Thoát nghèo nhờ học nghề
Từng là một trong những hộ nghèo của ấp 7, xã Tân Lộc, huyện Thới Bình vì không có đất sản xuất nhưng hiện nay, nhờ được đào tạo nghề và hỗ trợ vốn phát triển kinh tế, đời sống của anh Lâm Ðol trở nên khấm khá hơn. Theo anh Lâm Đol: Trước đây, gia đình anh có 4 nhân khẩu, phải đi làm thuê khắp nơi. Năm 2008, được Nhà nước hỗ trợ căn nhà theo Chương trình 134, đồng thời dạy thêm nghề thợ mộc và được vay 10 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội, anh mạnh dạn mở cơ sở sản xuất đóng tủ, bàn, ghế và các mặt hàng trang trí nội thất. Việc làm ăn thuận lợi, gia đình anh thoát nghèo và tạo việc làm cho một số người dân địa phương. “Từ hai bàn tay trắng, nhờ có sự hỗ trợ của địa phương, tôi đã gây dựng được trại cưa khá lớn, không những mang về thu nhập mỗi tháng cho gia đình khoảng 10 triệu đồng mà còn giải quyết việc làm cho nhiều hộ khác trong ấp”, anh Lâm Ðol chia sẻ.
Cũng như anh Lâm Đol, rất nhiều bà con DTTS ở Cà Mau đã thoát nghèo nhờ hưởng những chính sách hỗ trợ đào tạo nghề và tìm việc làm từ địa phương, điển hình như ông Hữu Xà Rinh, ở ấp 6, xã Khánh Hòa, huyện U Minh. Trước đây, gia đình ông Rinh có diện tích đất khá lớn nhưng chỉ sản xuất một vụ lúa, chủ yếu trồng theo kinh nghiệm nên năng suất, chất lượng không cao. Sau khi tham gia lớp đào tạo nghề ở địa phương, ông áp dụng luân canh tôm-lúa, lúa-cá, trên bờ liếp trồng màu… thu nhập của gia đình từ đó nâng lên đáng kể. Ông Hữu Xà Rinh bộc bạch: “Từ khi được tham gia lớp đào tạo sản xuất an toàn, hiệu quả theo chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn mà địa phương tổ chức, tôi đã nắm được cách áp dụng mô hình đa cây, đa con trên cùng diện tích để nâng cao thu nhập. Lớp dạy nghề rất thiết thực và hữu ích đối với chúng tôi”.
Theo thống kê, giai đoạn 2014-2019, tỉnh đã đào tạo, giới thiệu, hỗ trợ và giải quyết việc làm cho hơn 2.700 lao động người DTTS; trong đó, hơn 1.300 người lao động ngoài tỉnh. Một trong những lớp đào tạo nghề mang lại hiệu quả có thể kể đến nghề ép chuối khô, làm khô bổi ở huyện Trần Văn Thời; nghề làm tôm khô, nuôi cá chẽm ở huyện Ngọc Hiển; nghề sửa chữa điện, đan lát ở TP Cà Mau...
Lựa chọn ngành nghề phù hợp
Nhằm nâng cao hiệu quả công tác đào tạo nghề gắn với nhu cầu thị trường, tạo sinh kế bền vững cho lao động sau học nghề, tỉnh Cà Mau từng bước đổi mới việc mở các lớp dạy, truyền nghề một cách chọn lọc; những nghề thế mạnh, có khả năng phát triển ở từng địa phương hoặc những nghề mà lực lượng lao động nông thôn ở địa phương vốn đã quen thuộc nhưng lâu nay vẫn sản xuất theo phương pháp thủ công hoặc chưa áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật (KHKT) để mở lớp. Cùng với đó, để làm tốt công tác đào tạo nghề lao động nông thôn, nhất là đối với đồng bào Khmer, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) phối hợp với từng địa phương chủ động nắm bắt nhu cầu học nghề của người dân để lựa chọn ngành nghề và tổ chức đào tạo. Ông Từ Hoàng Ân, Phó giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh Cà Mau cho biết: “Đối với những hộ đã có đất sản xuất nhưng chưa hiệu quả do canh tác theo kinh nghiệm, chúng tôi sẽ đưa vào lớp đào tạo ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất để tăng năng suất, chất lượng sản phẩm. Với những hộ không có đất sản xuất sẽ được đưa vào nhóm đào tạo nghề, trong đó nam thì học nghề hàn, mộc, sửa chữa xe máy; nữ học nghề may, đan lát, làm dụng cụ đánh bắt thủy sản… Riêng những địa phương có thế mạnh phát triển làng nghề, tỉnh sẽ có hướng đào tạo để nâng cao tay nghề…”.
Với mục tiêu dạy nghề cho lao động nông thôn, bảo đảm nâng cao kỹ năng, để người lao động áp dụng vào sản xuất được hiệu quả, tăng thu nhập, tỉnh Cà Mau còn tập trung mở các lớp dạy nghề theo hướng nâng cao tay nghề, trang bị các tiến bộ KHKT, sử dụng trang thiết bị đồng bộ và từng bước hiện đại. Nhiều nông dân sau khi được tham dự các lớp truyền nghề theo hướng nâng cao, tăng cường ứng dụng tiến bộ KHKT đã thành công với nghề nuôi trồng thủy sản. Điển hình như một số lao động xã Phú Thuận, huyện Phú Tân đã thành công với mô hình nuôi tôm quảng canh cải tiến với chi phí đầu tư thấp, chủ yếu đầu tư con giống và men tạo tảo, nguồn thức ăn cho tôm được tận dụng từ tự nhiên, mang lại lợi nhuận bình quân 100 triệu đồng/ha/năm.
Ông Trần Hồng Quân, Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, cho biết: “Xác định nhiệm vụ đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho lao động nông thôn có tầm quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu kinh tế-xã hội của địa phương, góp phần giúp lao động nông thôn có việc làm ổn định, tăng thu nhập, không chỉ hỗ trợ chi phí khi tham gia lớp đào tạo, tỉnh còn giúp người dân tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội để mở rộng sản xuất nhiều ngành nghề truyền thống có lợi thế cạnh tranh trên thị trường, đồng thời hỗ trợ tìm đầu ra cho sản phẩm, như: Sản xuất các loại cá, tôm khô, làm chuối ép, mắm ba khía, làm đũa từ cây đước…”.
Nhờ được đào tạo nghề và giải quyết việc làm hiệu quả, đến nay, thu nhập bình quân đầu người DTTS là 35,96 triệu đồng, toàn tỉnh chỉ còn gần 15,6% hộ nghèo DTTS. Đặc biệt, tỷ lệ giảm nghèo trong đồng bào DTTS hằng năm đạt 3-4%.
NGỌC ANH