Thượng Bằng La là xã nằm ở phía Tây Nam của huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, cách trung tâm huyện 32km, có dân số là 8.400 nhân khẩu với 13 dân tộc cùng sinh sống.
Thiên nhiên đã ban tặng cho Thượng Bằng La địa thế khá thuận lợi với đồng bằng được bao bọc bởi các dãy núi, với 5 ngọn linh sơn án ngữ ngũ phương. Đó là núi Khau Cướm (tức núi Cướm), Khau Tee (tức núi Tè), Khau Hán (tức núi Hán), Khau Tày (tức núi Tày) và Khau Moon (tức núi Moon hay núi Thắm). Năm ngọn núi như 5 vị thần linh che chở cho cuộc sống bình yên của bản làng.
    |
 |
Nhân dân xã Thượng Bằng La thi đấu bóng chuyền chào mừng Tết Độc lập.
|
Chia sẻ với chúng tôi về nét văn hóa đoàn kết đón Tết Độc lập của Thượng Bằng La, ông Hoàng Đình Mưu, Chủ tịch UBND xã Thượng Bằng La chia sẻ: Theo lịch sử Đảng bộ xã Thượng Bằng La và các cụ cao niên kể lại, từ năm 1954, khi hòa bình lập lại ở miền Bắc, Tết Độc lập ở Thượng Bằng La được tổ chức thành lễ trọng đại hằng năm của mỗi gia đình và toàn xã, được duy trì, mở rộng đến ngày nay. Với đồng bào các dân tộc ở Thượng Bằng La, Tết Độc lập là Tết to nhất, nhì trong năm không phải vì mâm cao, cỗ đầy mà nó mang một ý nghĩa lịch sử đặc biệt, là dịp để mỗi người dân luôn ý thức, trân trọng, ơn Đảng, ơn Bác Hồ. Đồng thời cũng là để nhắc nhở, giáo dục truyền thống cách mạng, truyền thống lịch sử của quê hương cho thế hệ trẻ địa phương.
Ngược dòng lịch sử, trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, cuộc sống yên bình của Thượng Bằng La bị thực dân Pháp phá vỡ khi chúng đưa quân về mở đồn lập bốt; cùng bọn phìa, tạo dựng các thủ đoạn tàn ác để vơ vét của cải và bắt đồng bào làm nô lệ. Người Thượng Bằng La buộc phải rời bỏ quê hương đi tản cư xuống vùng Yên Lập (Phú Thọ) và lên Lũng Cao sinh sống.
Với tình yêu quê hương và lòng căm thù giặc sâu sắc, đồng bào Thượng Bằng La về với Đảng, với Bác Hồ để tham gia cách mạng đánh Pháp, đuổi Nhật giải phóng quê hương. Đầu tháng 7-1945, Văn Chấn là huyện đầu tiên của vùng Tây Bắc được giải phóng, thành lập chính quyền cách mạng. Đồng bào Thượng Bằng La từ khắp nơi được về lại quê hương, thoát khỏi kiếp sống lầm than.
Bước vào thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng bào Thượng Bằng La coi Tết Độc lập là một ngày lễ trọng đại, ngày hội đoàn kết trên quê hương Thượng Bằng La. Mỗi dịp đến Tết Độc lập, Đảng ủy, UBND xã và các tầng lớp nhân dân lại tụ họp tổ chức các hoạt động tri ân, tặng quà và các hoạt động giao lưu văn nghệ, thể thao bóng chuyền, bóng đá, cầu lông.
|
 |
| Trao giải cho các đội nữ bóng chuyền đạt thành tích trong giải bóng chuyền chào mừng Tết Độc lập ở xã Thượng Bằng La. |
Ngồi quây quần cùng con cháu trong ngôi nhà sàn truyền thống, bà Bùi Thị Vui (thôn Noong Tài, xã Thượng Bằng La) kể: ''Tôi là người dân tộc Kinh, quê ở Thái Bình, lên đây khai hoang lập nghiệp rồi làm dâu trong gia đình người Tày. Gần 45 năm gắn bó với mảnh đất và con người nơi đây, cứ đến ngày Tết Độc lập, gia đình tôi chuẩn bị lợn, gà, vịt, quét dọn nhà cửa, đường làng, ngõ xóm, treo Cờ Tổ quốc và đi rừng lấy lá dong, lá chuối về làm cỗ, làm bánh đón Tết".
Đến thăm gia đình đồng bào dân tộc Tày ở Thượng Bằng La, chúng tôi nhận thấy, Tết Độc lập không chỉ đơn thuần là một ngày lễ trong năm mà còn là dịp để gia đình, ông bà, con cháu quây quần, đoàn tụ. Với những ai đi xa, đây cũng chính là dịp để hội ngộ, sum vầy. Bởi vậy, ngày lễ này, bà con nhân dân trong vùng tổ chức ăn Tết không kém gì ngày Tết cổ truyền của dân tộc. Ngoài rượu, thịt lợn, thịt gà, xôi ngũ sắc... thì một món không thể thiếu trong mâm cơm cúng tổ tiên là bánh uôi, còn gọi là bánh tình yêu hay bánh đoàn kết.
Ngày hội Tết Độc lập đã trở thành nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc Thượng Bằng La. Giữa khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, của miền quê anh hùng với những địa danh lịch sử như Đèo Lũng Lô, hang Thẩm Thoóng, núi Tè, núi Thắm, núi Tày..., du khách còn được hòa mình vào những không gian văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc với lối sống giản dị, thuần phác, tình cảm cộng đồng đoàn kết, gắn bó keo sơn.
Bài, ảnh: NGỌC GIANG
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.