Tiếp sức cho các mô hình hiệu quả

Khí thế thanh niên khởi nghiệp

Phong trào khởi nghiệp của thanh niên vùng Bắc Trung Bộ đã được triển khai rộng khắp, xuất hiện nhiều mô hình kinh tế có hiệu quả. Tuy nhiên, hiện các bạn trẻ còn gặp rất nhiều khó khăn: Các mô hình thiếu tính đột phá. Trước thực trạng đó, việc “tiếp lửa” cho thanh niên phát huy hết khả năng, trí tuệ đã, đang và sẽ khởi nghiệp là điều góp phần biến những ước mơ, nhiệt huyết, sáng tạo của tuổi trẻ trở thành hiện thực.

Tại Nghệ An, đến thời điểm hiện tại có hơn 1.200 mô hình kinh tế thanh niên lập thân, lập nghiệp. Mô hình kinh tế trang trại chăn nuôi của anh Tô Duy Bình (thôn 1/5, xã Cẩm Sơn, huyện Anh Sơn) là một điển hình về sự nỗ lực lập nghiệp của thế hệ thanh niên nông thôn miền núi. Anh Bình là Bí thư Chi đoàn thôn năng động nhiệt tình và là tấm gương thanh niên xung kích phát triển kinh tế của huyện với mô hình chăn nuôi tổng hợp quy mô diện tích hơn 5.000m², tổng kinh phí đầu tư ban đầu là hơn 300 triệu đồng. Hiện nay, mô hình trang trại chăn nuôi tổng hợp của anh có 6 con bò giống đẻ, 20 con dê, 10 con heo nái sinh sản, 150 con lợn thịt thường xuyên trong chuồng, 200 con gà đẻ và gà thịt... Mô hình phát triển kinh tế đã giải quyết thường xuyên cho 3 lao động trên địa bàn, doanh thu 600 triệu đồng/năm. Anh Bình cho biết: “Được sự động viên, hỗ trợ của gia đình và các tổ chức Đoàn, tôi quyết định thuê đất, vay vốn mở mô hình trang trại chăn nuôi tổng hợp. Tuổi đời còn trẻ, chưa có kinh nghiệm, thiếu vốn… nên cũng gặp nhiều khó khăn và không ít lần thất bại. Nhưng tôi tâm niệm, mình còn trẻ, “thua keo này bày keo khác”, không dễ từ bỏ. Hiện tại, với mô hình trang trại chăn nuôi tổng hợp, tôi đã làm chủ được cuộc sống, giúp đỡ được nhiều người”.

Để đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, các tổ chức đoàn của Tỉnh đoàn Hà Tĩnh đã hỗ trợ các bạn trẻ bằng các hoạt động cụ thể như tuyên truyền vận động; tổ chức các diễn đàn tư vấn, đối thoại khởi nghiệp cho thanh niên; kêu gọi nguồn lực xã hội hóa, thành lập quỹ hỗ trợ thanh niên Hà Tĩnh khởi nghiệp; huy động lực lượng thanh niên hỗ trợ xây dựng chuồng trại, cơ sở hạ tầng cho các mô hình kinh tế… Với những cách làm tổng hợp thì trên địa bàn tỉnh đã có gần 700 mô hình kinh tế với quy mô hơn 200 triệu đồng và hơn 1.000 mô hình kinh tế nhỏ do thanh niên làm chủ.

Có thể nói, trong thời gian qua, cùng với khí thế khởi nghiệp của thanh niên cả nước, “bức tranh” khởi nghiệp của thanh niên vùng Bắc Trung Bộ đã xuất hiện những gam màu tươi sáng, rõ nét và sinh động. Tuy nhiên, trong hành trình lập thân, lập nghiệp đầy gian nan, có nhiều bạn trẻ chưa thành công do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, việc thiếu yếu tố “trợ sức” trong quá trình khởi nghiệp như vốn, kinh nghiệm, không có tư liệu sản xuất, hạn chế trong tiếp cận các chế độ chính sách ưu đãi... đã phần nào kìm hãm những ý tưởng, ước mơ khởi nghiệp của các bạn trẻ.

Các bạn trẻ đều cho biết, điều trăn trở nhất vẫn là nguồn vốn. Lực lượng thanh niên đa phần chưa có tài sản thế chấp ngân hàng, phụ thuộc gia đình nên việc sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để tiếp cận nguồn vốn của ngân hàng là rất khó khăn. Anh Tô Duy Bình kiến nghị: “Lực lượng thanh niên không có tài sản thế chấp để vay vốn ngân hàng, hơn nữa nguồn vốn được ưu đãi còn rất ít, chỉ khoảng từ 50-100 triệu đồng/mô hình không đủ để xây dựng một mô hình khởi nghiệp, chỉ riêng việc đầu tư cơ sở hạ tầng cũng đã cần vốn lớn. Tôi thì được bố mẹ thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vay vốn giúp xây dựng mô hình kinh tế nên hiện tại tôi không có nguồn vốn lưu động. Trong thời gian tới, Nhà nước cần tạo điều kiện cho thanh niên vay vốn theo hình thức tín chấp, bằng uy tín của tổ chức đoàn tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên khởi nghiệp”.

Anh Lê Thành Đông, Phó bí thư Tỉnh đoàn Hà Tĩnh, khẳng định: “Chỉ cần hôm nay các bạn có ý tưởng, có đam mê, quyết tâm thực hiện, chúng tôi sẽ luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi để các bạn hiện thực hóa ước mơ. Các tổ chức đoàn còn đồng hành với thanh niên khởi nghiệp bằng những cách làm cụ thể như tuyên truyền, vận động, tổ chức các buổi diễn đàn, đối thoại định hướng khởi nghiệp cho thanh niên; chủ động kêu gọi các nguồn vốn xã hội hóa để thành lập Quỹ hỗ trợ thanh niên Hà Tĩnh khởi nghiệp; huy động lực lượng tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng tạo điều kiện thuận lợi cho các mô hình kinh tế phát triển…”.

Nhằm tiếp tục hỗ trợ, đồng hành với thanh niên trong quá trình khởi nghiệp, thời gian qua, Tỉnh đoàn các tỉnh Bắc Trung Bộ như: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế đã đồng loạt tổ chức phát động chương trình thanh niên khởi nghiệp. Đồng thời nắm bắt, thấu hiểu được những khó khăn, vướng mắc, các Tỉnh đoàn đều đã phát động cuộc thi tìm kiếm những ý tưởng, dự án khởi nghiệp tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích, giúp thanh niên, sinh viên vận dụng những kinh nghiê%3ḅm, kiến thức đã học vào thực tiễn; khơi dậy tinh thần sáng tạo, phát huy được tính năng đô%3ḅng trong thanh niên để đưa ra được các ý tưởng, giải pháp kinh doanh cho riêng mình trên chặng đường lập nghiệp. Mỗi Tỉnh đoàn cũng đã chủ trì, tổ chức cuộc thi viết về ý tưởng khởi nghiệp và sản xuất kinh doanh trong đoàn viên, thanh niên. Từ đó, hình thành nên kho ý tưởng để hỗ trợ đoàn viên, thanh niên trong quá trình khởi nghiệp. Hằng năm, các Tỉnh đoàn sẽ lựa chọn 3 - 5 ý tưởng khả thi nhất để hỗ trợ nguồn vốn triển khai thực hiện.

Anh Phạm Văn Toàn, cán bộ Tỉnh đoàn Nghệ An nhấn mạnh: “Tỉnh đoàn Nghệ An tập trung vào 3 đối tượng là sinh viên, thanh niên nông thôn và doanh nhân trẻ. Chúng tôi đồng hành với chương trình khởi nghiệp của thanh niên bằng những hoạt động cụ thể như phát động các ý tưởng khởi nghiệp, hỗ trợ, tư vấn cho thanh niên tiếp cận được các nguồn vốn, chính sách ưu đãi để khởi nghiệp. Đặc biệt, chú trọng kết nối với các nguồn vốn, quỹ đầu tư, tổ chức tài chính để hỗ trợ doanh nghiệp, tham mưu cho tỉnh các chính sách tốt nhất để hỗ trợ cho thanh niên khởi nghiệp…”.

Đặc biệt, để hỗ trợ sản phẩm của các mô hình kinh tế thanh niên có thị trường tiêu thụ ổn định, hiện nay, hầu hết các Tỉnh đoàn Bắc Trung Bộ đều có kế hoạch hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế bằng các hoạt động thiết thực như tổ chức các buổi đối thoại, gặp gỡ khách hàng; tuyên truyền các sản phẩm của thanh niên trên các phương tiện thông tin truyền thông; xây dựng chuyên mục tuyên truyền nhằm đẩy mạnh quảng bá sản phẩm các mô hình thanh niên khởi nghiê%3ḅp. Hằng năm, phối hợp tổ chức triển lãm, trưng bày các sản phẩm của thanh niên, trong đó ưu tiên các sản phẩm, mô hình do Đoàn thanh niên hỗ trợ thông qua các hoạt đô%3ḅng lớn của Đoàn, Hô%3ḅi như: Đại hô%3ḅi Đoàn, đại hô%3ḅi Hô%3ḅi LHTN, kỷ niê%3ḅm Ngày thành lập Đoàn 26-3…

Bộ đội Biên phòng giúp dân thoát nghèo

Trong thời gian qua, BĐBP tỉnh Nghệ An đã triển khai 23 mô hình sản xuất kinh tế hộ gia đình đem lại hiệu quả kinh tế cao đang được nhân rộng, như: Trồng cỏ voi, nuôi trâu, bò ở xã Na Ngoi, Nậm Cắn, mô hình trồng gừng và trồng khoai sọ xã Na Ngoi, Mường Típ, chăn nuôi bò nhốt ở Nậm Càn (Kỳ Sơn); mô hình trồng chanh leo ở xã Tri Lễ (Quế Phong); mô hình trồng bí xanh và dưa hấu ở xã Phúc Sơn (Anh Sơn); mô hình trồng cây trầm gió, nuôi gà đen ở xã Tam Hợp (Tương Dương); mô hình nuôi bò, lợn ở xã Châu Khê (Con Cuông), mô hình giúp dân khai hoang ruộng nước chuyển đổi từ một lên hai vụ lúa mỗi năm ở xã Tam Hợp, Môn Sơn, Tri Lễ...

Hiện nay, BĐBP tỉnh Nghệ An đang phối hợp với Hội Nông dân trong tỉnh triển khai dự án đầu tư chăn nuôi lợn giống bản địa cung cấp cho các hộ dân nghèo nơi đóng quân. Cùng với 15 hộ gia đình ở xã Bắc Lý, huyện Kỳ Sơn, gia đình anh Cụt Văn Quyết ở bản Huồi Cáng 1 được Đồn Biên phòng Mỹ Lý giúp đỡ phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo bằng việc trao tặng cho vợ chồng anh cặp dê, đồng thời được cán bộ biên phòng hướng dẫn cách chăm sóc. Sau 1 năm, cặp dê đã đẻ được 1 chú dê con. Trưởng bản Huồi Cáng, xã Bắc Lý-ông Moong Phò Hom-chia sẻ: “Bộ đội Biên phòng cấp giống dê cho bà con là rất phù hợp với địa bàn, do ở đây đồi núi nhiều, độ dốc lớn, rất phù hợp với việc phát triển chăn nuôi dê”.

Căn cứ vào điều kiện của từng địa bàn, mỗi đồn biên phòng đều có cách hỗ trợ, giúp đỡ người dân khác nhau. Như ở địa bàn Đồn Biên phòng Nhôn Mai, nhằm giải quyết tình trạng thiếu đất sản xuất cho đồng bào các dân tộc thiểu số sau khi di dời nhường đất xây dựng Thủy điện Bản Vẽ, đồng thời tìm ra một hướng đi mới trong phát triển kinh tế tại địa phương. Mô hình trồng chanh leo tại Đồn Biên phòng Nhôn Mai là một trong những cách tìm sinh kế lâu dài cho bà con nơi đây. Sau khi khảo sát điều kiện thổ nhưỡng, cán bộ, chiến sĩ đồn nhận thấy đất đai ở đây khá phù hợp với việc phát triển cây chanh leo. Từ nguồn hỗ trợ của dự án phát triển nông thôn miền núi và công ty giống cây trồng Nghệ An, Đồn Biên phòng Nhôn Mai đã triển khai mô hình trồng chanh leo ngay trên vùng đất Nhôn Mai. Thượng tá Nguyễn Thanh Tùng, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Nhôn Mai, BĐBP tỉnh Nghệ An, cho biết: “Sắp tới, chúng tôi sẽ nhân rộng mô hình đến các hộ nghèo, đưa lực lượng của đồn đến tận nhà dân để vận động nhân dân phát triển chanh leo để tạo nguồn thu nhập”. Anh Và Bá Ca, Bí thư chi bộ bản Thâm Thẩm (xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An) cho biết: “Cùng với sự tham mưu, giúp đỡ của Đồn Biên phòng Nhôn Mai, Ban quản lý bản và chi bộ đã tập trung hướng dẫn dân bản làm, nhờ kỹ thuật của anh em bên đồn biên phòng hướng dẫn cách làm, cách bón phân, tỉa cành. Mặc dù là những năm đầu nhưng đã cho thu hoạch rất thắng lợi”.

Để hỗ trợ cây, con giống đúng đối tượng, BĐBP đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương lựa chọn các hộ gia đình khó khăn về vốn nhưng có năng lực lao động. Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Nghệ An đã kêu gọi sự chung tay đóng góp của các nhà hảo tâm cùng sự ủng hộ của cán bộ, chiến sĩ biên phòng trên hai tuyến biên giới. Sự thành công của các mô hình đó là đầu ra các sản phẩm đều được tiêu thụ. Đối với những loại cây trồng công nghiệp được Bộ chỉ huy Biên phòng liên hệ, phối hợp chặt chẽ với các nhà máy, xí nghiệp chế biến, sản xuất ra tới đâu đều tiêu thụ hết đến đó. Đặc biệt, sản phẩm từ các mô hình như nuôi dê, bò, lợn... đều được thị trường khu vực rất ưa chuộng, sức sản xuất không đủ cung ứng cho thị trường.

Nguồn giống được BĐBP trao tặng, người dân chăm sóc để con giống phát triển, trở thành của riêng gia đình. Sau khi giống phát triển tốt có thể thu hoạch hoặc xuất bán để tái đầu tư sản xuất, nâng cao thu nhập cho các hộ gia đình, gia đình nào phát triển tốt được các đồn bao tiêu sản phẩm phục vụ nhu cầu của đơn vị và bán ra thị trường.

Riêng giống chanh leo ở địa bàn Đồn BP Nhôn Mai được Công ty Giống cây trồng Nghệ An cam kết bao tiêu sản phẩm toàn bộ. Mùa đầu tiên, toàn bộ diện tích trồng chanh leo của Đồn BP Nhôn Mai thu được 8 tấn quả, với giá thành thu mua tại vườn là 10.000 đồng/kg, đơn vị có thêm thu nhập tái đầu tư sản xuất vụ sau và đưa vào bữa ăn hằng ngày cho bộ đội.

Đại tá Trần Minh Công, Phó chính ủy BĐBP tỉnh Nghệ An, cho biết: “Bộ chỉ huy Biên phòng tỉnh Nghệ An đã huy động từ cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị và các doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh hơn 1 tỷ đồng để mua các loại con giống, cây giống. Đồng thời cử lực lượng cán bộ trực tiếp giúp dân xây dựng các mô hình phát triển kinh tế hộ gia đình. Thời gian tới, Biên phòng Nghệ An sẽ đẩy mạnh phong trào thi đua “Bộ đội Biên phòng Nghệ An chung sức xây dựng nông thôn mới”, trong đó chú trọng về tiêu chí sản xuất và thu nhập, góp phần thúc đẩy đời sống kinh tế khu vực biên giới có bước phát triển tốt”.

Bài và ảnh: HOÀNG HOA - LÊ TẦN - HẢI THƯỢNG - MINH VƯƠNG