Chỉ đạo của người đứng đầu Chính phủ là lời hiệu triệu, lan tỏa mạnh mẽ những giá trị tốt đẹp trong đời sống xã hội, kết thành sức mạnh tổng hợp giúp TP mang tên Bác vững tin, vững nguồn lực thực hiện cuộc chiến tổng lực chống đại dịch Covid-19...

Nhóm phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã thâm nhập thực tế, ghi nhận những góc nhìn cận cảnh trên một số lĩnh vực đời sống kinh tế-xã hội ở TP Hồ Chí Minh trong cao điểm chống dịch.

Bài 1: Cái tốt sinh sôi từ hoạn nạn, khó khăn

TP Hồ Chí Minh đang thực hiện cách ly xã hội 15 ngày theo Chỉ thị số 16 của Thủ tướng Chính phủ. Đây là cấp độ giải pháp chống dịch Covid-19 cao nhất, quyết liệt nhất, toàn diện nhất từ trước đến nay. Hiệu quả của 15 ngày cao điểm dập dịch ở TP Hồ Chí Minh có ý nghĩa quyết định, chi phối đến cuộc chiến chống dịch Covid-19 ở vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước. Lãnh đạo TP xác định, trong cuộc chiến tổng lực này, sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân là nhân tố quyết định thành công...

Mệnh lệnh tối thượng và chuyển động từ cơ sở

Ngay ngày đầu tiên thực hiện cách ly xã hội, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ)Việt Nam TP Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi người dân đồng lòng thực hiện Chỉ thị số 16 của Thủ tướng Chính phủ. Lời kêu gọi nhấn mạnh: “Hy sinh lợi ích ngắn ngày để bảo toàn sự sống lâu dài, đặc biệt là sức khỏe, tính mạng của nhân dân, đó là mệnh lệnh tối thượng. Vì TP mạnh khỏe, an toàn, vì đất nước vững bền, phát triển, đó là mục tiêu tối cao”...  Ủy ban MTTQ Việt Nam TP cũng đồng thời kêu gọi các nguồn lực xã hội tiếp tục ủng hộ Quỹ Phòng, chống dịch Covid-19 của TP để có điều kiện mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế cho tuyến đầu chống dịch và tổ chức các hoạt động chăm lo an sinh xã hội...

Lời kêu gọi của Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hồ Chí Minh đã cụ thể hóa quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, nhấn mạnh vai trò quyết định của nhân dân trong hiệu quả thực hiện cách ly xã hội, phát huy vai trò của hệ thống chính trị từ cơ sở, chăm lo cho dân nghèo, người bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, không để ai đói ăn, thiếu mặc, thiếu các điều kiện tối thiểu của cuộc sống.

Trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, chuyên gia Nguyễn Hoàng Dũng (Viện Đào tạo lãnh đạo và Phát triển bền vững-ISDLT) khẳng định, áp dụng cách ly xã hội tại TP Hồ Chí Minh thời điểm này sẽ tạo bước ngoặt mang ý nghĩa quyết định trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19. Để phát huy hiệu quả nguồn lực từ cơ sở, đặc biệt là sức mạnh lòng dân, một trong những hệ giải pháp căn cơ nhất là thực hiện chính sách an dân, chăm lo cho các đối tượng bị thiệt hại, ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch Covid-19. Việc này phải làm tốt từ mỗi khu phố, khu chung cư, cộng đồng dân cư. Bên cạnh gói hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước, phải coi trọng phát huy tính tự chủ, năng động, sáng tạo từ cơ sở.

Một trong những đặc trưng đời sống xã hội của TP Hồ Chí Minh là văn hóa chung cư. Hệ thống chung cư toàn TP là khu vực tập trung số lượng rất lớn cư dân. Đây là khu vực dễ lây nhiễm, dễ bị tổn thương do tác động của đại dịch Covid-19. Do đó, phải coi đây là những “pháo đài” quan trọng trong cuộc chiến chống dịch.

 Người dân khu chung cư Ehome 3 tự giác lập đội tình nguyện hỗ trợ chính quyền, cơ quan chức năng chống dịch. Ảnh: KIM SÁNG.

Trong tuần đầu tiên thực hiện Chỉ thị số 16 của Thủ tướng Chính phủ, phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã đi tìm hiểu tình hình thực tế tại một số khu chung cư điển hình để tìm câu trả lời từ gợi ý của giới chuyên gia.

Tại địa bàn quận 5, khu chung cư Phan Văn Trị được coi là một “TP Hồ Chí Minh thu nhỏ” về dân số học. Bà Hoàng Thị Huệ, Trưởng ban Quản trị Lô B chung cư, cho biết: Cộng đồng dân cư sinh sống ở đây đa thành phần, đa dân tộc đến từ mọi miền đất nước, trong đó nhiều đối tượng có cuộc sống khó khăn do bị mất hoặc gián đoạn việc làm, không có thu nhập. Cuối tháng 6, Lô A chung cư này bị phong tỏa một tòa nhà do có ca F0.

Để ổn định tình hình, giúp đỡ các hộ dân trong khu vực cách ly, phong tỏa, Ban quản trị chung cư đã phối hợp vận động các nguồn lực xã hội, cung cấp miễn phí các mặt hàng lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm cho các hộ gia đình khó khăn. Sau khi gỡ phong tỏa, hoạt động thiện nguyện này tiếp tục được duy trì thành nét đẹp, chăm lo cho các gia đình khó khăn ổn định cuộc sống. Bà Huệ bày tỏ: "Muốn người dân ủng hộ, đồng lòng chống dịch thì phải chăm lo an sinh xã hội ngay từ cơ sở, không để ai bị thiếu hụt các điều kiện sinh hoạt tối thiểu. Thời gian qua, chúng tôi đã phối hợp vận động các nguồn lực thực hiện 3 đợt hỗ trợ. Ngay khi UBND TP triển khai gói hỗ trợ 886 tỷ đồng, chúng tôi đã lập danh sách, phân loại đối tượng thụ hưởng, bảo đảm công bằng, minh bạch, thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ ta. Nhờ đó, hàng trăm hộ gia đình ở đây đều tuân thủ tuyệt đối các quy định về phòng, chống dịch".

Môi trường lan tỏa điều tốt

Bà Hoàng Thị Huệ rất tâm đắc câu nói của Thủ tướng: “Dành tất cả những gì tốt nhất cho TP Hồ Chí Minh chống dịch”. Trong bối cảnh khó khăn, thách thức hiện nay, đó là lời hiệu triệu, cổ vũ, động viên có ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Cảm thấu tinh thần nhân văn ấy, mỗi tổ chức trong hệ thống chính trị ở cơ sở cũng dành những gì tốt nhất cho người dân để tạo sự đồng thuận cao trong cuộc chiến chống dịch.

Gia đình ông Trần Việt Hùng là một trong những hộ dân có hoàn cảnh khó khăn nhất ở chung cư Phan Văn Trị. Hai ông bà đã ngoài 70 tuổi, mưu sinh bằng nghề bán hàng rong. Năm ngoái, ông bị ngã gãy chân. Vợ ông bị tai biến. Ảnh hưởng của dịch Covid-19 cùng với bệnh tật khiến cuộc sống gia đình ông hết sức khó khăn. Khi chúng tôi được Ban quản trị chung cư giới thiệu đến thăm, ông Hùng rơm rớm nước mắt, nói: "Vợ chồng tôi từng suy sụp vì nghĩ cuộc sống đã bế tắc toàn phần. Nhưng rồi chúng tôi đã nhận được sự giúp đỡ, hỗ trợ thường xuyên của các tổ chức và bà con. Nay lại được nhận quà từ gói hỗ trợ 886 tỷ đồng của TP. Chúng tôi thấy ấm áp, nguyện sống xứng đáng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và tình yêu thương của mọi người".

Khu chung cư Ehome 3 ở phường An Lạc, quận Bình Tân là một trong những khu chung cư đông dân nhất TP với hơn 10.000 hộ. Đây là một “điểm nóng” về dịch bệnh, phải tiến hành phong tỏa toàn bộ 14 tòa nhà. Việc bảo đảm cuộc sống, duy trì an ninh trật tự và các biện pháp chặn dịch Covid-19 cho hàng chục nghìn nhân khẩu trong thời gian cách ly là một thách thức không nhỏ. Vậy nhưng, hơn 3 tuần thực hiện phong tỏa, cách ly, nỗi lo ấy lại được chính người dân nhiệt huyết ở đây hóa giải một cách nhẹ nhàng.

Từ sự gợi ý, tổ chức của chính quyền ở cơ sở, một bộ phận cư dân bảo đảm an toàn sinh học, đã lập các đội tình nguyện phối hợp với lực lượng chức năng tham gia tất cả các công đoạn, phần việc, cả ngày lẫn đêm. Họ làm việc tự giác, tự nguyện, đề cao tính kỷ luật, giúp đỡ, hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn từ những việc nhỏ nhất. Hoàn cảnh phải ứng phó với dịch bệnh đã gắn kết cả cộng đồng hàng chục nghìn người trở thành một đại gia đình đoàn kết, thống nhất. Sau khi gỡ phong tỏa, những điều tốt đẹp ấy trở thành trường văn hóa mới trong ứng xử, đưa những con người xa lạ gắn bó, thân thiết với nhau hơn.

Anh Lê Văn Cường, thành viên đội tình nguyện ở chung cư Ehome 3, bày tỏ: "Đảng, Nhà nước dành những gì tốt nhất cho TP Hồ Chí Minh chống dịch thì mỗi tổ chức, cá nhân trong TP cũng cần dành cho nhau những gì tốt nhất để chung tay đẩy lùi dịch bệnh. Không ai được đứng ngoài cuộc chiến đấu này".

Những câu chuyện nhân văn ấy là những góc nhìn cận cảnh trong bức tranh toàn cảnh của môi trường văn hóa chung cư, văn hóa đô thị trong cuộc chiến chống dịch Covid-19 ở TP đông dân nhất cả nước. Tiện ích của công nghệ thông minh đã làm một đốm sáng sinh sôi thành một bầu trời đầy sao sáng...

(còn nữa)

 

TP Hồ Chí Minh là nơi hội tụ, giao thoa, tiếp biến các dòng văn hóa trong và ngoài nước. Khi người dân đồng lòng, ủng hộ chính quyền thì trong hoàn cảnh khó khăn, thử thách, cái tốt sẽ sinh sôi, phát triển thành dòng chủ lưu của đời sống văn hóa xã hội. Cơn hoạn nạn mang tên Covid-19 chính là môi trường cho những giá trị văn hóa tốt đẹp sinh sôi, giao thoa, phát triển mạnh mẽ. Đó chính là cơ sở, nội lực bồi đắp niềm tin, sức mạnh để chiến thắng dịch bệnh từ phía người dân...

(PGS, TS Phan Xuân Biên, Phó chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam)

TÙNG SƠN - HUY VÕ

------------------------

Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP