Vào nơi "lôi virus ra ánh sáng"

Hành quân từ mờ sáng...

Sáng sớm 26-5, khi tiếng kèn báo thức của Trung đoàn 831 (Bộ CHQS tỉnh Bắc Giang) còn chưa vang lên, hơn 100 cán bộ, học viên của Học viện Quân y thực hiện nhiệm vụ lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 tại Bắc Giang đã chuẩn bị để lên đường làm nhiệm vụ. Theo đề nghị từ Ban chỉ đạo PCD Covid-19 tỉnh Bắc Giang, ngày 26-5, đoàn công tác sẽ tổ chức lấy mẫu, xét nghiệm cho khoảng 700 công dân tại xã Quỳnh Sơn, huyện Yên Dũng.

Khi mặt trời vừa lên thì công tác chuẩn bị tại điểm lấy mẫu đã hoàn tất. Trong khoảng sân rộng của UBND xã Quỳnh Sơn, 12 bàn lấy mẫu phủ khăn trắng muốt với đầy đủ thiết bị y tế; những hàng ghế cách nhau hơn hai mét thẳng tắp trên nền sân gạch sạch bóng vừa được phun khử khuẩn xong, sẵn sàng tiếp nhận những mẫu bệnh phẩm đầu tiên. Các thành viên trong đoàn lặng lẽ giúp nhau mặc bộ đồ phòng dịch trắng toát...

Cán bộ, y bác sĩ, kỹ thuật viên tại khu xét nghiệm dã chiến trong tâm dịch Bắc Giang nhiều đêm thức trắng để hoàn thành xét nghiệm.

Việc lấy mẫu bắt đầu. Người dân xếp hàng ngay ngắn tiếp nối nhau vào. Các bác sĩ trong tổ tiếp nhận mẫu suốt hai giờ không ngơi tay. Đại úy, bác sĩ Nguyễn Văn Linh, người điều phối kíp lấy mẫu xét nghiệm của Học viện Quân y, cho biết: "Mặc bộ đồ bảo hộ kín mít giữa trời nóng, cảm giác toàn thân cứ rực lên như đứng gần lò lửa. Thế nhưng bận làm việc liên tục thì cũng... quên cả nóng".

Gặp người đàn ông vào vị trí chờ đợi gần chỗ chúng tôi nhất (tất nhiên vẫn phải giữ khoảng cách phòng dịch), chúng tôi hỏi chuyện thì được ông cho biết: "Tôi là Hoàng Xuân Bắc ở thôn Voi, xã Quỳnh Sơn. Đây là lần thứ hai dân chúng tôi được các bác sĩ quân y về lấy mẫu xét nghiệm. Lần trước, kết quả âm tính, gia đình tôi mừng lắm. Được các bác sĩ tận tình lấy mẫu xét nghiệm và hướng dẫn cụ thể về các biện pháp PCD, chúng tôi thêm yên tâm và tự hứa sẽ thực hiện tốt các quy định về PCD để cùng với cả nước sớm đẩy lùi dịch bệnh”.

10 giờ, đợi tổ công tác lấy mẫu xét nghiệm xong, chúng tôi tranh thủ trao đổi với Thiếu tá, bác sĩ Hoàng Văn An, phụ trách Tổ Lấy mẫu, đoàn công tác Học viện Quân y tại Bắc Giang. Anh An chia sẻ: "Đây là công việc thường ngày của tổ công tác từ khi về tâm dịch Bắc Giang. Việc lấy mẫu và xét nghiệm là rất cần thiết, phải cố gắng càng nhanh càng tốt để kịp thời phát hiện ca nhiễm, từ đó giúp địa phương khẩn trương có phương án khoanh vùng, truy vết các F, tổ chức cách ly và điều trị cho người nhiễm Covid-19. Chính vì thế, chúng tôi xác định phải làm việc hết mình, tranh thủ từng phút, từng giờ để lấy mẫu chuyển cho bên xét nghiệm, kịp thời giúp địa phương dập dịch. Từ khi về Bắc Giang, chúng tôi luôn sẵn sàng hành quân bất cứ lúc nào địa phương cần, kể cả sáng sớm hay giữa trưa. Cứ có các "điểm nóng" về dịch là chúng tôi lại lên đường. Mọi trang thiết bị, phương tiện và quân tư trang của anh em luôn trong trạng thái như sẵn sàng chiến đấu".

... Trắng đêm trong phòng lab

19 giờ, trời đã gần tối mà khoảng sân rộng trong khu nhà khách của Trung đoàn 831-"trận địa quân y" tại vùng dịch vẫn hầm hập nóng. Gọi là "trận địa quân y" bởi đây là nơi lực lượng của Học viện Quân y và Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga tăng cường hỗ trợ địa phương dập dịch đã thiết lập một khu xét nghiệm dã chiến với đầy đủ các phòng lab (phòng xét nghiệm), xe xét nghiệm lưu động và phòng họp... Từ khi bộ đội quân y về, nơi đây dường như đêm nào cũng sáng đèn. Các phòng lab cho kết quả nhanh luôn trong trạng thái hoạt động. Vào những ngày cao điểm dịch Covid-19 ở Bắc Giang, bất kể ngày hay đêm, cứ có mẫu về là đội ngũ y, bác sĩ và kỹ thuật viên xét nghiệm làm việc liên tục đến hết mẫu mới thôi.

Các y, bác sĩ của đoàn công tác Học viện Quân y lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 tại xã Quỳnh Sơn.

Thượng tá, bác sĩ chuyên khoa II Hoàng Đức Hậu, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu-Điều trị kỹ thuật cao, Viện Y sinh nhiệt đới, Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga (phụ trách xe xét nghiệm lưu động của Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga tại tỉnh Bắc Giang), cho biết: Ngoài các mẫu bệnh phẩm được tổ công tác của Học viện Quân y trực tiếp lấy về thì lực lượng của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Bắc Giang cũng đưa mẫu về để đơn vị hỗ trợ xét nghiệm.

Với những ngày cao điểm, xe xét nghiệm lưu động của Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga tiếp nhận hơn 1.500 mẫu. Kíp xét nghiệm làm việc trong phòng lab trên chiếc xe kín như bưng, không một khe hở, không một chút ánh sáng lọt ra ngoài. Chỉ có tiếng máy, tiếng quạt điều hòa ro ro chạy và thi thoảng tiếng kỹ thuật viên trong xe vang lên qua bộ đàm: “Xin tiếp mẫu!”. Từ phòng chứa mẫu, các nhân viên đưa khay mẫu lên xe theo cửa tiếp nhận... Cứ thế, quy trình lặp đi, lặp lại, nhiều hôm đến 1-2 giờ sáng. 

Chúng tôi gặp nghiên cứu viên Trịnh Văn Toàn, cán bộ của Viện Y sinh nhiệt đới, khi anh vừa bước ra khỏi xe xét nghiệm. Chàng trai có vóc dáng thư sinh này đã làm việc cả ca sáng và hoàn thành ca đêm, chia sẻ: “Cứ mẫu về là chúng em vào buồng máy vì chậm có kết quả xét nghiệm là nguy hiểm đến sức khỏe của bao người, thiệt hại về nhiều mặt anh ạ!”.

Trong quy trình khép kín trên chiếc xe hiện đại bậc nhất Việt Nam về xét nghiệm lưu động chỉ có chỗ đứng và di chuyển vừa cho 3 người trong kíp làm việc. Toàn phụ trách chạy máy kỹ thuật chẩn đoán. Đây là công đoạn sử dụng máy móc hiện đại với kỹ thuật phức tạp, vì thế đòi hỏi kỹ thuật viên phải có tính tỉ mỉ, chính xác và khoa học cao. Có ngày, Toàn “giam mình” trong xe hơn 10 giờ để chạy bằng xong quy trình xét nghiệm các mẫu được chuyển về.

Thiếu úy QNCN Phạm Mai Trinh chưa tròn 25 tuổi, là kỹ thuật viên xét nghiệm của Trung tâm Nghiên cứu-Điều trị kỹ thuật cao, Viện Y sinh nhiệt đới, trả lời khi chúng tôi về cảm giác được “chiến đấu” trong vùng tâm dịch: “Dạ, chúng em đã quen với công việc này rồi. Được về đây để giúp nhân dân PCD Covid-19 là trách nhiệm và vinh dự đối với mỗi quân nhân chúng em”...

Theo Mai Trinh, khi đã bước lên xe xét nghiệm lưu động là bước vào một thế giới khác vì nhiệt độ lạnh, áp lực âm, làm việc liên tục nhưng phải đặc biệt chú ý không sơ suất dẫn đến nguy cơ lây nhiễm bệnh từ các mẫu bệnh phẩm. Người lần đầu bước phòng lab dễ bị choáng...

Bài và ảnh: VĂN SƠN - SƠN HƯỚNG

* Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP