ cánh phía bắc (khu vực sân golf), cách đường cất-hạ cánh hiện hữu 1.800m và xây dựng hai nhà ga mới cùng các công trình phụ trợ nằm trên khu vực đất sân golf, với tổng mức đầu tư dự kiến hơn 200.000 tỷ đồng, ảnh hưởng khoảng 140.000 hộ dân, diện tích giải phóng mặt bằng lên tới 616ha. Phương án 2, xây dựng mới đường cất-hạ cánh số 3 về phía bắc và hoàn chỉnh hệ thống đường lăn, sân đỗ, khu dịch vụ kỹ thuật và nhà ga hành khách với ba kịch bản khác nhau, gồm 2A, 2B, 2C, khác nhau chủ yếu về khoảng cách giữa đường cất-hạ cánh số 3 đến đường cất-hạ cánh hiện hữu, để giảm diện tích và chi phí giải phóng mặt bằng. Các kịch bản này có tổng mức đầu tư trong khoảng 100.000-187.000 tỷ đồng, ảnh hưởng khoảng 25.400-68.000 hộ dân, cần giải phóng mặt bằng 326-561ha. Như vậy, các phương án trên đều có khối lượng giải phóng mặt bằng lớn, số hộ dân phải giải tỏa nhiều nên kinh phí triển khai sẽ rất tốn kém, thời gian xây dựng kéo dài và ảnh hưởng đến an sinh xã hội.

Trong khi đó, phương án 3 (phương án được Thường trực Chính phủ thống nhất lựa chọn), cùng mục tiêu đáp ứng năng lực khai thác 43-45 triệu lượt khách/năm lại có thời gian thực hiê%3ḅn quy hoạch nhanh nhất (2-3 năm), kinh phí thấp nhất (ước khoảng 16.000 tỷ đồng) và diện tích đất phải chuyển đổi là ít nhất (14,52ha), là phương án tối ưu.

PV: Công tác phối hợp giữa Bộ GTVT và Bộ Quốc phòng trong việc đầu tư, quản lý và khai thác cảng hàng không này được triển khai như thế nào, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Lê Đình Thọ: Cảng HKQT Tân Sơn Nhất là cảng hàng không dùng chung dân sự và quân sự. Trước đây, Bộ Quốc phòng đã bàn giao 7,5ha cho Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) mở rộng sân đỗ để giải quyết một phần tình trạng thiếu sân đỗ tại Cảng HKQT Tân Sơn Nhất. Bộ Quốc phòng luôn tạo điều kiện, ủng hộ, phối hợp tốt với Bộ GTVT. Vừa qua, Bộ Quốc phòng tiếp tục bàn giao 19,79ha sân đỗ quân sự để mở rộng sân đỗ phục vụ hàng không dân dụng. Hiện nay, Bộ GTVT đang giao ACV triển khai dự án xây dựng sân đỗ, đường lăn để giải quyết cơ bản tình trạng thiếu sân đỗ tại Cảng HKQT Tân Sơn Nhất, cũng như tạo điều kiện thoát nhanh, tránh ách tắc cho cảng.

Ngoài ra, trong quá trình lập quy hoạch điều chỉnh Cảng HKQT Tân Sơn Nhất, Bộ GTVT và Bộ Quốc phòng đã nhiều lần trao đổi, rà soát hiện trạng đất để sử dụng có hiệu quả nhất đất quốc phòng cho phát triển hàng không dân dụng, giao thông kết nối... Mới đây, Bộ trưởng Bộ GTVT và Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam đã làm việc, thống nhất phương án chi tiết điều chỉnh quy hoạch Cảng HKQT Tân Sơn Nhất để báo cáo Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Sau khi quy hoạch được duyệt, Bộ GTVT sẽ phối hợp với Bộ Quốc phòng bàn giao khoảng 15ha đất quân sự để Bộ GTVT và UBND TP Hồ Chí Minh triển khai xây dựng nhà ga hành khách mới và hệ thống giao thông tiếp cận đồng bộ.

PV: Đề nghị Thứ trưởng cho biết, những dự án cấp thiết nào sẽ được triển khai để mở rộng, nâng cấp Cảng HKQT Tân Sơn Nhất trong thời gian tới?

Thứ trưởng Lê Đình Thọ: Bộ GTVT đang chỉ đạo ACV, các đơn vị có liên quan khẩn trương thực hiện Dự án mở rộng sân đỗ tàu bay phía đường lăn E6. Dự án này có tổng mức đầu tư khoảng 666 tỷ đồng, đáp ứng 8 vị trí đỗ tàu bay A320/A321, đã khởi công từ ngày 3-5-2017, dự kiến hoàn thành vào tháng 1-2019. Một dự án khác xây dựng sân đỗ với tổng mức đầu tư khoảng 1.000 tỷ đồng, sẽ bố trí 29 vị trí đỗ tàu bay, dự kiến khởi công tháng 9-2017, hoàn thành tháng 4-2018. UBND TP Hồ Chí Minh đã triển khai hai dự án, gồm dự án xây cầu vượt nối đường Trường Sơn-nhà ga hành khách-Bình Lợi và dự án cầu vượt vòng xoay Nguyễn Kiệm-Nguyễn Thái Sơn để cải thiện giao thông tiếp cận. Bộ GTVT đã chỉ đạo ACV xây dựng kế hoạch đầu tư các công trình năm 2017-2018 theo phương án điều chỉnh quy hoạch Cảng HKQT Tân Sơn Nhất để có thể triển khai ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

PV: Vì sao việc mở rộng Cảng HKQT Tân Sơn Nhất được thực hiện đồng thời với đẩy nhanh tiến độ dự án Cảng HKQT Long Thành, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Lê Đình Thọ: Theo phương án trình Thủ tướng Chính phủ, công suất Cảng HKQT Tân Sơn Nhất khi điều chỉnh quy hoạch sẽ đạt khoảng 43-45 triệu lượt khách/năm. Đến giai đoạn 2020-2021, dự báo Cảng HKQT Tân Sơn Nhất sẽ đầy tải, đạt công suất 43-45 triệu lượt khách/năm. Đến năm 2025 (thời điểm Cảng HKQT Long Thành đưa vào khai thác theo nghị quyết của Quốc hội) thì Tân Sơn Nhất dự kiến đón khoảng hơn 50 triệu lượt khách/năm. Như vậy, việc đầu tư xây dựng Cảng HKQT Long Thành là rất cần thiết, để dần chuyển tải cho hoạt động từ Tân Sơn Nhất về Long Thành, khi mà Cảng HKQT Tân Sơn Nhất không khả thi để tiếp tục mở rộng.

PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!