Trong đó, có việc thần tốc truy vết, xét nghiệm các đối tượng liên quan để kịp thời có biện pháp ứng phó. TS Phạm Hồng Thắng, chuyên gia xét nghiệm của Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, thành viên Bộ phận Thường trực đặc biệt của Bộ Y tế hỗ trợ Bắc Ninh về chiến lược xét nghiệm của tỉnh đã có cuộc trao đổi với báo chí xung quanh vấn đề này.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên (phải), Trưởng Bộ phận Thường trực đặc biệt hỗ trợ Bắc Ninh phòng, chống Covid-19 trao đổi với cán bộ y tế Bắc Ninh. 

Phóng viên (PV): Sau khi nhận được sự hỗ trợ từ các chuyên gia của Bộ Y tế, công tác xét nghiệm của tỉnh Bắc Ninh được triển khai như thế nào?

TS Phạm Hồng Thắng: Bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế đứng đầu là Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên, được chia làm 4 tổ, trong đó xét nghiệm thuộc Tổ hỗ trợ điều tra, giám sát dịch và xử lý môi trường tại cộng đồng.

Hiện trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh có 3 phòng xét nghiệm khẳng định virus SARS-CoV-2. Một phòng khẳng định virus SARS-CoV-2 thuộc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) của tỉnh Bắc Ninh có công suất 4.000-5.000 ống mẫu/ngày, đây là đơn vị đầu mối về xét nghiệm virus SARS-CoV-2 của tỉnh. Phòng xét nghiệm khẳng định của Bệnh viện Quân Y 110, công suất 3.000 ống mẫu/ngày và phòng xét nghiệm khẳng định thuộc Phòng khám Hoàn Mỹ công suất 3.000 ống mẫu/ngày.

Ngoài ra, còn có một số phòng xét nghiệm sàng lọc virus SARS-CoV-2 có vai trò xét nghiệm sàng lọc mẫu, nếu âm tính sẽ thông báo trả kết quả, nếu phát hiện mẫu nghi ngờ dương tính phải chuyển mẫu đến phòng xét nghiệm khẳng định của tỉnh.

Ngay khi về tăng cường cho tỉnh Bắc Ninh, các chuyên gia trong đoàn công tác đã đánh giá nhu cầu và năng lực xét nghiệm virus SARS-Cov-2. Đồng thời kết hợp với các chuyên gia trong lĩnh lực để tư vấn, hỗ trợ các hoạt động xét nghiệm, lấy mẫu, bảo đảm an toàn sinh học. Nếu vượt quá khả năng, Bộ phận thường trực sẽ huy động thêm các đơn vị khác.

Hoạt động xét nghiệm tại Bắc Ninh. 

PV: Bắc Ninh là tỉnh có nhiều khu công nghiệp (KCN) với số lượng người lao động và mật độ công nhân cũng như dân số ở mức cao. Để công tác xét nghiệm sàng lọc như hướng dẫn của Bộ phận thường trực đảm bảo hiệu quả, chất lượng, đúng kế hoạch, theo ông, chúng ta cần lưu ý những vấn đề gì?

TS Phạm Hồng Thắng: Bắc Ninh có hơn 1.000 công ty, doanh nghiệp trong các KCN nên số công nhân và người lao động trong các KCN này lớn. Bộ phận thường trực đặc biệt cũng đưa ra quy trình riêng, trong đó chia ra: Công ty có người mắc Covid-19 trong vòng 14 ngày, muốn quay trở lại sản xuất cần xét nghiệm sàng lọc toàn bộ công nhân, người lao động trước khi quay trở lại sản xuất và xét nghiệm thêm 2 đợt cách nhau 3 ngày khi không có người dương tính mới được đi vào sản xuất.

Sau 2 đợt xét nghiệm nêu trên, sẽ tiến hành xét nghiệm sàng lọc từ 10-20% người lao động/tuần. Chúng tôi cũng có những hướng dẫn chọn mẫu xét nghiệm Covid-19 cho công nhân, người lao động trong công ty để chọn được những người có nguy cơ cao mắc virus SARS-Cov-2 như người hay phải ra ngoài cộng đồng, tiếp xúc với nhiều người…

Đối với các công ty hơn 14 ngày không có ca mắc Covid-19, triển khai xét nghiệm sàng lọc toàn bộ người lao động công ty trước khi khởi động lại sản xuất, ngoài ra phải đảm bảo đầy đủ các yêu cầu theo quy định của UBND tỉnh Bắc Ninh mới được hoạt động. Thực hiện xét nghiệm sàng lọc 10-20% người lao động/tuần theo hướng dẫn chọn mẫu xét nghiệm Covid-19 cho công nhân, người lao động trong công ty.

Các kết quả xét nghiệm được báo về Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh để tổng hợp và theo dõi.

Các y, bác sĩ thực hiện xét nghiệm xác định virus SARS-CoV-2. Ảnh: Bộ Y tế

PV: Ông có nhận xét và khuyến cáo gì cho công tác xét nghiệm của tỉnh Bắc Ninh?

TS Phạm Hồng Thắng: Qua kiểm tra và quan sát thực tế, cá nhân tôi đánh giá cao công tác xét nghiệm virus SARS-CoV-2 của tỉnh Bắc Ninh. Trước tiên, địa phương có sự vào cuộc mạnh mẽ của các cấp chính quyền, công an, quân đội và các đoàn thể đã phối hợp với nhân viên y tế trong công tác lấy mẫu xét nghiệm và phòng, chống dịch.

Tôi cũng đánh giá cao vai trò của nhân viên y tế trong lấy mẫu và công tác xét nghiệm. Đặc biệt, các đơn vị xét nghiệm khẳng định như Trung tâm Kiểm soát bệnh tật của tỉnh, nhân viên y tế đã rất vất vả chia 3 ca làm việc liên tục 24/24 giờ để có thể thực hiện xét nghiệm và trả kết quả kịp thời trong 24 giờ.

Thêm nữa, trong công tác lấy mẫu đã có sự tham gia hỗ trợ của giáo viên, tình nguyện viên, họ tình nguyện nhập liệu, cung cấp máy tính xách tay để vào số liệu tại thực địa giúp cho y tế có số liệu chính xác và nhanh.

PV: Người dân có vai trò như nào trong công tác xét nghiệm và sự hợp tác của người dân ra sao để hoàn thành chiến lược xét nghiệm đề ra?

TS Phạm Hồng Thắng: Có ý kiến phản ánh đến chúng tôi rằng, người già và trẻ em đã được cách ly có cần phải xét nghiệm không? Tôi lưu ý, virus SARS-CoV-2 rất nguy hiểm.

Như trên đã nói, khoảng 80% người nhiễm không có triệu chứng nhưng vẫn có thể làm lây bệnh sang người khác. Nếu không thực hiện xét nghiệm, chúng ta không biết ai đang mang mầm bệnh và sẽ làm bùng lên các ổ dịch trong cộng đồng. Đặc biệt Bắc Ninh là tỉnh đang có dịch như hiện nay.

Chúng tôi đề nghị, người dân cần hợp tác với ngành y tế đi lấy mẫu đúng yêu cầu của nhân viên y tế nhằm đạt được 100% số người cần lấy mẫu. Có như vậy, mới sàng lọc và phát hiện sớm người đang mang mầm bệnh đi điều trị kịp thời. Từ đó, cuộc sống của người dân sẽ sớm trở lại cuộc sống hoạt động bình thường. Chúng tôi, rất mong bà con đồng lòng và thực hiện.

Trong thời gian này, người dân tiếp tục thực hiện tốt việc cách ly, giãn cách xã hội theo đúng yêu cầu của của y tế. Tiếp tục thực hiện tốt thông điệp 5K của Bộ Y tế “Khẩu trang - Khử khuẩn - khoảng cách - Không tụ tập đông người và Khai báo Y tế”.

SONG ANH (ghi)