Quyết liệt xử lý sim “rác”

Thị trường sim “rác” im ắng

Sáng 9-12, dạo qua một số cửa hàng bán sim điện thoại di động (gọi tắt là sim) trên địa bàn TP Hà Nội và hỏi mua sim đã kích hoạt sẵn, chúng tôi chỉ nhận được cái lắc đầu của các chủ cửa hàng. Anh Nguyễn Tân Long, chủ một cửa hàng bán sim trên phố Lò Đúc, quận Hai Bà Trưng, cho biết, toàn bộ số sim khuyến mại đã kích hoạt trước đây đều đã bị khóa, không sử dụng được. Tài khoản trong sim hiện nay đều là 0 đồng. Khách hàng muốn mua sim bắt buộc phải có chứng minh thư nhân dân chính chủ, nếu đã đủ số điện thoại của một nhà mạng thì không được đăng ký thêm. Nếu muốn sử dụng thêm số điện thoại, khách hàng phải ra các trung tâm chăm sóc khách hàng của các nhà mạng để được yêu cầu xóa số cũ đi. “Hiện nay, giá sim dao động từ 60.000 đồng đến 300.000 đồng. Sim 10 số có giá cao hơn sim 11 số. Việc các nhà mạng khóa sim “rác” làm giảm một lượng lớn khách hàng của cửa hàng”, anh Long cho biết.

Một cửa hàng bán sim điện thoại trên phố Lò Đúc (TP Hà Nội). 

Trước đó, Bộ TT&TT đã yêu cầu 5 nhà mạng Viettel, VinaPhone, MobiFone, Vietnamobile, Gtel ký cam kết thu hồi sim kích hoạt sẵn từ ngày 1-11 đến 15-12-2016. Cùng với đó, ba đoàn kiểm tra, giám sát của Bộ TT&TT đã trực tiếp kiểm tra đồng thời việc khóa sim “rác” tại Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel, Tổng công ty Viễn thông MobiFone. Đồng thời, 5 doanh nghiệp viễn thông cũng cử các cán bộ kỹ thuật để thực hiện giám sát, kiểm tra chéo việc khóa sim. Tính đến thời điểm hiện nay, các nhà mạng đã khóa được hơn 10,746 triệu sim. Ngoài ra, còn có 785.159 sim đã được chủ thuê bao đăng ký lại thông tin. Những sim nào đã nhận được thông báo nhưng không đi đăng ký lại thông tin sẽ bị khóa. Trong đó, MobiFone đã khóa 3,2 triệu sim, có 222.000 thuê bao đi đăng ký lại và 270.000 thuê bao tự hủy; VinaPhone đã khóa 3,7 triệu sim, có 438.137 thuê bao đi đăng ký lại; Viettel khóa 3,6 triệu sim, có 124.000 thuê bao đi đăng ký lại.

Theo ông Nguyễn Đức Trung, Cục trưởng Cục Viễn thông (Bộ TT&TT), đợt khóa sim lần này thực hiện đối với các sim được kích hoạt sẵn từ ngày 1-4 đến 30-9-2016, chưa khóa đối với các sim được kích hoạt sau ngày 1-10-2016. Việc rà soát, thu hồi sim kích hoạt trong tháng 10-2016 sẽ được tiếp tục thực hiện nhằm từng bước loại dần sim “rác”. Ông Trung cho rằng: “Có được những kết quả trên là do sự quyết tâm của lãnh đạo Bộ TT&TT, đặc biệt là sự chỉ đạo của Bộ trưởng Trương Minh Tuấn. Chúng tôi sẽ tiếp tục giám sát việc thu hồi sim “rác” của các nhà mạng để bảo đảm hoàn thành trước ngày 15-12”.

Một điều dễ nhận thấy và được nhiều người dân ghi nhận là sau khi các sim “rác” bị khóa, tin nhắn “rác” cũng giảm hẳn. Anh Nguyễn Tiến Hoàng ở xã Đặng Xá, huyện Gia Lâm, TP Hà Nội, chia sẻ: “Trước đây, tôi thường gặp nhiều phiền toái với tin nhắn “rác” từ giao bán sim, nhà đất, ô tô… Nhưng thời gian gần đây, tôi không còn nhận được những tin nhắn này nữa”.

Giải pháp nào ngăn chặn triệt để?

Trả lời báo chí chiều 22-11, Bộ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn chỉ rõ, vấn nạn sim “rác” chưa được giải quyết triệt để trong nhiều năm qua vì nó liên quan đến lợi ích của nhiều bên. Trong đó, nhà mạng được hưởng lợi vì điều này giúp phát triển số lượng thuê bao di động; đại lý sim, thẻ khai báo sẵn thông tin không chính xác và duy trì sim tồn tại sẽ có được doanh số, lợi ích nhất định. Còn người dùng sim đã được kích hoạt sẵn sẽ được hưởng nhiều khuyến mại. Cũng theo Bộ trưởng, việc quản lý thuê bao trả trước tùy thuộc vào các chính sách quản lý cũng như chiến lược kinh doanh của từng nhà mạng, nhưng phải trên cơ sở tuân thủ pháp luật về viễn thông, công nghệ thông tin. Với số lượng hàng chục nghìn đại lý sim, đây chính là kênh kinh doanh quan trọng mang lại sự phát triển vượt bậc của các nhà mạng. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có chính sách quản lý, giám sát hệ thống đại lý của các nhà mạng và đây là một trong các việc cần làm ngay.

Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết thêm: “Trên thực tế, việc kích hoạt sim của các nhà mạng đều có quy trình rõ ràng. Tuy nhiên, một số cá nhân, đại lý cố tình thực hiện sai khâu kích hoạt mà không có biện pháp quản lý giám sát sẽ dẫn tới tình trạng sim “rác” như hiện tại. Sắp tới, Bộ TT&TT sẽ yêu cầu các nhà mạng phải nâng cao trách nhiệm và phải chủ động chấn chỉnh lại việc thực hiện quy trình kích hoạt sim này một cách chặt chẽ hơn. Đồng thời trong tương lai, bộ sẽ phối hợp đồng bộ kết nối các nhà mạng với cơ sở dữ liệu quốc gia để xác thực thông tin chủ sở hữu sim và số lượng sim kích hoạt trên một chủ sở hữu được kiểm soát chính xác theo đúng quy định của pháp luật”.

Theo ông Nguyễn Đức Trung, hiện nay, Bộ TT&TT đang khẩn trương xây dựng trình Chính phủ xem xét, ban hành (trong năm 2016) Nghị định sửa đổi, bổ sung Điều 15 của Nghị định số 25/2011/NĐ-CP ngày 6-4-2011 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Viễn thông và Điều 30 của Nghị định số 174/2013/NĐ-CP ngày 13-11-2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện, trong đó đã đề ra một số giải pháp cụ thể nhằm tăng cường công tác quản lý thuê bao trả trước như: Thống nhất điểm cung cấp sim và đăng ký thông tin thuê bao. Bổ sung loại hình điểm cung cấp dịch vụ viễn thông lưu động và quy định chỉ các doanh nghiệp mới được doanh nghiệp viễn thông ký hợp đồng ủy quyền cung cấp dịch vụ viễn thông. Quy định rõ doanh nghiệp chịu hoàn toàn trách nhiệm đối với hoạt động của các điểm cung cấp dịch vụ viễn thông, kể cả các điểm ủy quyền. Tăng chế tài xử phạt với một số quy định xử phạt đáng chú ý, bao gồm: Phạt doanh nghiệp viễn thông di động theo từng số thuê bao sai với mức xử phạt cao cho mỗi thuê bao sai thông tin (phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng trên mỗi số thuê bao sai quy định); ngoài phạt doanh nghiệp, còn có thể phạt cả người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp viễn thông di động đối với các sai phạm lớn. Tịch thu và buộc doanh nghiệp viễn thông di động nộp lại số tiền tương đương số tiền có trong tài khoản chính của sim đối với hành vi vi phạm quy định.

Những giải pháp nhằm ngăn chặn triệt để tình trạng sim “rác”, tin nhắn “rác” là rất thiết thực. Song, để thực hiện được điều đó cần có sự chung tay, hợp tác của các doanh nghiệp trong lĩnh vực viễn thông, công nghệ thông tin bằng những biện pháp cụ thể, mạnh mẽ, không vì lợi ích, thành tích trong phát triển doanh số, thuê bao mà gây ra vấn nạn thuê bao ảo, sim “rác”, tin nhắn “rác”.