Đây là tuyển tập âm nhạc, kịch và thơ của hai tác giả từng có nhiều năm gắn bó, công tác tại Đoàn Văn công Quân khu 1.

Sinh thời, nhạc sĩ Nguyễn Lầy và đạo diễn Tuấn Long là những người bạn, đồng nghiệp hết sức thân thiết, hiểu về “gu” nghệ thuật của nhau nên hai ông thường sáng tác chung. Những ca khúc của Nguyễn Lầy và Tuấn Long mang đậm nét đặc trưng của núi rừng Việt Bắc, như: “Bài ca giữa rừng cam”, “Con bò và chiếc xe quệt”, “Bẩy sắc cầu vồng”, “Tiến lên chiến sĩ, đồng bào” (phỏng thơ chúc Tết năm 1969 của Bác Hồ). Đặc biệt, bài hát “Lời Bác Hồ rung chuyển bốn phương” là một trong những ca khúc xuất sắc về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại của dân tộc ta.

     Đạo diễn Tuấn Long say sưa bên phím đàn. 

Đạo diễn Tuấn Long kể: “Tháng 7-1966, đế quốc Mỹ leo thang bắn phá miền Bắc, thời điểm ấy, Bác Hồ đã ra lời kêu gọi: “Toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta hãy nhất tề đứng lên đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”. Lời hiệu triệu của Bác vang lên hào hùng làm lay động trái tim nhân dân cả nước. Đêm 17-7-1966, ngay sau khi nghe trên đài phát thanh lời kêu gọi của Bác, chúng tôi đã sáng tác ca khúc “Lời Bác Hồ rung chuyển bốn phương” với giai điệu: “Bác đã gọi! Có chúng con/ Tiến lên đường diệt xâm lược Mỹ/ Đi cứu nước nhà, cứu nước non/ Dẫu khốn nguy lòng quyết không sờn...”. Chỉ 3 ngày sau, ca khúc này đã lần đầu tiên vang lên trên sóng phát thanh của Đài Tiếng nói Việt Nam”.

Đại tá, Nghệ sĩ Ưu tú Dương Thị Kim Ngân, Đoàn trưởng Đoàn Văn công Quân khu 1 khẳng định: “Trong những năm qua, hàng chục tác phẩm ca hát, kịch thơ... của hai tác giả Tuấn Long, Nguyễn Lầy đã được đoàn dàn dựng, biểu diễn khắp mọi miền đất nước. Cuốn sách “Lời Bác Hồ rung chuyển bốn phương” đã khắc ghi một phần lịch sử vàng son của Đoàn Văn công Quân khu 1. Những tác phẩm trong tập sách từ lâu đã là niềm tự hào của các thế hệ nghệ sĩ trong đoàn”. Còn PGS, TS Lê Anh Tuấn, Giám đốc Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam khẳng định: “Cuốn sách là tài liệu tham khảo, học tập, nghiên cứu bổ ích cho các thế hệ giảng viên, sinh viên nhà trường để hiểu hơn về âm nhạc trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước”.

Ở tuổi 86, đạo diễn Tuấn Long vẫn còn minh mẫn. Ông mong muốn và hy vọng cuốn sách sẽ không chỉ lưu giữ những kỷ niệm của ông và nhạc sĩ Nguyễn Lầy, mà còn có giá trị với thế hệ trẻ, nhất là những người đang theo đuổi con đường sáng tác âm nhạc, kịch và thơ. “Biết đâu các bạn trẻ sẽ tìm thấy điều gì đó thú vị qua cuốn sách này và từ đó sẽ có những cách riêng để cống hiến cho Tổ quốc nhiều hơn nữa”, đạo diễn Tuấn Long nhấn mạnh.

Bài và ảnh: NGÔ KHIÊM