Tại hội nghị trực tuyến tăng cường công tác phòng, chống dịch Covid-19 mới đây, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã yêu cầu các địa phương phải triển khai tiêm vaccine ngừa Covid-19 đợt 2 trước 15-5 bởi hạn sử dụng của lô vaccine này chỉ đến 31-5-2021. Nếu địa phương nào không tổ chức tiêm, Bộ Y tế sẽ thu hồi vaccine và thông báo rộng rãi.

Tiêm khẩn trương nhưng vẫn phải bảo đảm an toàn

Lý giải về hạn dùng của vaccine ngừa Covid-19, PGS, TS Dương Thị Hồng, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, vaccine COVAX Facility có hạn dùng 6 tháng nhưng do khó khăn trong việc tiếp cận vaccine nên đợt vaccine này Việt Nam nhận được có thời hạn sử dụng dưới 2 tháng. Vì thế, công tác tiêm chủng cần triển khai khẩn trương, tăng tính điều phối vaccine giữa các tuyến huyện và xã của các tỉnh, thành phố. Bộ Y tế đang yêu cầu đợt 1 tiêm vaccine ngừa Covid-19 sẽ hoàn thành trong tháng 4-2021. Đợt 2 vừa bắt đầu triển khai nhưng yêu cầu hoàn thành trước ngày 15-5, tức là hoàn thành trước khi vaccine hết hạn nửa tháng. Tiến độ tiêm thời gian qua cho thấy rất chậm vì các tỉnh, thành phố đều triển khai thận trọng do đây là vaccine mới, yêu cầu đặt ra là "tiêm đến đâu an toàn đến đó". "Không được phép để liều vaccine ngừa Covid-19 nào phải hủy vì lý do không tổ chức tiêm. Địa phương nào không tổ chức tiêm, chúng tôi sẽ thu hồi vaccine và thông báo rộng rãi", Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh.

Tiêm vaccine ngừa Covid-19 tại Lào Cai. Ảnh: LAN ANH 

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, thời gian qua, Việt Nam đã nỗ lực có vaccine. Nguồn vaccine do COVAX Facility tài trợ là hơn 811.000 liều, về Việt Nam ngày 1-4, đã được phân bổ cho các địa phương theo đúng tinh thần Nghị quyết 21/NQ-CP của Chính phủ. Có thể thấy mức độ phản ứng sau tiêm chủng của Việt Nam vẫn thấp hơn nhiều quốc gia khác. Hiện chưa có bất kỳ trường hợp nào bị huyết khối sau tiêm tại Việt Nam. Thời gian qua, Bộ Y tế đã liên tục tổ chức các cuộc họp với các chuyên gia đầu ngành về công tác an toàn tiêm chủng. Ngày 15-4, Bộ Y tế đã ban hành quyết định thành lập Ban chỉ đạo an toàn tiêm chủng, tập hợp các chuyên gia, giáo sư đầu ngành trên các lĩnh vực, đặc biệt là điều trị để sẵn sàng hỗ trợ các địa phương xử lý mọi tình huống xảy ra trong tiêm chủng.

Với quan điểm “tiêm đến đâu an toàn đến đó” và bảo đảm an toàn ở mức độ rất cao, thậm chí cao hơn so với yêu cầu, các chuyên gia đã phân tích những trường hợp phản ứng sau tiêm, theo đó có những trường hợp phản ứng không đến mức nặng nhưng vẫn được xử lý như phản ứng nặng... "Chúng ta đặt tiêu chí an toàn tiêm chủng lên rất cao, tự tin xử lý tốt các trường hợp có phản ứng không mong muốn sau tiêm. Tuy chúng ta nâng cao an toàn tiêm chủng hơn một mức so với bình diện chung của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), nhưng không vì một lý do nào mà dẫn đến tiêm chậm. Các địa phương phải triển khai nhanh, không để liều vaccine nào bị hết hạn sử dụng", Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh.

Bệnh viện tuyến dưới có thể xử lý rối loạn đông máu

Về thông tin xuất hiện tình trạng đông máu sau tiêm vaccine ngừa Covid-19, PGS, TS Đào Xuân Cơ, Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Tổng thư ký Hội Hồi sức cấp cứu và chống độc Việt Nam cho hay, điều trị rối loạn đông máu sau tiêm vaccine ngừa Covid-19 cũng giống như các rối loạn đông máu thông thường. Bệnh viện tuyến dưới có thể xử lý được đông máu do tiêm vaccine ngừa Covid-19 nhờ hệ thống Telehealth. Hiện tại, Tiểu ban hướng dẫn và tổ chức chỉ đạo xử trí sự cố bất lợi sau tiêm chủng vaccine ngừa Covid-19 đã xây dựng xong phác đồ "Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị hội chứng giảm tiểu cầu, huyết khối sau tiêm vaccine ngừa Covid-19" trình Bộ Y tế ban hành. Phác đồ được xây dựng nhằm giúp các cơ sở tiêm chủng sẵn sàng xử trí kịp thời ngay tại cộng đồng và tuyến y tế cơ sở. PGS, TS Đào Xuân Cơ cho rằng, các địa phương phải thường xuyên cập nhật, phổ biến cho cán bộ y tế tại các điểm tổ chức tiêm chủng tuân thủ các hướng dẫn về khám sàng lọc trước khi tiêm; chẩn đoán, điều trị và theo dõi sau tiêm vaccine ngừa Covid-19 của Bộ Y tế. Đồng thời, cần hướng dẫn người dân tự theo dõi sau tiêm tại nhà, nếu có biểu hiện như: Đau đầu, đau bụng, khó thở, chảy máu... phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám kịp thời. Tại hội nghị về tăng cường công tác phòng, chống dịch Covid-19 mới đây, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã nêu rõ, thông qua hệ thống Telehealth với 1.500 điểm cầu, các chuyên gia luôn sẵn sàng hỗ trợ chuyên môn cho tuyến dưới khi cần. Do đó, các điểm tiêm chủng ở y tế cơ sở sẽ luôn được hỗ trợ kịp thời về chuyên môn trong xử trí các phản ứng nặng sau tiêm chủng.

Theo nhận định của các chuyên gia dịch tễ, tiêm vaccine ngừa Covid-19 cũng như các loại vaccine khác và thuốc đều có thể gây ra các phản ứng sau tiêm ở mức độ khác nhau. Do vậy, Bộ Y tế, WHO, UNICEF sẽ phối hợp chặt chẽ, thường xuyên xác thực và cung cấp đầy đủ các thông tin khoa học, chính xác về hiệu quả, tính an toàn của vaccine ngừa Covid-19, sự liên quan giữa vaccine và những phản ứng nặng sau tiêm chủng, nhất là những trường hợp xuất hiện tình trạng đông máu và huyết khối sau tiêm vaccine. Ngành y tế cũng đã triển khai thực hiện những biện pháp cần thiết để bảo đảm người dân Việt Nam được tiêm chủng vaccine ngừa Covid-19 an toàn, góp phần vào thành công của cuộc chiến chống Covid-19 tại Việt Nam và trên toàn thế giới.

DIỆP CHÂU