Ba trăm năm sau ngày Nguyễn Du mất, hậu thế tôn vinh ông là Đại thi hào dân tộc. “Giấc mộng” là một chủ đề lớn trong thơ Nguyễn Du. Với Nguyễn Du, mộng và thực tuy hai mà một. Đi qua thực và mộng, nhà thơ đã ghi lại những chân dung con người và tinh thần thời đại, đồng thời gửi gắm thông điệp xuyên thời đại về kiếp nhân sinh, thể hiện tình yêu thương cao đẹp dành cho con người, vẫn còn nguyên giá trị nhân văn cho đến hôm nay.
Cái hùng tâm tráng chí, khát khao vẫy vùng của Nguyễn Du sớm bị cơn lốc lịch sử vùi dập. Bi kịch mồ côi, không gia đình, người thân lại thêm vào phần tủi phận cho tâm hồn thi sĩ vốn dĩ mong manh. Nhưng chính nhờ thế, ở Nguyễn Du có sự đồng cảm sâu sắc với các thân phận đáng thương trong xã hội cũng như nhận thức về sự phai tàn sâu sắc vượt thời đại.
Từ nỗi đau cá nhân, Nguyễn Du nhìn rộng ra được nỗi đau của con người giữa thời đại. Những thi phẩm lớn hiếm khi kết thúc ở dấu chấm cuối cùng. Ngay cả khi tập thơ đã khép lại thì nhà thơ vẫn tiếp tục mở ra các khoảng không để chúng ta mường tượng hành trình sáng tạo của thi nhân và giấc mơ sáng tạo cho chính người thưởng thức. Với Truyện Kiều và các thi phẩm khác của Nguyễn Du, khả năng khơi mở dường như là vô tận cho các loại hình nghệ thuật như văn chương, âm nhạc, điện ảnh, đặc biệt là hội họa.
Đọc tác phẩm “Ký mộng”, độc giả cảm nhận được từng nét màu, nét cọ vừa truyền tải tinh tế chất thơ lẫn hồn thơ, vừa thể hiện góc nhìn và sáng tạo của riêng họa sĩ. Sự cộng hưởng này trao cho người đọc có thêm trải nghiệm khác trong mạch xúc cảm: Điểm bật sáng của hội họa.
Đây chính là cách họa sĩ Niayu trao tặng cho độc giả, khi cô sống trọn vẹn trong từng áng thơ Nguyễn Du (từ Ký mộng, Độc Tiểu Thanh Ký, Dương Phi Cố Lý đến Văn tế thập loại chúng sinh, Long Thành cầm giả ca, Truyện Kiều), tái tạo những hình ảnh độc đáo trên nền tảng ngôn ngữ tuyệt kỹ của thi hào.
Và theo đó, với tập thơ tranh “Ký mộng”, độc giả có cơ hội một lần nữa thưởng thức những vần thơ trác tuyệt lồng trong các bức họa tinh tế.
Họa sĩ Niayu chia sẻ: Đọc thơ của Nguyễn Du, tôi luôn rung động từ trong sâu thẳm, bất kể khi tôi chú tâm nghiền ngẫm hay chỉ tình cờ đọc được câu thơ đơn lẻ ở một nơi nào. Và như thế là tôi vẽ. Không hẳn vẽ các nhân vật của Tố Như, mà là vẽ tâm hồn Tố Như. Vẽ Tố Như trong tôi, qua những bài thơ, đoạn thơ mà tôi đọc, tìm và cảm nhận được”.
GIA KHÁNH