Thủ Thiêm được quy hoạch là một KĐT mới bền vững kết hợp chặt chẽ với các điều kiện cảnh quan tự nhiên của vùng đất Thủ Thiêm; đồng thời, tạo ra nhiều không gian mở, các tiện ích, công trình công cộng phục vụ cuộc sống cư dân và người lao động. Theo GS, TS Nguyễn Trọng Hòa, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh: Ý tưởng mở rộng trung tâm thành phố sang Thủ Thiêm có từ trước năm 1975 khi bán đảo này được xem như quỹ đất dự phòng của trung tâm Sài Gòn với quy mô dân số ngày càng tăng. Trung tâm thành phố hiện hữu trên địa bàn được quy hoạch, xây dựng từ thời Pháp cho một đô thị khoảng 500.000 đến 2 triệu dân. Song, hiện nay dân số đã đông hơn rất nhiều, buộc thành phố phải mở rộng khu trung tâm mới để đáp ứng nhu cầu phát triển. Theo đó, thành phố quyết định mở rộng không gian trung tâm hiện hữu sang Thủ Thiêm và xem đây là hạt nhân cho sự phát triển của thành phố trong thế kỷ 21.

Việc phát triển KĐT mới Thủ Thiêm không nhằm mục tiêu kinh doanh bất động sản và đạt được lợi nhuận từ việc khai thác đất; thay vào đó, phần lớn diện tích đất được ưu tiên để xây dựng các công trình công cộng, dịch vụ mà trung tâm thành phố hiện hữu còn thiếu và hạn chế phát triển, như: Quảng trường trung tâm, công viên bờ sông; trung tâm tài chính; trung tâm hội nghị triển lãm quốc tế; cung thiếu nhi, lâm viên sinh thái... Đây là chủ trương xuyên suốt qua nhiều nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ thành phố, nhằm phát triển thành phố và phục vụ lợi ích của đông đảo nhân dân. Khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm là hệ thống những công trình có ý nghĩa chiến lược, mở ra cơ hội để phát triển khu vực phía đông thành phố; góp phần nâng cấp TP Hồ Chí Minh ngang tầm các đô thị quốc tế hiện đại của khu vực, tạo bước đột phá đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng dịch vụ, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đáp ứng nhu cầu phát triển toàn diện thành phố trong giai đoạn mới. Việc hình thành KĐT mới Thủ Thiêm góp phần quan trọng vào việc thực hiện mục tiêu, nguyện vọng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP Hồ Chí Minh.

Đặc biệt, các kỳ đại hội Đảng bộ thành phố trong hơn 20 năm qua đều nhấn mạnh việc phát triển KĐT mới Thủ Thiêm; trong đó, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ X, nhiệm kỳ 2015-2020, xác định: “Đẩy mạnh thu hút đầu tư xây dựng đồng bộ khu trung tâm mới đô thị Thủ Thiêm theo đúng quy hoạch”. Thực hiện nghị quyết, những năm qua, thành phố đã và đang nỗ lực kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư; thực hiện bồi thường, hỗ trợ tài sản trên đất, quy hoạch, xây dựng các khu nhà ở, bố trí tái định cư và tập trung rà soát, giải quyết thấu đáo khiếu nại của người dân. Với sự tích cực, kiên trì của cả hệ thống chính trị, các ngành, các cấp qua nhiều thời kỳ và đặc biệt là sự đồng thuận của đại đa số người dân bị ảnh hưởng trực tiếp, vùng đất sình lầy, nhiều diện tích hoang hóa trước kia nay đã phát triển hơn, khang trang hơn. KĐT mới Thủ Thiêm từ lúc lập quy hoạch đến nay đã đạt nhiều kết quả tích cực, từng bước hình thành một đô thị văn minh, hiện đại, trung tâm tài chính, dịch vụ, thương mại cao cấp, góp phần xây dựng bộ mặt đô thị thành phố ở khu vực phía đông.

Tuy nhiên, quá trình triển khai xây dựng KĐT mới Thủ Thiêm đã có một số vi phạm, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp, gây bức xúc đối với một bộ phận người dân. Trên tinh thần nhìn thẳng vào sự thật và quan điểm mỗi cán bộ, công chức và người dân phải tuân thủ pháp luật, chính quyền thành phố đang tập trung, khẩn trương thực hiện thông báo và kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ, nghiêm túc nhận thiếu sót, trách nhiệm trong quá trình quản lý, điều hành của lãnh đạo và các cơ quan chức năng các thời kỳ. Lãnh đạo thành phố nhiều lần gặp gỡ, đối thoại với người dân liên quan đến quy hoạch KĐT mới Thủ Thiêm để có hướng giải quyết thỏa đáng. Tại các hội nghị Thành ủy TP Hồ Chí Minh gần đây, nghị quyết hội nghị cũng đã xác định chủ trương, giải pháp giải quyết những sai sót, vướng mắc liên quan đến KĐT mới Thủ Thiêm theo hướng có lợi nhất cho người dân và không để nhân dân chịu thiệt thòi. Thành ủy thành phố chỉ đạo triển khai ngay các chính sách phù hợp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, của người sử dụng đất và của nhà đầu tư; chỉ đạo tổ chức đối thoại với các hộ dân liên quan đến chính sách bồi thường, tái định cư; tôn trọng ý kiến của nhân dân, lắng nghe nguyện vọng của nhân dân để giải quyết thấu tình đạt lý, tạo sự đồng thuận trong nhân dân. Mới đây, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh yêu cầu UBND thành phố và các ngành chức năng khẩn trương triển khai thực hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ về KĐT mới Thủ Thiêm, tiếp tục đối thoại với các hộ dân; hoàn chỉnh phương án chính sách bồi thường, tái định cư trình HĐND thành phố theo quy định. Những việc làm này dựa trên quan điểm xuyên suốt là vì lợi ích người dân, tôn trọng nguyện vọng chính đáng của nhân dân và phát huy vai trò của nhân dân đoàn kết, đồng lòng cùng Đảng bộ, chính quyền thành phố tiếp tục nỗ lực xây dựng KĐT mới Thủ Thiêm thành một KĐT hiện đại với quy mô tiêu chuẩn tầm cỡ khu vực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.

Đây cũng là sự cụ thể hóa bài học kinh nghiệm được Đại hội Đảng bộ thành phố nhiệm kỳ 2015-2020 chỉ ra: “Phải luôn thấm nhuần quan điểm tin dân, trọng dân, học dân, dựa vào dân, chăm lo cho cơ sở, phát huy sức dân để chăm lo cho dân, thực hiện tốt an sinh xã hội, không ngừng nâng cao chất lượng sống của nhân dân”.

CHÂU GIANG