Nhiều vụ việc đáng tiếc

Điện Biên Đông là huyện miền núi của tỉnh Điện Biên, có hơn 95% dân số là người dân tộc thiểu số (Mông, Thái, Khơ Mú, Lào...), nhận thức của một bộ phận không nhỏ người dân còn hạn chế. Đáng chú ý, trên địa bàn hiện vẫn còn tồn tại hủ tục, tư tưởng coi thường mạng sống. Vì vậy, khi gặp khó khăn, trở ngại, bế tắc, một số người đã tìm đến lá ngón...

Theo thống kê của Trung tâm Y tế huyện Điện Biên Đông, năm 2019, trên địa bàn xảy ra 111 vụ tử tự bằng lá ngón, làm chết 24 người; năm 2020 xảy ra 97 vụ, làm chết 20 người; năm 2021 xảy ra 95 vụ, làm chết 19 người. 6 tháng đầu năm 2022, toàn huyện xảy ra hơn 30 vụ tự tử bằng lá ngón, làm chết 3 người. Các vụ tử tự xảy ra chủ yếu ở địa bàn các xã: Phì Nhừ, Xa Dung, Keo Lôm, Phình Giàng, Háng Lìa. Đối tượng tìm ăn lá ngón tự tử phổ biến trong độ tuổi từ 13 đến 25. Đáng nói, nguyên nhân của nhiều vụ việc lại hết sức đơn giản, như bị bố mẹ mắng, cấm cản yêu đương, không cho tiền mua xe, vợ chồng cãi nhau... 

Cán bộ phụ nữ xã Phì Nhừ, huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên tuyên truyền phòng, chống tự tử bằng lá ngón cho học sinh. 

 

Truyền thông nâng cao nhận thức

Trước vấn nạn tự tử bằng lá ngón gây ra nhiều cái chết thương tâm, cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị-xã hội các cấp huyện Điện Biên Đông đã tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, đổi mới tư duy, thay đổi hành vi tiêu cực của người dân. Ban Thường vụ Huyện ủy Điện Biên Đông đã ban hành Chỉ thị số 11-CT/HU về tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao dân trí, kỹ năng sống, xây dựng nếp sống văn minh trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện.

Theo đó, giải pháp quan trọng hàng đầu được huyện quan tâm thực hiện là việc tuyên truyền về hệ lụy từ vấn nạn tự tử bằng lá ngón cho người dân; tăng cường giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng giải quyết khó khăn, bế tắc trong cuộc sống; vận động bà con nâng cao trách nhiệm bản thân với gia đình, cộng đồng và xã hội, tích cực tham gia phát triển kinh tế, xây dựng gia đình hạnh phúc. Mặt khác, Ban Thường vụ Huyện ủy cũng chỉ đạo Phòng Dân tộc chủ động kế hoạch, bố trí kinh phí tuyên truyền; chỉ đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện đưa nội dung giáo dục kỹ năng sống, ứng xử cho học sinh vào các tiết học ngoại khóa...

Bên cạnh đó, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể của huyện đã chủ động xây dựng kế hoạch, lồng ghép các hoạt động tuyên truyền, đồng thời phát động các phong trào thi đua thực hiện nếp sống văn minh, gia đình văn hóa, cộng đồng dân cư văn hóa; xóa bỏ các hủ tục, xây dựng mô hình “Dân vận khéo”; nêu gương người tốt-việc tốt để từng bước làm thay đổi nhận thức của đồng bào. Đặc biệt, các xã, thị trấn còn tích cực phát huy vai trò người có uy tín, trưởng dòng họ trong việc vận động nhân dân “nói không” với lá ngón...

Bà Lò Thị Chanh, Phó chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) huyện Điện Biên Đông chia sẻ: “Để nâng cao nhận thức cho hội viên, thay đổi suy nghĩ tiêu cực tìm đến cái chết mỗi khi gặp chuyện không vui, xảy ra xô xát, mâu thuẫn trong gia đình, các cấp hội phụ nữ huyện Điện Biên Đông thường xuyên tuyên truyền cho cán bộ, hội viên về kỹ năng sống, làm vợ, làm mẹ, cách ứng xử giữa những thành viên trong gia đình, từ đó điều chỉnh các mối quan hệ, biết thông cảm, nhường nhịn, chia sẻ lẫn nhau...”. Hiện nay, Hội LHPN huyện đã triển khai xây dựng mô hình “Phòng, chống tự tử bằng lá ngón” tại xã Xa Dung; phối hợp với Phòng Tư pháp, Công an huyện tổ chức các buổi tuyên truyền pháp luật; lồng ghép tuyên truyền về bạo lực gia đình, phòng, chống tự tử bằng lá ngón qua các buổi sinh hoạt chi hội, các buổi giao lưu văn hóa, văn nghệ, qua các câu lạc bộ “Phụ nữ với pháp luật”, “Xây dựng gia đình hạnh phúc”... Từ đó, nâng cao nhận thức cho cán bộ, hội viên và nhân dân, chung tay ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng tự tử bằng lá ngón trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn.

Bài và ảnh: CHÂU TÚ ANH - LÂM HUYỀN