Để ứng phó với diễn biến tiếp theo của dịch Covid-19, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đã có cuộc trao đổi với báo chí xung quanh vấn đề này.

 Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên.

Phóng viên (PV): Ông đánh giá như thế nào về đợt dịch lần này?

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên: Đợt dịch lần này bắt đầu từ ngày 27-4, kéo dài đến nay, với 787 ca mắc Covid-19 được ghi nhận tại 26 tỉnh, thành phố. Đợt dịch lần này có xuất hiện chủng virus mới của Ấn Độ tại Việt Nam và có tốc độ lây nhiễm rất nhanh. Đồng thời, đợt dịch lần này phức tạp hơn so với các đợt dịch trước, bởi sự xuất hiện cùng lúc nhiều ổ dịch, nhiều nguồn lây và nhiều chủng virus SARS-CoV-2 với chủng của Anh, Ấn Độ và Nam Phi, do vậy tốc độ lây nhiễm đợt dịch lần này tăng cao hơn.

PV: Trong những ngày qua, số ca nhiễm mới vẫn tiếp tục gia tăng. Ông nhận định như thế nào về tình hình dịch bệnh Covid-19 hiện nay?

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên: Đến thời điểm này, chúng ta đã có thể xác định có 4 nguồn dịch bao gồm: Đà Nẵng, Yên Bái, Bệnh viện K và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cơ sở 2 và Hải Dương do có một ca nhập cảnh trái phép từ Lào về.

Từ 4 nguồn dịch này đã lây lan ra 26 tỉnh, thành phố, với 787 ca mắc Covid-19 trong nước, chỉ trong thời gian ngắn, từ F1, F2 đã trở thành F0. Mặc dù số ca nhiều, lây lan ở nhiều địa phương trên cả nước, nhưng với việc thực hiện truy vết thần tốc, xét nghiệm nhanh, cách ly kịp thời nên số ca nhiễm mới hầu hết đều là F1 được cách ly từ trước, nguồn lây ra cộng đồng cơ bản được ngăn chặn... Có thể nói, chúng đang kiểm soát được nguồn lây ở từng ổ dịch. Từng tỉnh đang kiểm soát được tình hình, góp phần cùng cả nước kiểm soát dịch bệnh.

Đoàn công tác kiểm tra công tác phòng, chống dịch tại thôn Hoàng Xá, xã Tiên Tiến, tỉnh Hưng Yên. 

PV: Thủ tướng chỉ đạo tinh thần “chuyển trạng thái phòng, chống dịch từ phòng ngự sang chủ động tấn công”. Bộ Y tế thực hiện việc này như thế nào trong phòng, chống dịch, thưa ông?

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên: Mặc dù đã xác định được nguồn lây tại các ổ dịch Covid-19, xét nghiệm, truy vết, khoanh vùng xử lý thần tốc nhưng chúng ta vẫn đang ở trong tình trạng nguy cơ rất cao, khả năng lây nhiễm mạnh… Muốn chuyển tâm thế chống dịch sang “chủ động tấn công” thì phải phát hiện sớm nguồn lây nhiễm bằng cách đẩy mạnh truy vết, xét nghiệm, sàng lọc nguồn bệnh. Tại các khu vực có nguy cơ dịch bệnh lây nhiễm cao như: Cơ sở khám chữa bệnh, chợ, siêu thị, nhà máy, nơi lưu trú, khu vực tập trung đông người,… phải thực hiện xét nghiệm sàng lọc, phát hiện sớm để chủ động ngăn chặn dịch bệnh. Bộ Y tế yêu cầu các bệnh viện có hơn 300 giường bệnh trở lên phải có một phòng xét nghiệm khẳng định Realtime-PCR, qua đó đáp ứng nhu cầu xét nghiệm.

Các địa phương cũng phải chủ động lường trước các kịch bản xấu hơn có thể xảy ra là tình huống cả nước có tới 30.000 ca nhiễm, trên cơ sở đó chuẩn bị các điều kiện cần thiết để sẵn sàng ứng phó. Tiếp tục nâng cao năng lực xét nghiệm (năng lực truy vết, lấy mẫu, bảo đảm máy móc, sinh phẩm, kỹ thuật viên,…); tiếp tục phát huy vai trò của Tổ chuyên gia phân tích diễn biến tình hình dịch; Khoanh vùng cách ly gọn nhất có thể, tránh cực đoan, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế-xã hội, đời sống nhân dân; Triển khai lắp đặt camera giám sát ở những khu vực có nguy cơ… cùng nhiều giải pháp đồng bộ khác.

Ngoài ra, tiếp tục siết chặt ngăn chặn, kiểm soát biên giới, cũng như nhiều người đang được cách ly tại khu cách ly tập trung hoặc đang trong thời gian theo dõi, giám sát y tế, không để lây nhiễm ra cộng đồng.

Trong bối cảnh hiện nay có thể có những “ổ bệnh lẩn khuất trong cộng đồng, chưa được phát hiện”, việc thực hiện nghiêm thông điệp 5K (Khẩu trang-Khử khuẩn-Khoảng cách-Không tập trung-Khai báo y tế) có vai trò quan trọng trong công tác phòng bệnh. Thực hiện tốt 5K giúp chủ động cắt đứt chuỗi lây nhiễm, chuỗi dịch tễ trong cộng đồng. Cùng với đó, chiến lược “phát hiện sớm, truy vết nhanh, cách ly, khoanh vùng dập dịch, điều trị hiệu quả” của Việt Nam vẫn chính xác, ổn định, cần tiếp tục duy trì.

PV: Để chuẩn bị cho bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp, Việt Nam đã chuẩn bị như thế nào để phòng, chống dịch hiệu quả khi người dân tập trung đi bầu cử?

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên: Đợt dịch thứ 4 nguy hiểm hơn các đợt dịch trước bởi có tốc lây lan mạnh hơn do có các biến chủng của Ấn Độ. Theo dự báo, các ca mắc tiếp tục sẽ tăng trong thời gian tới khi nhiều F1 đưa đi cách ly tập trung, nhưng năng lực xét nghiệm của nhiều địa phương còn chưa đáp ứng được yêu cầu, nên kết quả còn chậm. Để khống chế ca mắc mới, Ban Chỉ đạo Quốc gia, Bộ Y tế chỉ đạo các tỉnh, phải kiên quyết cách ly tập trung F1. Chỉ khi F1 cách ly tập trung, mới chặt đứt các mối lây truyền dịch bệnh. Tuy nhiên, cách ly tập trung phải tuân thủ nghiêm ngặt, có kết quả xét nghiệm âm tính 3 lần theo hướng dẫn của Bộ Y tế và lần cuối cùng phải là ngày 21, không được để như tình trạng đã xảy ra trong thời gian vừa qua.

Dự kiến, trong tuần tới, các ca nhiễm mới có thể vẫn cao, nhưng chủ yếu là các F1 đã được cách ly tập trung. Tuy nhiên, chúng ta không được lơ là chủ quan, mọi người dân phải tuân thủ các biện pháp phòng, chống dịch, phải khai báo y tế khi đi từ vùng dịch tễ về và khi có dấu hiệu ho, sốt; đẩy mạnh công tác truy vết, lấy mẫu xét nghiệm để khoanh vùng nhanh. Để chuẩn bị cho bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp, trong tình hình dịch như hiện nay, Bộ Y tế đã có hướng dẫn, đề nghị các địa phương phải xây dựng kịch bản cụ thể để đảm bảo an toàn phòng, chống dịch tối ưu nhất khi người dân đi bỏ phiếu.

PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

VƯƠNG THÚY (ghi)