Người dân Hà Nội thể hiện trách nhiệm với môi trường qua tiêu dùng bền vững

Siêu thị thay đổi cách bán

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, mỗi năm Việt Nam phát sinh khoảng 25,3 triệu tấn rác thải sinh hoạt, trong đó riêng chất thải nhựa ước tính khoảng 1,8 triệu tấn. Tại các thành phố lớn như Hà Nội, lượng túi nilon, bao bì dùng một lần phát sinh từ hoạt động mua sắm hằng ngày không chỉ gây quá tải cho hệ thống thu gom, xử lý, mà còn để lại hệ lụy lâu dài đối với hệ sinh thái và sức khỏe con người.

Trước yêu cầu cấp thiết trên, nhiều giải pháp đã được đặt ra ngay từ khâu mua sắm và phân phối hàng hóa. Trong đó, các hệ thống bán lẻ giữ vai trò quan trọng đối với việc định hình thói quen tiêu dùng của người dân. Một trong những mô hình tiên phong là MM Mega Market. Trong nhiều năm qua, hệ thống này đã ngừng phát túi nilon, thay vào đó, khách hàng có thể sử dụng miễn phí các thùng carton tái chế hoặc mang theo túi cá nhân khi đi mua sắm. Xung quanh siêu thị, các banner về chương trình thúc đẩy lối sống xanh và biển hướng dẫn cách đóng gói sản phẩm cũng được bố trí tại những khu vực dễ quan sát, giúp người mua thuận tiện tiếp cận và nắm bắt thông tin.

Banner tuyên truyền được lắp đặt trong khuôn viên siêu thị.

Bên cạnh MM Mega Market, AEON Việt Nam cũng là một trong những đơn vị thể hiện những nỗ lực to lớn trong việc thay đổi thói quen của người tiêu dùng. Ngoài việc thay thế hoàn toàn túi nilon bằng túi phân hủy sinh học, hệ thống này còn bày bán các loại túi tái chế với đủ kích thước, phát triển dịch vụ thuê túi môi trường “Rent a bag” tại các quầy thanh toán. Khách hàng chỉ cần trả 5.000 đồng cho mỗi chiếc túi và sẽ được hoàn tiền khi trả lại vào lần mua sắm tiếp theo. Theo thông tin từ Phòng Truyền thông và Đối ngoại AEON, từ năm 2022 đến tháng 5-2025, dịch vụ này đã ghi nhận gần 66.000 túi vải được thuê. 

Anh Nguyễn Tiến Đạt, nhân viên thu ngân tại AEON Xuân Thủy, cho biết, sinh viên và người đi làm là hai nhóm đối tượng thường xuyên lựa chọn thanh toán tại quầy ưu tiên dành cho khách hàng không dùng túi nilon. “Khi mua các sản phẩm nhỏ, với số lượng ít, đa số các bạn sinh viên sẽ cầm trực tiếp bằng tay hoặc bỏ vào balo, túi xách. Còn các cô, chú lớn tuổi thường sẽ mang theo túi cá nhân từ nhà để hướng ứng các chương trình khuyến mãi của siêu thị. Nhiều khi quên mang, họ vẫn sẵn sàng chọn mua cho mình một chiếc túi khác có sẵn tại quầy”, anh Đạt chia sẻ.

Người dân chủ động sử dụng túi tái chế khi đi mua sắm.

Có thể thấy, sự đồng lòng và cam kết từ các nhà bán lẻ đã tạo ra những tác động tích cực, không chỉ góp phần giảm rác thải nhựa mà còn dần hình thành và củng cố thói quen mua sắm xanh trong cộng đồng.

Người dân thay đổi cách mua

Dạo quanh các siêu thị, không khó để nhận thấy ngày càng nhiều khách hàng quan tâm hơn đến các lựa chọn xanh khi mua sắm. Bên cạnh việc chủ động mang theo túi cá nhân, nhiều người cũng ưu tiên sử dụng các sản phẩm có bao bì phân hủy sinh học, ngay cả khi giá thành cao hơn so với các mặt hàng cùng loại. Các phương tiện cá nhân như ô tô cũng được tận dụng để chở hàng hóa số lượng lớn, thể hiện nỗ lực giảm thiểu rác thải nhựa và thói quen tiêu dùng bền vững của người dân Thủ đô.

Chị Ngô Anh hiện đang sinh sống tại Tây Hồ, Hà Nội cho biết, vì nhà bán quán ăn nên cứ 1-2 tuần chị lại đi siêu thị một lần, mỗi lần đi chị đều mua một lượng lớn các loại gia vị, thực phẩm phục vụ cho việc kinh doanh. “Nếu dùng túi nilon để đựng hết chỗ hàng mình mua thì chắc chắn lượng rác nhựa thải ra là không ít. Vì vậy, sau khi thanh toán, mình thường chọn cách chất hàng vào xe đẩy của siêu thị rồi chuyển thẳng vào cốp ô tô, vừa tiện lợi vừa hạn chế tác động xấu đến môi trường”, chị Anh chia sẻ.

Chị Ngô Anh tận dụng không gian cốp xe để chở hàng trong hầu hết những lần đi mua sắm.

Ngoài việc mang túi tái chế để hưởng ứng các chương trình, dự án thúc đẩy lối sống xanh của siêu thị, nhiều khách hàng cho biết đây cũng là cách họ cá nhân hóa túi đi chợ, thể hiện phong cách và lối sống riêng của mình. Bạn Quỳnh Trang, sinh viên năm 2, Học viện Báo chí và Tuyên truyền chia sẻ: “Vì ở trọ nên mình thường dán sticker, cài móc khóa lên túi vải để dễ phân biệt với các bạn cùng phòng. Những chi tiết nhỏ này vừa tạo điểm nhấn riêng, vừa giúp mình cảm thấy việc sử dụng túi tái chế trở nên thú vị hơn so với túi nilon thông thường. Mỗi lần đi siêu thị, thấy nhiều người xung quanh cùng làm như vậy cũng khiến mình có thêm động lực duy trì thói quen này”.

Bên cạnh đó, Trang cho biết bản thân cũng rất quan tâm đến các chương trình khuyến mãi của siêu thị, như việc trừ thẳng 1.000 đồng vào hóa đơn mua hàng tại AEON khi không dùng túi nilon. “Số tiền không nhiều, nhưng từ những lần tích lũy như vậy khiến mình cảm thấy vừa tiết kiệm, vừa góp phần bảo vệ môi trường”, Trang nói.

Túi tái chế nhiều màu sắc trở thành lựa chọn của giới trẻ.

Việc chuyển từ túi nilon sang túi tái chế giờ đây không chỉ là một lựa chọn, mà còn là cách người dân Hà Nội thể hiện trách nhiệm với môi trường. Để thói quen này lan tỏa mạnh mẽ, các siêu thị và hệ thống bán lẻ cần tiếp tục triển khai những giải pháp thiết thực, như mở rộng dịch vụ thuê túi, cung cấp đa dạng sản phẩm thân thiện với môi trường, đồng thời tăng cường truyền thông về lợi ích của tiêu dùng xanh. Sự kết hợp giữa người bán và người mua, sự chung tay góp sức từ cộng đồng sẽ là bước đi then chốt để hình thành thói quen tiêu dùng bền vững, hướng tới một Hà Nội xanh - sạch - đẹp hơn trong tương lai.