Thủ đoạn tinh vi

Theo thông tin từ các cơ quan chức năng, các hình thức gian lận thương mại, buôn lậu và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới đang trở nên ngày càng tinh vi và phức tạp, đặc biệt là trong việc vận chuyển chất ma túy. Các đối tượng thường áp dụng những phương thức mới như cất giấu ma túy thành hàng hóa thông thường, ngụy trang ma túy trong hành lý và mang theo người.

Theo ông Đỗ Mạnh Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài (Cục Hải quan Hà Nội), đã xuất hiện nhiều thủ đoạn mới của đối tượng buôn lậu và vận chuyển hàng hóa trái phép qua đường hàng không. Các hàng hóa buôn lậu chủ yếu là những sản phẩm gọn nhẹ, có giá trị cao. Đối tượng thường tận dụng chính sách nhập khẩu quà tặng và quà biếu, cũng như phân luồng kiểm tra bằng cách chia nhỏ và gửi cho nhiều tên người nhận khác nhau, sau đó thu gom lại.

Đặc biệt, lực lượng chức năng phát hiện thủ đoạn các đối tượng trà trộn cất giấu các mặt hàng như ma túy, sản phẩm từ động vật quý hiếm vào các hàng hóa khác để tránh bị phát hiện. Các đối tượng lợi dụng gửi hàng hóa qua đường hàng không, hành lý xách tay của hành khách xuất cảnh, nhập cảnh, du học sinh, người đi công tác nước ngoài; ma túy thường được cất giấu, ngụy trang trong thực phẩm chức năng, rượu, mỹ phẩm…

Theo ông Phan Như Thảo, Phó chi cục trưởng Chi cục Hải quan sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất (Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh), trong Quý I-2023, đơn vị đã phát hiện, xử lý 13 vụ vi phạm về ma túy. Tang vật gồm 30,5kg ma túy các loại và 4,4kg cần sa. Các đối tượng thường sử dụng các hình thức gửi qua đường bưu chính, chuyển phát nhanh và ngụy trang ma túy trong các sản phẩm như quà biếu, hàng phi mậu dịch. Các đối tượng còn thay đổi địa chỉ người nhận và sử dụng địa chỉ không rõ ràng để gây khó khăn cho công tác điều tra và xử lý vi phạm. Đối với hàng xuất khẩu các đối tượng thường sử dụng các mạng xã hội để liên lạc với các đơn vị vận chuyển, sử dụng các dịch vụ giao hàng công nghệ nên rất khó truy xét. Đối với hành lý của hành khách xuất nhập cảnh, các đối tượng cất giấu ma túy như ép ma túy vào thành bìa carton, trong các sản phẩm như kem đánh răng... Chúng thường thuê đối tượng để vận chuyển, kể cả có những đối tượng vận chuyển người Lào, Thái Lan.

Công chức Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài giám sát qua hệ thống camera.

Tăng cường phối hợp

Để chủ động trong công tác phòng ngừa, phát hiện và đấu tranh ngăn chặn các hành vi vi phạm, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu các đơn vị triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm như: Tiếp tục triển khai các quy định trong công văn số 92/BCĐ389 - ĐVTT ngày 5-12-2022 của Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính và Công văn số 5346/TCHQ-ĐTCBL ngày 9-12-2022 của Tổng cục Hải quan về việc triển khai Kế hoạch chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế.

Trong thời gian gần đây, ngành Hải quan đã đẩy mạnh công tác phối hợp với Cục Hàng không Việt Nam để kiểm soát, bảo đảm an ninh và an toàn hàng không, cũng như đấu tranh với các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua đường hàng không.

Tại hội nghị tập huấn về công tác quản lý rủi ro an ninh hàng không và phòng, chống buôn lậu qua đường hàng không diễn ra mới đây, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) Nguyễn Hùng Anh đã chia sẻ kế hoạch tăng cường công tác phối hợp. Theo đó, Tổng cục Hải quan và Cục Hàng không Việt Nam sẽ tập trung bám sát Chỉ thị số 06/CT-TTg ngày 24-2-2023 của Thủ tướng Chính phủ nâng cao năng lực bảo đảm an ninh hàng không trong tình hình mới. Hai ngành cũng cam kết tăng cường phối hợp chặt chẽ với Công an, Quân đội, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ hàng không để bảo đảm an ninh, an toàn hàng không và trật tự an toàn xã hội tại cảng hàng không, sân bay.

Đồng thời, các đơn vị cũng được tăng cường công tác tuyên truyền và đào tạo để cán bộ, công chức nắm vững các quy định pháp luật về công tác phòng, chống buôn lậu và khủng bố; thường xuyên nêu cao tinh thần cảnh giác, không để các thế lực thù địch lợi dụng sơ hở, mất cảnh giác để tiến hành các hoạt động khủng bố nhằm phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội; không để các đối tượng lợi dụng tuyến hàng không để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm, hàng ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, an toàn cộng đồng vào nội địa.

Để hiệu quả hóa công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại, Cục Hải quan Hà Nội cũng đề xuất cơ quan quản lý nhà nước, hãng hàng không và doanh nghiệp tăng cường phối hợp trong công tác kiểm tra, kiểm soát hành khách, hành lý, và phương tiện vận tải tại cảng hàng không. Đồng thời, kêu gọi cảng hàng không Nội Bài tiếp tục chia sẻ thông tin và khai thác các công nghệ thông tin, cũng như trang thiết bị chuyên dụng như camera giám sát để nâng cao khả năng phát hiện và ngăn chặn các hoạt động bất hợp pháp.

Bài và ảnh: LINH DỊU