Những hạt nhân trong cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy

Không phải bây giờ chúng ta mới đấu tranh, mới chỉ ra những điểm hạn chế tồn tại của các tập thể, cá nhân hay bộ máy. Mà chúng ta vẫn thường xuyên đấu tranh, phê bình, tự phê bình để mỗi cá nhân và tổ chức nhận ra yếu kém, làm tốt hơn nữa phận sự với đất nước, với nhân dân.

Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy chỉ thực sự thành công khi giành được sự tin yêu của nhân dân. Mỗi đảng viên, cán bộ đang công tác trong bộ máy của nhà nước thực sự cần - kiệm - liêm - chính - chí công vô tư; dốc lòng, dốc sức, tận tụy làm việc đúng với tinh thần “dĩ công vi thượng”, “thượng tôn pháp luật”, nhận được sự tin yêu của nhân dân.

Thực tế đã chứng minh, có không ít cán bộ ở vùng sâu, vùng xa; biên giới, hải đảo; đồng bằng hay thành phố… luôn một lòng vì nhân dân, không quản khó khăn, gian khổ mà lăn lộn với đời sống thực tế, hiểu được nỗi bức xúc của nhân dân, từ đó tìm ra cách giải quyết những bức xúc chính đáng của nhân dân.

Chính nhờ những cán bộ, đảng viên gương mẫu ấy làm cho nhân dân tin tưởng hơn vào một chính phủ kiến tạo; hệ thống công quyền liêm chính, năng động; tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng. Họ là gương sáng về hình mẫu cán bộ trong kỷ nguyên vươn mình, tinh thông về nghiệp vụ, tinh luyện về đạo đức, hết lòng phụng sự Tổ quốc, nhân dân. Họ chính là hạt nhân cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy.

 Cán bộ, công chức giải quyết hồ sơ cho người dân tại TP Thủ Đức (TP Hồ Chí Minh). Ảnh: tuoitre.vn

Then chốt của then chốt với một bộ máy tinh gọn là đạo đức công vụ của cán bộ, công chức

Nhìn vào bản chất vấn đề, suy cho cùng, cái gốc để thực hiện thành công cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy vẫn là để phục vụ nhân dân tốt hơn. Muốn thế thì cái gốc của cái gốc, then chốt của then chốt vẫn vẫn là thái độ của mỗi cán bộ, nói một cách khái quát chính là đạo đức người cán bộ, đảng viên; đạo đức công vụ của công chức khi thực thi nhiệm vụ.

Trong chuyến công tác dịp giữa tháng 3-2025, tới nhiều trụ sở xã, phường, trụ sở công an xã, phường ở tỉnh Hà Nam và thành phố Hà Nội, nhóm phóng viên báo Quân đội nhân dân chúng tôi đã thấy được nhiều hơn nụ cười của người dân khi tới các trụ sở công quyền khi làm giấy tờ, nghe tư vấn. Việc làm giấy tờ xe, sang tên nhà đất… giờ đã rất nhanh, gọn; ở đâu cũng nghe thấy những tiếng cười hài lòng, những cái gật đầu đồng tình. Người dân chỉ “ghé” qua vài phút đã xong thủ tục. Nhiều người không về ngay, mà họ còn nán lại để nói chuyện với các đồng chí công an để được tư vấn về pháp luật, được nghe hướng dẫn cách làm các loại giấy tờ trên môi trường số; chia sẻ về các hiện tượng họ gặp phải ở khu dân cư. 

Điều gì đang thay đổi ở các trụ sở cơ quan công quyền ở cơ sở? Phải chăng nhiều cán bộ, công chức đang thay đổi nhận thức khi xác định rõ thái độ, tâm thế mới trong phục vụ nhân dân? Phải chăng đang có bước chuyển mình trong tư duy, nhận thức và hành động của cán bộ, công chức đang công tác trong các cơ quan công quyền ở các cấp, luôn mong muốn giúp cho mọi việc trở nên dễ dàng hơn với nhân dân.

Và điều mừng nhất chúng tôi nhận thấy là người dân hình như không còn giữ tâm lý e ngại với cán bộ của các cơ quan công quyền. Họ đã mà mạnh dạn góp ý, phản ánh thẳng thắn, thậm chí chủ động đề xuất cách làm hay, sáng kiến mới.

Đoàn công tác của chúng tôi khi đi thực thế tại Hà Nam và Hà Nội đã được chứng kiến khá nhiều người dân nán lại cảm ơn, bắt tay cán bộ một cách chân tình, bày tỏ sự cảm ơn. Nụ cười đôn hậu của nhân dân còn hơn vạn trang báo cáo vô cảm. Chỉ số hài lòng ấy xuất phát tự đáy lòng của nhân dân là sự ghi nhận cao nhất nhất, phần thưởng lớn nhất mà nhân dân dành cho mỗi cán bộ, đảng viên có năng lực, có đạo đức công vụ trong sáng đang công tác trong các cơ quan công quyền. 

Nhìn rộng ra, thấy cái được lớn nhất chính là sự tin yêu, tin tưởng mà nhân dân dành cho bộ máy công quyền, những cán bộ mẫn cán, biết vì nhân dân mà phục vụ. Có lẽ, những cán bộ, đảng viên đang đi đầu trong công cuộc chuyển mình của đất nước ở giai đoạn lịch sử này cũng tự mình thấy cần phải có thay đổi tích cực; tự thấy cần phải gieo những hạt giống tử tế vào từng công việc nhỏ nhất, như kiên trì hướng dẫn một người già biết cách khai thác thông tin dịch vụ công trên điện thoại; hướng dẫn một người lớn tuổi hiểu được nghĩa vụ quyền lợi khi làm giấy thừa kế; tươi cười nhiều hơn trong từng buổi tiếp dân; suy nghĩ để cùng nhân dân tìm ra cách làm khoa học khi giải quyết các vấn đề khó của cơ sở một cách thân tình, trong sáng. 

Chính vì thế mà từ chỗ không “sợ” gần cán bộ các cơ quan công quyền, sợ cán bộ “hành”, nay nhân dân đã yêu mến mà thật lòng chia sẻ, thậm chí chỉ ra những chỗ cán bộ chưa làm được hay chưa làm đúng.

Có dân là có tất cả

Có dân là có tất cả. Câu nói ấy đúng trong mọi hoàn cảnh của đất nước ta. Ngày nay cũng vậy, cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy nhất định phải giành được sự ủng hộ của nhân dân. Bởi mọi cải cách đều hướng tới phục vụ nhân dân, đất nước. Có được lòng tin, sự ủng hộ của nhân dân, nhất định cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy sẽ thành công. Tất nhiên, không chỉ cần sự ủng hộ của nhân dân, mà cuộc cách mạng về tinh gọn, cuộc cách mạng trong mỗi con người trong bộ máy phải đến từ chính nội lực của mỗi cán bộ, công chức.

Đây là khâu then chốt. Và then chốt của then chốt chính là thái độ với công việc, thái độ với nhân dân. Thái độ ấy, nói rộng ra chính là đạo đức của đảng viên, đạo đức công vụ của mỗi cán bộ. Chỉ khi nào mỗi cán bộ, đảng viên trong bộ máy nhà nước tự mình rèn giũa chuyên môn, sửa mình theo các quy tắc, quy định của pháp luật, hình thành thói quen làm việc có văn hóa, đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ, một lòng phục vụ Tổ quốc và nhân dân, thì khi ấy, người cán bộ, đảng viên đó mới thực sự xứng đáng là công bộc của nhân dân.

Bộ máy càng tinh gọn, cá nhân được phụ trách càng có nhiều quyền thì càng phải giám sát chặt chẽ, có cơ chế kiểm soát quyền lực phù hợp. Nhất là trong bối cảnh hiện nay, nhiều đảng viên, cán bộ cấp cao trong hệ thống công quyền đã không giữ gìn phẩm chất, không chấp hành quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước, họ sa ngã, tha hóa, tìm mọi cách để “hành” dân, ăn chặn của nhân dân, ăn cắp của Nhà nước, tìm mọi cách đục khoét để làm giàu cho cá nhân, gia đình, dòng họ. 

Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra: Sở dĩ có nạn tham ô và lãng phí là do bệnh quan liêu. Vì mắc bệnh quan liêu thành thử có mắt mà không thấy suốt, có tai mà không nghe thấu, có chế độ mà không giữ đúng, có kỷ luật mà không nắm vững. Kết quả là những người xấu, những cán bộ kém tha hồ mà tham ô, lãng phí. Tham ô, lãng phí và bệnh quan liêu đi liền với nhau, trong đó quan liêu tạo điều kiện cho tham ô, lãng phí nảy nở và phát triển.

Vì vậy, xây dựng đạo đức công vụ với vai trò tiền phong của cán bộ, công chức chính là triệt để chống thói quan liêu. Đồng thời, phải luôn đặt lợi ích nhân dân lên trên hết; phải gần gũi dân, hiểu biết dân, học hỏi dân; phải thực hành phê bình và tự phê bình. Đặc biệt, phải gương về cần kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Tiếp đó còn phải có tinh thần trách nhiệm cao với công việc; chấp hành nghiêm kỷ luật và có tinh thần sáng tạo trong thi hành công vụ; có ý chí cầu tiến bộ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm; luôn luôn phấn đấu và có tinh thần thân ái với đồng nghiệp. 

Chỉ khi chúng ta xây dựng được bộ máy hành chính thực sự phục vụ tốt nhất yêu cầu, lợi ích chính đáng của nhân dân; chỉ khi những những người thực thi công vụ biết chân thành trọng dân, kính dân; có tác phong, thái độ lịch sự, nghiêm túc, khiêm tốn; ngôn ngữ giao tiếp chuẩn mực, không hách dịch; không vụ lợi… và biết giải quyết công việc khoa học, hiệu quả, làm cho nhân dân hài lòng, không bị phiền hà… khi ấy mục tiêu xây dựng bộ máy tinh gọn mới đầy đủ ý nghĩa.

Đạo đức công vụ không phải tự thân nó có. Thông qua quá trình tu dưỡng, rèn luyện nhiều năm mới hình thành lên. Chúng ta đang ở trong giai đoạn lịch sử rất đặc biệt, mỗi đóng góp tích cực của từng cán bộ, công chức “vừa hồng vừa chuyên” trong một bộ máy tinh gọn mới sẽ giúp chúng ta làm lên kỳ tích mới trong tiến trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. 

 (Còn nữa)

NGUYỄN HÒA

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chính trị xem các tin, bài liên quan.