Chưa hoàn tất việc bàn giao lưới điện đang là vấn đề được nhân dân ở xã Nghi Liên, thành phố Vinh đặc biệt quan tâm. Hợp tác xã (HTX) Dịch vụ nông nghiệp và điện năng xã Nghi Liên tiếp nhận quản lý công trình điện cách đây 30 năm và đã tổ chức cổ phần hóa, có 1.198 hộ xã viên tham gia. Thời gian qua, HTX Dịch vụ nông nghiệp và điện năng xã Nghi Liên (bên giao) và Công ty Điện lực Nghệ An (bên nhận) đã thống nhất khối lượng, giá trị thực tế còn lại của tài sản lưới điện hạ áp nông thôn trị giá 3,077 tỷ đồng, nhưng Công ty Điện lực Nghệ An cho rằng HTX Dịch vụ nông nghiệp và Điện năng xã Nghi Liên không có đầy đủ hồ sơ, chứng từ chứng minh nguồn vốn đầu tư và chi phí đầu tư theo quy định tại Khoản 1, Điều 3, Thông tư liên tịch số 32/2013/TTLT- BCT-BTC ngày 4-2-2013 của Bộ Công Thương và Bộ Tài chính về hướng dẫn giao, nhận và hoàn trả vốn đầu tư tài sản lưới điện hạ áp nông thôn, nên Công ty Điện lực Nghệ An chưa tiếp nhận bàn giao. Ông Vương Đình Dũng, Phó trưởng phòng Kế hoạch vật tư, Công ty Điện lực Nghệ An lý giải: “Tài sản do các HTX đầu tư và xã viên đóng góp lớn, yêu cầu hoàn trả vốn nhưng không có hồ sơ chứng từ hợp lệ. Vì vậy, chúng tôi không thể trình Tổng công ty Điện lực miền Bắc duyệt được”.

Lưới điện hạ áp tại xã Nghi Liên (TP Vinh, tỉnh Nghệ An) yếu và xuống cấp.

Về phía HTX Dịch vụ nông nghiệp và điện năng xã Nghi Liên, tuy đồng tình với chủ trương bàn giao hệ thống lưới điện cho ngành điện quản lý nhưng yêu cầu ngành điện phải cam kết hoàn trả vốn cho HTX vì liên quan đến cổ phần, sự đóng góp của xã viên cùng các khoản vay để đầu tư xây dựng lưới điện. Qua rất nhiều buổi làm việc nhưng cả bên giao và bên nhận không tìm được tiếng nói chung. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Đăng Tuấn, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp và điện năng xã Nghi Liên, nói: “HTX đồng tình cao với chủ trương bàn giao lưới điện nhưng Công ty Điện lực Nghệ An cần cam kết hoàn trả vốn đầu tư bởi HTX quản lý, kinh doanh, đầu tư nhờ sự đóng góp cổ phần của xã viên, vốn vay, vốn huy động của dân. Tuy nhiên, sau nhiều buổi làm việc, ngành điện trả lời vòng vo rằng không có kinh phí, hồ sơ thủ tục không hợp lệ. Chúng tôi đề nghị nếu hồ sơ chưa đầy đủ thì có thể thuê các tổ chức định giá để xác định giá trị tài sản lưới điện. Ngoài ra, nếu ngành điện chưa hoàn trả vốn được ngay thì có thể ký văn bản xác nhận tài sản lưới điện của HTX và hẹn thời gian cụ thể hoàn trả nhưng ngành điện vẫn không đồng ý”.

Cũng chung thực trạng, xã Quỳnh Bá (huyện Quỳnh Lưu) vẫn chưa bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý. Năm 2004, UBND xã Quỳnh Bá giao HTX Điện năng quản lý công trình điện và HTX đã thường xuyên nâng cấp hệ thống điện lưới, bảo đảm an toàn cho khách hàng sử dụng điện. Ông Nguyễn Văn Linh, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Bá cho rằng: "Vướng mắc nhất khiến việc bàn giao lưới điện chưa hoàn tất liên quan đến cổ phần của xã viên. Chúng tôi đề nghị các bên liên quan sớm đẩy nhanh tiến độ bàn giao theo nguyên tắc hoàn trả vốn, bảo đảm quyền lợi của xã viên trong HTX”.

Tình trạng chậm bàn giao kéo theo hệ lụy là hệ thống lưới điện hạ áp nông thôn xuống cấp, ảnh hưởng đến sự an toàn và chất lượng sử dụng dịch vụ điện của người dân. Thực tế cho thấy ở các địa phương của tỉnh Nghệ An chưa bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý, chất lượng dịch vụ điện không bảo đảm; một số trạm biến áp bị xuống cấp nghiêm trọng... Ông Nguyễn Lương Bằng, ở xóm 18B, xã Nghi Liên, phản ảnh: “Chỉ cách nhau một con đường mà phía bên kia đường đèn điện sáng trưng còn người dân xã Nghi Liên phải dùng điện “đom đóm”. Chúng tôi phải tranh thủ ăn cơm vào thời gian buổi chiều hoặc lúc khuya. Trong xóm nếu một vài nhà dùng ổn áp thì cả xóm đành chịu cảnh tối tăm. Những thiết bị điện thông dụng với đời sống nhân dân như tủ lạnh, nồi cơm điện... trở nên thừa thãi vì không thể sử dụng được...”. Lý giải về chất lượng điện kém, HTX Dịch vụ nông nghiệp và điện năng xã Nghi Liên cho rằng hằng năm, HTX vẫn đầu tư hàng trăm triệu đồng sửa chữa lưới điện. Nguyên nhân điện yếu do các trạm biến áp đã bàn giao cho Công ty Điện lực Nghệ An nhưng không được nâng cấp. Còn Công ty Điện lực Nghệ An lại cho rằng vì chưa nhận bàn giao lưới điện nên không có trách nhiệm đầu tư...

Bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn về ngành điện quản lý là chủ trương đúng, góp phần nâng cao chất lượng sử dụng dịch vụ điện và sự an toàn của người dân. Các cấp chính quyền tỉnh Nghệ An và ngành điện lực cần sớm thống nhất phương án để hoàn tất công tác bàn giao, tiếp nhận, đừng để người dân phải thiệt thòi trong khi các bên tiếp tục đùn đẩy trách nhiệm cho nhau.

HOÀNG HOA LÊ