Một chiều giữa tháng 6-2023, tôi có hẹn với nhà báo Võ Mạnh Hùng tại trụ trở Thông tấn xã Việt Nam. Anh vừa trở về sau Hội thảo “Tăng cường sự tham gia của phóng viên, nhà báo trong phòng, chống buôn bán động vật hoang dã trái pháp luật” và tham gia mạng lưới các nhà báo, phóng viên điều tra về tội phạm động vật hoang dã. Là nhà báo theo dõi ngành tài nguyên và môi trường, anh chia sẻ nhiều câu chuyện về lĩnh vực đã tìm hiểu trong những năm qua. Nhiều vấn đề về tài nguyên và môi trường còn tồn tại đã thôi thúc anh đi tìm “lời giải” thấu đáo thông qua những tác phẩm báo chí.

 Nhà báo Võ Mạnh Hùng đi tác nghiệp thu thập thông tin. Ảnh do nhân vật cung cấp

Nhà báo Võ Mạnh Hùng cho biết: “Thực trạng về tài nguyên và môi trường còn rất nhiều điều phải giải quyết. Thế nhưng tôi không phản ánh vụ việc đơn lẻ mà đi sâu vào một vấn đề chung để tìm ra bản chất của vấn đề đó. Ví như sự việc cháy rừng nay xảy ra ở nơi này, mai ở nơi khác, nếu cứ đưa tin như vậy thì không giải quyết được triệt để. Mình phải đi sâu tìm thực trạng thế nào, nguyên nhân ở đâu, chính sách có lỗ hổng không, cách khắc phục ra sao”.

Chẳng hạn năm 2022, loạt bài “Phát triển trước, chạy chữa sau: Hiểm họa phá môi trường lấy kinh tế”, anh đã đi tìm hiểu thực tế tại hơn 20 tỉnh, thành phố. Mỗi nơi đến có một thực trạng khác nhau. Có những “điểm nóng” về ô nhiễm môi trường do doanh nghiệp, cá nhân, nhóm lợi ích tổ chức “rút ruột” tài nguyên khoáng sản quốc gia. Anh tiếp cận hiện trường ghi lại các hành vi làm hại môi trường như xả nước thải, khí thải, khói bụi, phá vỡ cảnh quan thiên nhiên... Tất cả thông tin trên được cập nhật chi tiết vào email và có sự bổ sung, điều chỉnh phù hợp qua gần 6 năm đi sâu vào thực tế điều tra. Anh “mổ xẻ” vấn đề, từ đó đưa ra giải pháp căn cơ nhất cho sự thay đổi. Thực tế ngay sau khi loạt bài đăng đã có phản hồi tích cực, nhiều địa phương trên cả nước nhanh chóng vào cuộc kiểm tra, trên cơ sở đó ban hành hàng loạt quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các trường hợp “rút ruột” tài nguyên, phá môi trường, đồng thời truy thu số tiền khai thác khoáng sản bất hợp pháp và yêu cầu các doanh nghiệp khắc phục vi phạm.

Những chuyến tác nghiệp của nhà báo Võ Mạnh Hùng thực sự là một hành trình dấn thân. Anh đã phải nhập nhiều vai khác nhau như xin đi làm công nhân ở khu công nghiệp, nhà máy, làm phu đá, người đi mua quặng than, sinh viên nghiên cứu địa chất... Anh chia sẻ: “Dù khó khăn, vất vả nhưng tôi luôn đặt trách nhiệm cao nhất trước ngòi bút của mình, tôn trọng sự thật và phản ánh tận cùng của vấn đề”. Chính vì thế, khi thực hiện đề tài gì, anh tìm mọi cách đi vào “điểm nóng” để có được bằng chứng cụ thể, chính xác nhất. Đó là những thông tin chân thực, sống động để anh sáng tạo ra nhiều tác phẩm chất lượng.

Mỗi tác phẩm ra đời in đậm dấu ấn lao động báo chí của nhà báo Võ Mạnh Hùng. Bên cạnh nội dung sâu, anh cũng quan tâm thể hiện tác phẩm sinh động bằng hình thức mega story tích hợp bản text, ảnh, infographic, video, trích dẫn tạo sự cuốn hút và hiệu ứng lan tỏa. Sự tổng hòa cả về nội dung và hình thức làm cho từng tác phẩm của nhà báo Võ Mạnh Hùng trở nên đẹp hơn, hay hơn, giúp truyền tải tốt nhất thông điệp tới công chúng.

ĐĂNG KHOA