Hoạt động buôn lậu ngày càng tinh vi

Các tỉnh An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp có hơn 200km đường biên giới trên bộ (tiếp giáp với nhiều địa phương của Vương quốc Cam-pu-chia), riêng tỉnh Kiên Giang còn có khoảng 15.200km2 vùng biển tiếp giáp, chồng lấn với nhiều nước trong khu vực Đông Nam Á.

Báo cáo của lực lượng chức năng các địa phương cho thấy, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật trên các tuyến biên giới vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt là nạn buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Trong đó, nổi bật là các mặt hàng: Thuốc lá, đường cát, xăng dầu, gỗ, mỹ phẩm, rượu ngoại, đồ dùng điện tử, ngoại tệ, kim loại quý, ma túy.

leftcenterrightdel
Thuốc lá ngoại vận chuyển trái phép qua biên giới bị bắt giữ tại Đồn Biên phòng Nhơn Hưng (Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang). 
Thượng tá Nguyễn Trung Việt, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Vĩnh Điều (Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Kiên Giang) cho biết: Nhằm tránh sự kiểm tra, phát hiện, xử lý của các cơ quan chức năng, đối tượng buôn lậu lợi dụng chính sách trao đổi hàng hóa của cư dân khu vực biên giới, chia nhỏ một số mặt hàng như đường cát, thuốc lá để đưa vào Việt Nam. “Trên biển, phương thức hoạt động của đối tượng buôn lậu thường là ngụy trang hàng hóa dưới hình thức kinh doanh, mua bán, vận chuyển hành khách hoặc đánh bắt hải sản. Khi bị phát hiện, đối tượng tìm đủ mọi cách hợp thức hóa nguồn gốc hàng hóa, quay vòng hóa đơn chứng từ, đổ lỗi hoặc không thừa nhận nguồn gốc hàng hóa”, Đại tá Phạm Văn Sáng, Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Kiên Giang nói.

Tìm hiểu thực tế tại Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Tịnh Biên (Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh An Giang), chúng tôi được biết đối tượng buôn lậu trên địa bàn rất đa dạng, có cả người địa phương và người từ nơi khác đến, thông thạo địa hình, sử dụng xe gắn máy, phương tiện đường thủy có công suất lớn vận chuyển hàng lậu.

Đại tá Phan Quang Điểm, Phó giám đốc Công an tỉnh An Giang cho rằng thời gian gần đây, đối tượng buôn lậu còn tổ chức câu kết, mốc nối với nhau hình thành đường dây vận chuyển chuyên nghiệp. Hàng hóa được các đầu nậu tập kết tại những kho, bãi bên kia biên giới, sau đó chia nhỏ rồi vận chuyển vào Việt Nam. Chủ đầu nậu không trực tiếp thực hiện mà thuê người vận chuyển, mỗi lần khoảng 150kg đường cát hoặc không quá 500 bao thuốc lá nên lực lượng chức năng khó phát hiện, bắt giữ. Nếu bị bắt giữ thì người vận chuyển chỉ bị xử phạt hành chính vì chưa đủ định lượng để truy tố theo quy định của pháp luật. Có trường hợp đối tượng còn lôi kéo người thân, xúi giục phụ nữ, trẻ em đến uy hiếp lực lượng chức năng, giành giật lấy lại hàng.

Phát huy vai trò của cộng đồng

Theo báo cáo của Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Kiên Giang, từ đầu năm đến nay, các đơn vị thuộc BĐBP tỉnh đã phát hiện, bắt giữ 109 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa. Ông Phan Văn Thành, Đội trưởng Đội Kiểm soát Hải quan (Cục Hải quan Đồng Tháp) cho biết: Tính đến đầu tháng 12-2016, Đội Kiểm soát Hải quan phối hợp với các đơn vị (Công an, Biên phòng) bắt giữ 41 vụ buôn lậu (phần lớn là thuốc lá, tân dược). Còn Đại tá Phạm Văn Gồng, Phó chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh An Giang cho hay: Lực lượng chức năng và các đơn vị nghiệp vụ của BĐBP tỉnh An Giang bắt giữ 156 vụ buôn lậu với 38 đối tượng, trị giá hàng hóa hơn 6 tỷ đồng. Bên cạnh đó, BĐBP tỉnh cũng đã phối hợp với các lực lượng, địa phương bắt giữ 26 vụ buôn lậu, trị giá hàng hóa hơn 600 triệu đồng.

Một trong những giải pháp mang tính lâu dài cho công tác chống buôn lậu được các đơn vị, địa phương áp dụng là phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong đấu tranh, tố giác tội phạm. Đại tá Phạm Văn Sáng, Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Kiên Giang cho biết: Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh thường xuyên chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thuộc quyền đẩy mạnh tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân không tiếp tay cho buôn lậu, tích cực tham gia các phong trào bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới; chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng, triển khai nhiều dự án phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống cho cư dân khu vực biên giới.

Ông Lê Văn Nưng, Phó chủ tịch UBND tỉnh An Giang đề xuất: Nếu được Trung ương đồng ý cho thí điểm, tỉnh An Giang sẽ cho phép người dân tham gia bắt buôn lậu; đồng thời tăng tiền xử phạt, nâng cao mức tiền thưởng cho lực lượng, người dân trực tiếp vây bắt hoặc cung cấp thông tin chính xác. “Hơn 2,2 triệu dân An Giang nếu cùng tham gia bắt buôn lậu thì không một đối tượng nào có thể vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới được”, ông Nưng lập luận.

Nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các lực lượng

Theo tìm hiểu của chúng tôi, những năm qua, công tác phối hợp giữa các lực lượng (BĐBP, Công an, Hải quan, Quản lý thị trường) trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tiếp tục được cấp ủy, chính quyền các tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát. Hoạt động phối hợp từng bước đi vào thực chất và có sự gắn kết hơn. Tuy nhiên, sự phối hợp giữa các lực lượng trong thực hiện nhiệm vụ có lúc, có nơi chưa được thường xuyên, hiệu quả đem lại không được như mong muốn.

Đại tá Mai Anh Chiến, Phó giám đốc Công an tỉnh Kiên Giang, cho biết: Công tác phối hợp giữa các lực lượng chức năng của tỉnh chưa có chiều sâu, chủ yếu là trao đổi thông tin chứ chưa chú trọng phối hợp thực hiện các mặt công tác nghiệp vụ, hoạt động phối hợp còn có hiện tượng “phân vùng”. Ông Lê Văn Nưng cho rằng trên địa bàn tỉnh, tuy đã có sự phân định rõ trách nhiệm trong công tác quản lý (biên giới, cửa khẩu, nội địa đều có các lực lượng Biên phòng, Hải quan, Công an, Quản lý thị trường đảm trách tương ứng) nhưng hiệu quả chống buôn lậu chưa cao. Do đó, các lực lượng cần thường xuyên trao đổi thông tin, tình hình tội phạm, tập trung vào các điểm nóng, đánh trúng vào các ổ nhóm đầu nậu.

Vừa qua, Trung tướng Lê Chiêm, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng ban Chỉ đạo 1389 Bộ Quốc phòng, cùng đoàn công tác của Bộ Quốc phòng đã có chuyến kiểm tra, tìm hiểu thực tế tại các tỉnh An Giang, Kiên Giang. Tại buổi làm việc với Bộ chỉ huy BĐBP và lãnh đạo các lực lượng có liên quan của các địa phương, đồng chí Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nhận định trong thời gian tới, hoạt động buôn lậu sẽ diễn biến phức tạp, phương thức, thủ đoạn của đối tượng ngày càng tinh vi, manh động, nhất là vào dịp trước, trong và sau Tết. Đồng chí đề nghị các đơn vị, địa phương cần tiếp tục tăng cường, nâng cao hiệu quả hoạt động phối hợp giữa các lực lượng; nâng cao đời sống cho nhân dân trên tuyến biên giới; lưu ý Bộ chỉ huy BĐBP các tỉnh tiếp tục làm tốt công tác giáo dục, nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ; tổ chức quán triệt, triển khai nghiêm túc các chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Bộ tư lệnh BĐBP, Ban chỉ đạo 389 địa phương về tăng cường công tác phòng, chống ma túy, buôn lậu, gian lận thương mại, mua bán người…

Bài và ảnh: HỒNG HIẾU