Những vết trượt trong quá khứ

Năm 2013, Tô Giang rời Việt Nam đến Úc với giấc mộng đổi đời. Anh từng là một nhà báo trẻ triển vọng ở Đài Phát thanh - Truyền hình Nghệ An, nhưng do nợ nần chồng chất, Giang rẽ lối đời mình vào thế giới của "dân chăn mèo", hành nghề “trồng cỏ” (tiếng lóng chỉ cần sa) phi pháp. Sau nhiều phi vụ thành công, anh nhanh chóng vươn lên vị trí cao trong hệ thống tội phạm này. Tuy nhiên, những hào nhoáng của đồng tiền phi pháp chỉ là tấm màn che đậy sự thật nghiệt ngã.

Sau nhiều biến cố - bị cướp, mất trắng và những đêm đắm chìm trong ma túy, Giang bị bắt và phải chịu án 30 tháng tù tại nhà tù Fulham, Úc. Đó là nơi anh đối diện với thất bại, tội lỗi và cơ hội đổi đời. "Trong tù, tôi nhận ra rằng nếu không đối diện với sự thật, tôi sẽ mãi mãi chìm trong bóng tối," anh chia sẻ.

Trong thời gian chịu án, thư viện nhà tù là nơi cứu rỗi tâm hồn anh. Sách trở thành người bạn tâm tình, chữa lành những tổn thương và khơi dậy khát vọng sống. Chính nhờ những cuốn sách, Giang đã trau dồi vốn tiếng Anh và kinh tế, từng bước chuẩn bị cho hành trình làm lại cuộc đời.

Năm 2020, khi mãn hạn tù và bị trục xuất về Việt Nam, gia đình riêng đã tan vỡ, chỉ còn mẹ già trên giường bệnh. Với mong muốn chữa lành tâm hồn mình, thôi thúc Giang phải viết ra những điều đau đáu trong anh. Sau 7 tháng cuốn tự truyện "Đường xanh viễn xứ" ra mắt. Tác phẩm được đánh giá cao bởi tính chân thực và sâu sắc, đồng thời được xuất bản bằng tiếng Anh với tựa đề Herding Cats. Tiếp nối thành công, anh xuất bản thêm "Nếu không có ngày mai" và "Bỗng dưng con mồ côi", mang đến những câu chuyện ý nghĩa về sự hoàn lương và tình yêu thương. Với những cuốn sách của mình, anh được các trại giam mời đến nói chuyện, trao đổi với phạm nhân về cuộc đời mình. Đồng thời qua đó, anh cũng kêu gọi, quyên góp được 10 tủ sách cho các trại giam này.

Tác giả Tô Giang và các cuốn sách của anh. 

 

Tái sinh từ những trang sách

Với niềm tin mãnh liệt vào sức mạnh của sách, Tô Giang khởi xướng dự án "Sách trên mây", một mô hình xe buýt sách di động. Dự án mang theo hơn 2.000 cuốn sách đến khắp các vùng quê, phối hợp với địa phương và trường học để tổ chức các buổi tọa đàm, khơi gợi tinh thần đọc sách.

Xe buýt không chỉ là thư viện di động mà còn là không gian giao lưu văn hóa, nơi sách được chia sẻ và lan tỏa. Đặc biệt, Giang đặt mục tiêu bền vững thông qua việc tiếp thị, bán sách trực tiếp và trên các nền tảng trực tuyến như Shopee, Lazada, TikTok với thương hiệu đồng nhất "Sách trên mây". "Sách không chỉ là tri thức mà còn là người bạn đồng hành, nguồn cảm hứng giúp tôi đứng dậy từ những thất bại đau đớn nhất," Tô Giang nói.

Dự án "Sách trên mây" ra mắt vào tháng 12-2024 tại TP Vinh. Đây không chỉ là một mô hình văn hóa độc đáo mà còn là câu chuyện sống động về hành trình vượt qua nghịch cảnh, lan tỏa niềm hạnh phúc từ tri thức đến cộng đồng. Tên gọi "Sách trên mây" không chỉ đơn thuần là hình ảnh ẩn dụ đẹp đẽ, mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về sự nhẹ nhàng, tự do và tiềm năng lan tỏa vô hạn.

Tô Giang chia sẻ: "Hành trình mà tôi đã trải qua với những cuốn sách và những câu chuyện đã giúp tôi nhận ra rằng sách có thể dẫn dắt chúng ta ra khỏi những ngõ cụt, giúp chúng ta tìm thấy ánh sáng ở những con đường tăm tối nhất, như những gì tôi đã cảm nhận từ những cuốn sách mình đã đọc và trải qua. Khi tôi chia sẻ câu chuyện của mình, từ khi còn trong tù, nơi những cuộc sống tưởng chừng như vô vọng, tôi nhận ra rằng việc trở về với cộng đồng không phải là một quá trình dễ dàng. Nhiều người trong chúng ta mang theo cảm giác mặc cảm và sự cô đơn sâu sắc. Nhưng tôi tin rằng chính lòng nhân ái và sự tha thứ đã giúp tôi vượt qua, và quan trọng nhất là việc sách mở ra một thế giới mới giúp tôi tái hòa nhập. Chính trong những giây phút khó khăn, sách đã giúp tôi giải thoát tâm hồn, giúp tôi thoát khỏi bi kịch cá nhân để trở thành một người bình thường như bao người khác. Tôi luôn mong rằng những người như tôi có thể tái hòa nhập với xã hội mà không cảm thấy bị kỳ thị. Điều quan trọng là khi chúng ta làm việc với lòng kiên nhẫn và sự thành thật, xã hội sẽ đón nhận chúng ta, giúp chúng ta tìm thấy hạnh phúc trong những điều giản đơn”.

 Bài và ảnh: TRẦN HOÀI

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.