QĐND - Lên "xứ sở chè" trong tiết trời ấm áp đầu Xuân, chúng tôi đến dự lớp học dạy chữ dân tộc thiểu số ngay giữa lòng thành phố Thái Nguyên. Lớp học do Trung tâm Nghiên cứu-Đào tạo Ngôn ngữ và Văn hóa các dân tộc thiểu số vùng núi phía Bắc (Trường Đại học Khoa học-Đại học Thái Nguyên) tổ chức, với mong muốn bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc thiểu số qua các chương trình đào tạo.
Thành lập từ tháng 1-2013, trung tâm đã xây dựng và triển khai các đề án, dự án nghiên cứu về lĩnh vực văn hóa, xã hội các dân tộc thiểu số vùng núi phía Bắc; đào tạo các lớp tiếng dân tộc thiểu số ngắn hạn, trung hạn; tổ chức thi và cấp chứng chỉ theo các chương trình quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Việc nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng về lịch sử và quá trình phát triển ngôn ngữ, tri thức dân gian, văn hóa lễ hội, trang phục, ẩm thực, kiến trúc nhà ở, tôn giáo, văn hóa giao tiếp, nghi lễ vòng đời; lối sống, biến đổi dân số và môi trường… của các dân tộc thiểu số thuộc nhóm nghiên cứu cũng được trung tâm quan tâm và dày công tìm hiểu. Trung tâm đã tổ chức các lớp học dạy tiếng Tày, Mông, Dao và đến nay cấp chứng chỉ cho gần 200 cán bộ, giảng viên, công nhân viên chức và các sinh viên trong và ngoài trường.
Bạn Hoàng Thị Thầm-sinh viên lớp Văn K9, vừa nhận được chứng chỉ, vui mừng cho biết: “Tiếng Tày là một ngôn ngữ dân tộc vô cùng đặc sắc cần được lưu giữ. Việc học tập, nghiên cứu về ngôn ngữ Tày giúp em và các bạn trong lớp có điều kiện tiếp cận, tìm hiểu những nét đặc trưng của ngôn ngữ này, đồng thời đây cũng là khóa học thiết thực giúp chúng em thuận lợi hơn trong quá trình xin việc và công tác tại địa phương”.
Trong hơn hai năm hoạt động, trung tâm đã biên soạn và xuất bản giáo trình học tiếng Tày, xây dựng và thẩm định xong giáo trình học tiếng Mông, Dao. Ngoài ra, trung tâm đã xuất bản hai cuốn sách nghiên cứu về văn hóa là “Sắc diện văn hóa dân tộc thiểu số vùng núi phía Bắc” và “Nghi lễ tang ma của người Sán Dìu từ góc nhìn văn hóa”. Bên cạnh đó, trung tâm thường xuyên tổ chức và tham gia các hội nghị nghiên cứu khoa học, hội thảo về văn hóa dân tộc, tham gia đánh giá các công trình nghiên cứu về văn hóa. Với mong muốn truyền cảm hứng nghiên cứu, giúp sinh viên hiểu hơn về văn hóa các dân tộc, từ đó giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc, trung tâm đã hỗ trợ đào tạo tiếng dân tộc Tày cho một số trường đại học...
TS Phạm Thị Phương Thái, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu-Đào tạo Ngôn ngữ và Văn hóa các dân tộc thiểu số vùng núi phía Bắc cho biết: Nhiệm vụ quan trọng của trung tâm không chỉ đào tạo nhân lực, mà còn góp phần giữ gìn và bảo tồn giá trị văn hóa. Những giá trị văn hóa nếu không được thường xuyên bồi đắp thì sẽ rất dễ bị mai một trong quá trình giao thoa và tiếp thu văn hóa nhân loại. “Dù còn khó khăn về nhân sự do cán bộ giảng dạy đều kiêm nhiệm, khó tìm đề tài nghiên cứu, kinh phí hạn chế, nhưng điều đó không làm lung lay ý chí của những cán bộ, giảng viên tâm huyết với văn hóa các dân tộc”-TS Phạm Thị Phương Thái chia sẻ.
NGUYỄN THỊ HUYÊN