Ngăn ngừa vi phạm pháp luật trong hoạt động thẻ ngân hàng

Thời gian qua, hàng loạt các đường dây đánh bạc trực tuyến lớn có giá trị cao bị triệt phá, nhiều chuyên gia nhận thấy, có một điểm chung trong quá trình đánh bạc trực tuyến là hình thức thanh toán của các đường dây này chủ yếu qua ngân hàng.

Đơn cử, trong những tháng cuối năm 2020, sau một thời gian theo dõi, Công an TP Thanh Hóa đã đấu tranh, triệt phá đường dây đánh bạc dưới hình thức chơi game qua internet đổi thưởng có số tiền giao dịch hơn 37 tỷ đồng. Đáng chú ý là, các đối tượng trong đường dây đánh bạc trực tuyến đã thiết lập tài khoản game "shop thần tài" và tổ chức cho các đối tượng đánh bạc theo hình thức game đổi thưởng; sử dụng nhiều tài khoản ngân hàng liên hệ nâng cấp tài khoản của mình lên đại lý cấp 1 để có thể mua, bán điểm đổi thưởng ra tiền mặt thông qua giao dịch ngân hàng. Khi đánh bạc, các đối tượng đổi thưởng để có tiền mặt thông qua đại lý bằng hình thức chuyển tiền qua tài khoản ngân hàng để thanh toán với nhau hoặc qua thẻ cào.

Hướng dẫn đổi thưởng qua tài khoản ngân hàng của một ứng dụng game bài trên internet. (Ảnh chụp màn hình).

Trước đó, Công an tỉnh Hưng Yên đã triệt phá đường dây đánh bạc trực tuyến liên tỉnh, công nghệ cao và có quy mô lớn nhất từ trước đến nay tại địa bàn với số tiền lên tới 20.000 tỷ đồng. Cơ quan cảnh sát điều tra xác định những game bài đánh bạc này hoạt động từ năm 2018, hiện có hàng triệu tài khoản của các con bạc đăng ký tham gia. Đồng thời, cơ quan điều tra cũng đã phong tỏa hơn 100 tài khoản ngân hàng của các nghi phạm để phục vụ công tác điều tra.

Chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Trí Hiếu phân tích, để thực hiện được hành vi đánh bạc, người chơi có tài khoản được mở tại ngân hàng bao gồm thẻ ATM, thẻ thanh toán quốc tế... Sau khi mở tài khoản chơi game, người chơi sẽ thông qua ngân hàng đổi tiền thật thành tiền ảo, nếu thắng đại lý sẽ thu mua tiền ảo bằng tiền thật và chuyển về tài khoản người chơi thông qua tài khoản ngân hàng.

Anh Tùng Dương (Thanh Xuân, Hà Nội), là một người từng tham gia trò chơi đặt cược trực tuyến, cho biết: Thẻ tín dụng và thẻ thanh toán quốc tế là một trong những phương tiện cần có cho các giao dịch cá cược trực tuyến, nhất là các "nhà cái" đặt ở nước ngoài. Nhiều "nhà cái" cũng đặt ra điều khoản phải cung cấp số thẻ, tháng, năm hết hạn thẻ, mã số bảo mật mới được quyền mở tài khoản để chơi. Hơn nữa, người chơi buộc phải có một tài khoản ngân hàng để rút tiền hoặc để mua bán với người khác... 

Trước tình trạng này, bà Nguyễn Thị Hồng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cho biết: "Cần ngăn chặn giao dịch thanh toán khống tại đơn vị chấp nhận thẻ-không phát sinh việc mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ, nhằm mục đích rút tiền mặt. Ngăn chặn giao dịch thẻ không phù hợp quy định liên quan đến hoạt động trò chơi có thưởng, cờ bạc, cá độ, kinh doanh ngoại hối, chứng khoán, tiền ảo, tiền điện tử... ".

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Trần Văn Hùng, Công ty Luật TNHH Bùi Gia và Cộng sự cho biết: Vừa qua, NHNN đã ban hành Chỉ thị số 02/CT-NHNN về tăng cường phòng, chống, ngăn ngừa vi phạm pháp luật trong hoạt động thẻ ngân hàng. Theo đó, các đơn vị thuộc NHNN cần thực hiện những biện pháp như tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về hoạt động thẻ ngân hàng và chế tài xử lý hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động thẻ ngân hàng; tăng cường rà soát, nắm bắt thông tin về tình hình hoạt động thẻ ngân hàng, từ đó xây dựng kế hoạch tập trung thanh tra để xử lý hành vi vi phạm pháp luật (theo thẩm quyền)... Bên cạnh đó, các tổ chức phát hành thẻ và tổ chức thanh toán thẻ cần kiểm tra, rà soát toàn bộ quy trình, thủ tục, quy định về hồ sơ và hợp đồng mở, sử dụng tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, trên cơ sở đó sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định nội bộ nêu trên bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin khách hàng và tuân thủ quy định pháp luật; nâng cao hiệu quả quản trị, điều hành, hệ thống kiểm tra, kiểm soát nội bộ nhằm hạn chế rủi ro, phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật về hoạt động thẻ ngân hàng...

Bên cạnh khâu quản lý, nhiều chuyên gia cho rằng, việc hợp thức hóa hoạt động đặt cược thể thao, vui chơi có thưởng cũng sẽ giúp hạn chế các tác động vi phạm trong hoạt động thẻ ngân hàng có liên quan đến cá độ, đánh bạc. Đóng góp ý kiến nhằm hoàn thiện Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định số 06/2017/NĐ-CP về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế, ông Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) chia sẻ: Dự thảo Nghị định cho phép thanh toán qua các trung gian tài chính không thông qua ngân hàng như ví điện tử là rất cởi mở, rất tốt. Từ kinh nghiệm của các nước, cần bổ sung thêm một số quy định, ví dụ như tài khoản của người chơi phải bảo đảm đủ số dư tối thiểu để tham gia đặt cược, giới hạn số tiền mỗi tài khoản được cá cược trong một ngày và bổ sung quy định không cho phép sử dụng thẻ tín dụng để đặt cược và nhận thưởng.

DƯƠNG SAO - HƯƠNG GIANG