Trước một cửa hàng tạp hóa bỏ hoang trong làng Nagoro, một “gia đình” quây quần bên nhau dưới cái rét của tháng ba khi tuyết phủ trắng xóa làng. Xa hơn, gần trạm xe buýt, một "người cha" kéo chiếc xe chở trẻ em. Nhưng đó không phải là người thật, đó chỉ là những hình nộm.

Làng Nagoro sẽ rơi vào quên lãng nếu không có trí tưởng tượng đầy sáng tạo của bà Tsukimi Ayano, 69 tuổi, người đã làm những hình nộm có kích thước bằng người thật và để chúng ở khắp nơi trong làng với mục đích là xóa bỏ sự cô đơn. “Hiện nay, ở làng chúng tôi có 27 người, nhưng búp bê hình người nhiều gấp 10 lần, khoảng 270 con”, bà Tsukimi Ayano cho biết.

Búp bê hình người được đặt ở các nơi trong làng Nagoro.  Ảnh: AFP.

Theo bà Ayano, dự án ra đời cách đây 16 năm, khi bà dựng lên trong khu vườn nhà bếp một con bù nhìn mặc quần áo của cha mình để đuổi những con chim phàm ăn. "Một người đi ngang qua tưởng bù nhìn là người thực và đã lên tiếng chào. Điều đó thật vui", bà Ayano kể lại. Kể từ đó, bà Ayano không ngừng làm búp bê. Bà dùng giấy báo, vải co giãn, len và gậy để làm ra những hình nộm. Để bù nhìn trông như người thật, bà Ayano còn đánh phấn bôi son cho chúng.

Nagoro chưa bao giờ đông dân cư. Khi Ayano còn là một đứa trẻ, ngôi làng này chỉ có 300 người, bao gồm cả người dân cũng như công nhân làm việc trong ngành lâm nghiệp và xây dựng các con đập. Dần dần, mọi người rời làng để đi tìm cuộc sống mới tốt đẹp hơn và cũng không có ai trở lại đây nữa. Làng Nogoro giờ đây không có trẻ em, người ít tuổi nhất trong làng năm nay vừa tròn… 55 tuổi. "Tôi đã làm búp bê để nhớ lại ngôi làng một thời nhộn nhịp", bà Ayano nói.

Cũng như Nagoro, khoảng 40% trong tổng số 1.700 ngôi làng của Nhật Bản đang phải chịu cảnh cô đơn do suy giảm dân số. “Sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai, nhiều người dân nông thôn ở Nhật Bản sống bằng nghề trồng rừng và trồng lúa. Vào thập niên 1960, nhiều thanh niên bắt đầu rời khỏi làng để tìm kiếm tương lai tốt đẹp hơn ở Tokyo hay các vùng công nghiệp khác”, Takumi Fujinami, chuyên gia kinh tế thuộc Viện Nghiên cứu Nhật Bản cho biết. Hiện tượng này vẫn tiếp diễn trong những năm gần đây cho dù Thủ tướng Shinzo Abe cam kết sẽ hồi sinh các ngôi làng cô đơn trên. Tuy nhiên, theo chuyên gia Takumi Fujinami, đưa mọi người trở lại quê nhà là rất khó bởi chỉ giúp đỡ thôi là không đủ. “Hơn tất cả, điều quan trọng là tăng thu nhập hoặc cải thiện điều kiện làm việc của những người sống ở khu vực nông thôn”, ông Takumi Fujinami nói. Nhật Bản có thể sẽ sớm trở thành quốc gia "siêu tuổi" nhất hành tinh. Hiện nay, dân số nước này khoảng 127 triệu người, trong đó 28% từ 65 tuổi trở lên. Con số này sẽ lên tới gần 40% trong tổng số 100 triệu dân vào năm 2050.

Trong khi chờ đợi sự hồi sinh ở những ngôi làng cô đơn, những con búp bê của bà Ayano đã thu hút nhiều khách du lịch từ Mỹ, Pháp đến tham quan. “Tôi không biết Nagoro sẽ trông như thế nào sau 10 hoặc 20 năm nữa, nhưng tôi sẽ tiếp tục làm búp bê”, bà Ayano khẳng định.

PHƯƠNG LINH