Giá bán nước sạch phải được tính đúng, tính đủ
Vấn đề này đã được trả lời trong buổi giao ban báo chí do Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tổ chức ngày 12-11-2019. Cụ thể, ông Võ Tuấn Anh, Phó chánh văn phòng UBND TP Hà Nội cho biết, Dự án Nhà máy nước mặt sông Đuống được đầu tư gần 5.000 tỷ đồng (giai đoạn 1) trên diện tích 64,2ha với mục tiêu cung cấp nước sạch khu vực phía Đông Bắc và phía Nam TP Hà Nội, bao gồm các quận, huyện: Long Biên, Gia Lâm, Đông Anh, Sóc Sơn, Hoàng Mai, Thanh Trì, Thường Tín, Phú Xuyên, Hà Đông... Quy mô dự án giai đoạn 1 đạt công suất 300.000m3/ngày đêm, giai đoạn 2 đến năm 2025 sẽ đạt công suất 600.000m3/ngày đêm và giai đoạn 3 đến năm 2030 sẽ đạt công suất 900.000m3/ngày đêm. Dự án bắt đầu khởi công từ tháng 3-2017 đến tháng 10-2019 đã hoàn thành xong giai đoạn 1 vượt tiến độ so với chủ trương thành phố đề ra. Đây là dự án công trình cấp 1 nên theo quy định việc thẩm định, nghiệm thu đưa vào sử dụng dự án này thuộc thẩm quyền của Bộ Xây dựng. Hiện nay, TP Hà Nội đang phối hợp cùng các cơ quan chức năng liên quan nghiệm thu, quyết toán giai đoạn 1 của dự án, trên cơ sở đó triển khai tiếp giai đoạn 2.
Về cơ sở để quy định giá bán nước sạch tối đa của Nhà máy nước mặt sông Đuống tạm tính là 10.246 đồng/m3 chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng (từ tháng 7-2017), ông Nguyễn Việt Hà, Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội lý giải, theo Nghị định số 117/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định giá nước sạch phải được tính đúng, tính đủ, sử dụng chi phí hợp lý giá thành toàn bộ quy trình sản xuất phân phối tiêu thụ để đơn vị cấp nước duy trì và phát triển trên cơ sở tiêu chuẩn, quy chuẩn định mức kinh tế kỹ thuật được cơ quan có thẩm quyền công bố hoặc ban hành có mức lợi nhuận hợp lý. Do vậy, việc xác định giá 10.246 đồng trên cơ sở một số nguyên tắc sau: Đối với phần hao phí để tính toán được dựa trên Quyết định số 590/QĐ-BXD ngày 30-5-2014 của Bộ Xây dựng ban hành định mức kinh tế kỹ thuật liên quan đến nước sạch; đối với chi phí liên quan đến khấu hao và lãi vay được tính trên tổng mức đầu tư được duyệt tại số 2869/QĐ-UBND năm 2016 của UBND TP Hà Nội và việc phân bổ được thực hiện theo Thông tư số 45/2013/TT-BTC năm 2013 của Bộ Tài chính; đối với chi phí sửa chữa bảo dưỡng được xác định theo Thông tư số 03/2017/TT-BXD năm 2017 của Bộ Xây dựng; về chi phí quản lý doanh nghiệp được tạm tính ở mức 5%, đây là mức thấp nhất so với các doanh nghiệp hiện nay (ví dụ Nhà máy nước mặt sông Đà đang tính ở mức 8,7%); chi phí bán hàng tạm tính là 1% (bằng với Nhà máy nước mặt sông Đà)... Và trên cơ sở những nguyên tắc tính toán theo quy định tại Thông tư liên tịch số 75/2012/TTLT-BTC-BXD-BNNPTNT năm 2012 của Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thì Hà Nội tính ra mức tạm tính tối đa là 10.246 đồng, còn mức cụ thể sẽ được xác định sau khi nhà máy đi vào hoạt động và quyết toán chính thức, khi đó các khoản chi phí sẽ được tính chi tiết.
    |
 |
|
Dự án Nhà máy nước mặt sông Đuống (xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, TP Hà Nội). |
Trả lời về vấn đề vì sao giá bán của Nhà máy nước mặt sông Đuống (10.246 đồng/m3) cao gần gấp đôi so với giá bán của Nhà máy nước mặt sông Đà (5.069 đồng/m3), ông Nguyễn Việt Hà cho hay, về nguyên tắc tính giá nước sạch của các đơn vị là giống nhau đều được thực hiện theo Nghị định số 117/2017/NĐ-CP và Thông tư liên tịch số 75/2012/TTLT-BTC-BXD-BNNPTNT. Tuy nhiên, giữa các nhà máy có rất nhiều yếu tố khác nhau về: Tổng mức đầu tư, quy trình công nghệ, chi phí lãi vay, chi phí khấu hao, xử lý nguồn thải… mà những chỉ số này Nhà máy nước mặt sông Đuống đều cao hơn so với Nhà máy nước mặt sông Đà. Cụ thể, Nhà máy nước mặt sông Đà được đưa vào khai thác từ năm 2009, với tổng mức đầu tư khi đó là hơn 1.500 tỷ đồng. Trong khi đó, tổng mức đầu tư giai đoạn 1 của Nhà máy nước mặt sông Đuống đã là gần 5.000 tỷ đồng. Về chi phí xử lý nguồn nước của Nhà máy nước mặt sông Đuống cũng cao hơn vì nguồn nước thô dẫn vào Nhà máy nước mặt sông Đà từ nguồn nước tự nhiên hồ Đầm Bài, trong khi đó Nhà máy nước mặt sông Đuống phải bơm nước trực tiếp từ sông Đuống vào một hồ lắng, chất phù sa của sông Đuống nhiều hơn, vì thế đơn vị phải xử lý bùn thải lắng dẫn đến chi phí cao hơn. Theo báo cáo, Nhà máy nước mặt sông Đuống chi phí xử lý nước dự kiến là 1.000 đồng/m3, chiếm khoảng 10%. Do đó, Sở Tài chính có trách nhiệm thẩm định giá làm sao tính đúng, tính đủ bảo đảm quyền lợi của người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.
Về nội dung trợ giá nước sạch, Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội cho biết, theo Nghị định số 32/2019/NĐ-CP năm 2019 của Chính phủ về sản xuất và cung ứng các dịch vụ công ích thì nước sạch đô thị không còn nằm trong danh mục. Tuy nhiên, UBND TP Hà Nội đã báo cáo và xin ý kiến của Bộ Tài chính và đã được Bộ Tài chính có văn bản hướng dẫn tháng 9-2019, trong đó có đề nghị thành phố thực hiện việc xác định giá theo Nghị định số 117/2017/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư liên tịch số 75/2012/TTLT-BTC-BXD-BNNPTNT của Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Trong đó, theo khoản 8, điều 51, Nghị định số 117/2017/NĐ-CP của Chính phủ, trường hợp giá nước sạch mà được quyết định thấp hơn so với phương án giá nước tính đúng, tính đủ thì UBND cấp tỉnh xem xét cấp bù từ ngân sách địa phương để bảo đảm quyền lợi và lợi ích hợp pháp của đơn vị cấp nước. Như vậy, đối với trường hợp khi thành phố xác định giá tính đúng, tính đủ mà giá bán thành phố quyết định thấp hơn giá thành của các đơn vị thì sẽ được cấp bù. Đến thời điểm hiện tại, do dự án chưa được quyết toán chính thức nên thành phố chưa có một khoản kinh phí cấp bù nào.
Chất lượng nước bảo đảm uống được tại vòi
Trả lời về chất lượng nước của Nhà máy nước mặt sông Đuống, ông Hoàng Cao Thắng, Phó giám đốc Sở Xây dựng TP Hà Nội cho biết, nhà máy được đầu tư quy trình công nghệ lọc nước tiên tiến theo tiêu chuẩn châu Âu và chất lượng nước bảo đảm uống nước tại vòi theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế. Về vấn đề cấp nước mạng vòng, trong kế hoạch và chủ trương đầu tư, TP Hà Nội cũng như Sở Xây dựng đã có phương án tính toán làm thế nào để đường nối truyền dẫn có thể đấu nối các nguồn nước lại với nhau, trong trường hợp gặp sự cố sẽ có nguồn nước khác thay thế. Liên quan đến hệ thống truyền dẫn để bảo đảm nước sạch tại vòi, ông Hoàng Cao Thắng cho rằng, phải bảo đảm cả một hệ thống, quy trình từ nhà máy đến hệ thống truyền dẫn và hệ thống bể chứa tại nhà dân, các khu dân cư đúng tiêu chuẩn. Sở Xây dựng cũng đã chỉ đạo các đơn vị cấp nước có phương án thay thế hệ thống truyền dẫn cấp nước cũ không còn bảo đảm tiêu chuẩn.
Bài và ảnh: LA DUY - TRẦN YẾN