Ấy là lời ca ngợi của nhà văn Vũ Bằng về cốm trong ''Món ngon Hà Nội''. Mặc dù giờ đây, giữa đất Hà thành, không phải chờ đến khi “gió vàng hiu hắt” mới có thể thưởng thức những món ngon từ cốm nhưng không thể phủ nhận, cứ mỗi độ Thu sang, cốm lại như được “lên ngôi”, được “trọng thị”.

Nhiều quán cà phê tại Hà Nội giờ đã thêm những gói cốm nhỏ gói bằng lá sen, buộc vuông vắn bằng sợi rơm nhỏ vào thực đơn để khách có thể thưởng thức. Vừa nhâm nhi tách cà phê hay tách trà nóng hổi sớm mai, tay vừa nhúm một nắm cốm nhỏ, để những hạt cốm dẻo thơm tan dần trong miệng. Chừng ấy thôi cũng làm cho ngày Thu thêm phần thi vị.

Đĩa cốm xào hấp dẫn. Ảnh: Thảo Bánh bao 

Ngoài những món ngon từ cốm như: Cốm mộc, bánh cốm, chả cốm, cốm chiên trứng, xôi cốm... cốm xào cũng được nhiều người yêu thích. Đĩa cốm xào nho nhỏ, với màu xanh bắt mắt quyện với những sợi dừa trắng trong được nạo mỏng tang, hấp dẫn bất kỳ ai đang hảo ngọt.

Cốm xào là món quà ăn vặt có từ xưa của người Hà thành, luôn đòi hỏi sự kỳ công, tỉ mẩn. Theo chị Thảo Bánh bao, một người có thâm niên làm cốm xào để bán hơn chục năm nay, cũng như từng có cơ hội bén duyên với cốm xào từ nhỏ, để cốm xào ngon, trước tiên phải chọn được nguyên liệu tốt.

Cốm có nhiều loại nhưng không phải ai cũng biết và phân biệt được các loại cốm như: Cốm lá me (cốm đầu nia), cốm rót hoa bèo... hay phân biệt được cốm làm từ lúa non tươi và cốm làm từ gạo, phân biệt được cốm ngon và cốm không ngon. Theo chị Thảo Bánh bao, cốm lá me thường dùng để chế biến các món ăn, còn cốm rót thì để ăn tươi. Cốm rót thì khi sàng cốm cứ 10kg cốm non mới được 1kg cốm rót, nên để được thưởng thức cốm rót chuẩn, ngon, không vẩy thêm nước đường đòi hỏi người mua cũng phải sành. Còn để làm món cốm xào ngon, theo chị Thảo, phải chọn cốm lá me. Cốm non tươi mới trong ngày vừa giã sẽ cho ra thành phẩm ưng ý nhất.

Cùi dừa để làm cốm xào cũng phải lựa dừa bánh tẻ, ngọt dẻo, xào với đường cho thật ngấm, khi nào dừa trong trong là đạt. Khi xào cốm nhất định không được vội vã, phải xào kỹ, cẩn thận thì cốm xào xong mới để được lâu, không bị lại gạo, không bị cứng. Muốn có một đĩa cốm xào thơm ngon, người làm không được ăn bớt công đoạn, chỉn chu từ khâu chọn nguyên liệu đến kỹ thuật làm.

Có lẽ vì sự tỉ mẩn trong từng công đoạn như thế mà hương vị cốm xào có thể gây thương nhớ cho bất kỳ thực khách nào lỡ một lần thưởng thức. Miếng cốm xào dẻo rền, vị ngọt từ cốm nhè nhẹ, không ngọt gắt, thoảng hương đồng quê. Nếu đến Hà Nội mùa Thu này, bên cạnh việc thưởng thức những gói cốm rót được bọc khéo léo trong từng chiếc lá sen, bạn hãy thử thưởng thức một đĩa cốm xào để thêm yêu cốm, thêm yêu mùa Thu Hà Nội.

HỒNG UYÊN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.