QĐND - Tại Khu di tích lịch sử ATK Định Hóa, xã Phú Đình, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên vừa diễn ra lễ hội Lồng Tồng, thu hút sự tham gia đông đảo bà con các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Sán Chay, Sán Dìu, Kinh, Mông… sinh sống trên vùng căn cứ kháng chiến xưa.

Lễ hội Lồng Tồng hay còn gọi là “Lồng tổng”, theo tiếng Tày-Nùng và “Lồng tộng”, theo tiếng Dao, đều mang nghĩa là "xuống đồng". Lễ hội là hoạt động tín ngưỡng gắn liền với nền nông nghiệp trồng trọt của đồng bào các dân tộc vùng núi phía Bắc, là nét đặc trưng quy tụ văn hóa của các dân tộc Việt Bắc nói chung và nhân dân Định Hóa nói riêng. Từ những ý nghĩa trên, Lễ hội Lồng Tồng không còn riêng là lễ hội của người Tày mà đã trở thành lễ hội chung của các dân tộc cùng sinh sống trên quê hương Định Hóa, thể hiện tình đoàn kết giữa các dân tộc anh em trong vùng.

Phụ nữ thi cấy tại cánh đồng dưới chân Đèo De.

Diễn ra vào hai ngày 9 và 10 tháng Giêng năm Ất Mùi, ngay từ sáng sớm, khắp các nẻo đường thôn bản đã rộn rã tiếng cười của người dân địa phương và du khách nô nức ngược bước lên đỉnh Đèo De tham dự các hoạt động của lễ hội Lồng Tồng. Ai ai cũng súng sính trong bộ trang phục truyền thống đẹp nhất dự hội. Các đoàn du khách xếp hàng trang trọng dâng hương, báo công với Bác Hồ tại Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Từ ngọn Đèo De, tiếng chuông khánh đã gióng lên, mang theo âm hưởng, niềm tự hào của những người con đã sinh thành, lớn lên trên vùng đất cách mạng ATK Định Hóa. Mở đầu buổi lễ, già làng đánh hồi trống khai hội, từng nhịp trống vang rền, thức dậy bao con tim rộn ràng tình yêu quê hương đất nước. Tại lễ hội Lồng Tồng, người dân và du khách thập phương được chứng kiến lễ cầu mùa của bà con dân tộc Tày và dân tộc Sán Chay, lễ cầu phúc của dân tộc Dao... Các thầy cúng trong các trang phục truyền thống đã dâng lên các mâm lễ được chuẩn bị công phu với gà luộc, thịt lợn, vịt, xôi ngũ sắc, bánh chè lam tượng trưng cho trời, đất, muông thú. Cũng trong lễ hội Lồng Tồng, tại một thửa ruộng chân đỉnh đèo, địa phương đã chọn ra người cày khéo nhất và con trâu khỏe nhất để khai phá luống cày đầu tiên với mong muốn một mùa màng bội thu. Cùng với đó, là phần thi cấy. Các cô, các chị trong trang phục truyền thống thoăn thoắt cắm những rảnh mạ xuống cánh đồng quê hương.

Việc tổ chức Lễ hội Lồng Tồng ATK (Định Hóa) không chỉ góp phần lưu giữ, bảo tồn và phát huy những các giá trị truyền thống của lễ hội, mà còn giới thiệu, quảng bá hình ảnh văn hóa, con người và tiềm năng du lịch trên quê hương “Thủ đô gió ngàn”.

Bài và ảnh: NGUYỄN THỊ HUYÊN