Làng Thanh Trì hiện có hơn 50 hộ duy trì nghề làm bánh cuốn, trong đó có gia đình bà Hoàng Thị Lan. Trong ngôi nhà nhỏ nằm ở số nhà 30 phố Thanh Đàm, bà Lan vẫn miệt mài bên nồi tráng bánh cuốn, bên lớp vải căng trắng mịn và thau bột gạo được xay lọc kỹ càng. Câu chuyện về bà Lan không chỉ là hành trình của một người giữ nghề mà còn là lòng yêu quê hương, sự kiên trì gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống. Là "bàn tay vàng" của nghề bánh cuốn truyền thống Thanh Trì, bà Lan không chỉ là người lưu giữ hương vị truyền thống của bánh cuốn Thanh Trì mà còn là cầu nối bền bỉ, lặng thầm giữa quá khứ và hiện tại của một làng nghề hàng trăm năm tuổi.

Bà Hoàng Thị Lan (bên trái) tâm huyết giữ nghề làm bánh cuốn Thanh Trì. Ảnh: ĐỨC BÌNH

Sinh ra trong gia đình truyền thống làm bánh cuốn ở Thanh Trì, bà Lan đã gắn bó với nghề này từ năm 15 tuổi. Bà tâm sự: “Năm 15 tuổi, tôi đã đi xay gạo và tráng bánh giúp mẹ, thế nên cũng yêu nghề từ khi còn nhỏ. Công đoạn nào trong quá trình làm bánh cũng quan trọng, từ chọn gạo, xay gạo, tay phải khéo léo căn bánh cho độ chín vừa phải”.

Vừa chia sẻ, đôi tay bà Lan vừa thoăn thoắt tráng bánh, xếp từng lớp bánh lên trên tàu lá chuối, rồi rưới thêm lớp mỡ hành. Khi được hỏi điều trở ngại và khó khăn nhất trong suốt hơn 50 năm gắn bó với nghề làm bánh cuốn, bà Lan chia sẻ: “Không có điều gì là trở ngại cả. Ngày xưa còn vất vả hơn bây giờ nhiều, gạo phải ngâm rồi xay bằng cối đá nặng, mỏi lắm. Giờ nhà tôi chuyển qua xay bột, vừa nhanh lại đỡ vất vả hơn nhiều”.

Không chỉ giữ nghề truyền thống, bà Hoàng Thị Lan còn là gương mặt quen thuộc tại nhiều hội chợ, lễ hội ẩm thực. Bà nhiều lần giành giải nhất tại Lễ hội đền Mẫu phường Thanh Trì (nay là phường Vĩnh Hưng) và nhận giấy khen của Chủ tịch UBND phường vì đóng góp trong gìn giữ, phát huy giá trị làng nghề. Hiện nay, hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú cho bà Hoàng Thị Lan đã được gửi lên cấp có thẩm quyền và đang trong quá trình xem xét, phê duyệt. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho những đóng góp âm thầm nhưng bền bỉ của bà trong suốt hơn 50 năm gìn giữ tinh hoa bánh cuốn Thanh Trì. 

Bà Nguyễn Thị Nghĩa (75 tuổi), một người dân gốc Thanh Trì, cho biết: "Ở Thanh Trì, cửa tiệm bán bánh cuốn của bà Lan là nổi tiếng nhất. Được truyền từ đời này sang đời khác, hiện nhà bà Lan đã có 4 đời làm bánh cuốn".

Khi nghề làm bánh cuốn Thanh Trì được UBND TP Hà Nội ghi danh là “Làng nghề truyền thống”, bà Hoàng Thị Lan không giấu được niềm tự hào, bởi trong hành trình ấy có phần đóng góp âm thầm, bền bỉ của mình. Dù tâm huyết với việc giữ nghề và từng được nhiều người ngỏ ý học nghề, bà Lan vẫn trăn trở: “Nghề này vất vả lắm, thức khuya dậy sớm, làm không ngơi tay. Nếu không thật sự kiên trì và yêu nghề thì không thể theo lâu dài được. Làm bánh cuốn không chỉ cần kỹ thuật mà còn cần cả cái tâm, cái tình với nghề truyền thống".

HÀ AN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.