Ngày 4-4-1949, khi đất nước đang chìm trong khói lửa của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Tổng bộ Việt Minh đã chỉ đạo thành lập một ngôi trường đào tạo báo chí đặc biệt, Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng. Người được giao trọng trách Giám đốc của trường là nhà báo, nhà văn cách mạng Đỗ Đức Dục, Phó bí thư Tổng bộ Việt Minh khi ấy.

Trường được lấy tên theo chí sĩ yêu nước Huỳnh Thúc Kháng không chỉ mong muốn tưởng nhớ và tri ân một bậc lão thành cách mạng mà còn kỳ vọng truyền tải một tấm gương sáng về bản lĩnh, nhân cách và tinh thần làm báo đến từng học viên.

Cán bộ, phóng viên Báo Quân đội nhân dân tham quan Di tích quốc gia Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng. Ảnh: VIỆT TRUNG

Chỉ vỏn vẹn 3 tháng hoạt động, trường đã đào tạo 42 học viên đến từ khắp các chiến khu, cơ quan báo chí, đoàn thể. Những bài giảng ở đây được truyền dạy bởi các tên tuổi nổi tiếng: Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp, Tố Hữu, Xuân Diệu... Mỗi lời giảng là một ngọn lửa, thắp lên tinh thần làm báo cách mạng trong lòng học viên. Chính từ nơi ấy, nhiều người đã bước ra, trở thành các nhà báo xuất sắc, nhà lãnh đạo của Đảng, Nhà nước Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong tuyên truyền kháng chiến, xây dựng niềm tin vào thắng lợi của dân tộc.

Có dịp trở lại nơi đây, tiếng gió rì rào, tiếng chim rừng vang lên trong trẻo như đang thì thầm kể cho chúng tôi nghe về một thời quá khứ. Những mái nhà lá giờ đã được trùng tu, nhưng vẫn khắc họa và giữ được nét đơn sơ như ngày đầu thành lập. Một tấm bảng đen, vài hiện vật đơn giản, tất cả như mảnh ghép khiêm nhường của một bức tranh về lịch sử cách mạng. Chúng tôi như thấy thấp thoáng những bóng học viên của Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng năm xưa, không có bàn ghế đủ đầy, không có giáo trình in ấn chỉn chu, nhưng giữa những mái lều tranh vách đất vẫn ánh ngời niềm tin vào một tương lai độc lập, tự do của dân tộc.

Trò chuyện với chúng tôi, ông Trần Ngọc Giáp, Trưởng ban Quản lý Khu di tích Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng chia sẻ: “Di tích không chỉ mang ý nghĩa lịch sử đặc biệt, gắn liền với sự hình thành và phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam mà còn là điểm đến văn hóa tiêu biểu thu hút đông đảo khách tham quan. Trong thời gian qua, Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng đã đón tiếp nhiều đoàn sinh viên đến từ các trường như Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, cùng với các trường học trong và ngoài tỉnh đến tìm hiểu, học tập, trải nghiệm thực tế. Không ít người rưng rưng khi nghe kể chuyện về lớp học giữa rừng. Họ cảm nhận rằng, làm báo không chỉ là một nghề mà là một sứ mệnh cao cả”.

Năm 2019, Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng được công nhận là di tích lịch sử quốc gia. Đây không chỉ là sự ghi nhận giá trị lịch sử mà còn là lời nhắc nhở về trách nhiệm bảo tồn và phát huy di sản quý giá này.

“Để phát huy giá trị văn hóa, lịch sử của di tích trong thời đại mới, Ban Quản lý đã chủ động phối hợp với các đơn vị truyền thông, doanh nghiệp lữ hành nhằm quảng bá hình ảnh, phát triển các hoạt động du lịch trải nghiệm gắn với giáo dục truyền thống. Cùng với đó, tiếp tục triển khai xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nhân sự nhằm nâng cao chất lượng công tác giới thiệu, thuyết minh”, ông Trần Ngọc Giáp cho biết thêm. 

Rời ngôi trường nhỏ giữa đại ngàn, tôi ngoái đầu nhìn lại, câu chuyện về lớp học nhỏ bé đơn sơ giữa đại ngàn Việt Bắc, về những người học trò năm xưa mang theo hành trang là tri thức, là khát vọng độc lập và tình yêu với sự nghiệp báo chí cách mạng vẫn luôn hiện hữu. Lớp học ấy đã đào tạo nên những chiến sĩ báo chí cách mạng dám dấn thân, xung kích trên mặt trận tư tưởng-văn hóa, góp phần thắp lên ngọn lửa niềm tin và khơi dậy sức mạnh đoàn kết trong lòng dân tộc.

VÂN HÀ

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.