Theo AP, ông Sinwar được coi là người theo đường lối cứng rắn và có quan hệ mật thiết hơn với cánh vũ trang của Hamas so với người tiền nhiệm của mình - ông Haniyeh, người đã thiệt mạng trong một vụ nổ ở thủ đô Tehran của Iran vào cuối tháng 7 vừa qua. Hamas và Iran cáo buộc Israel đứng sau vụ việc, đồng thời cảnh báo trả đũa. Tuy nhiên, Israel chưa thừa nhận trách nhiệm. Tình hình này khiến căng thẳng ở “chảo lửa” Trung Đông tăng nhiệt, có nguy cơ dẫn đến một cuộc chiến tranh toàn diện trong khu vực.

leftcenterrightdel

 Tân thủ lĩnh chính trị Yahya Sinwar của Hamas. Ảnh: AP

Người tiền nhiệm Haniyeh được đánh giá là có quan điểm ôn hòa, thậm chí có lúc bày tỏ sự cởi mở với giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột Israel-Palestine. Ngược lại, ông Sinwar, người đứng đầu danh sách truy nã gắt gao nhất của Israel, đã có hơn 2 thập kỷ ở trong các nhà tù của Israel và nổi tiếng là nhân vật tàn nhẫn. Ông Sinwar cùng ông Mohammed Deif, người đứng đầu cánh vũ trang của Hamas mà Israel tuyên bố đã tiêu diệt trong một cuộc không kích gần đây, đã dành nhiều năm để xây dựng sức mạnh quân sự của Hamas và được cho là đã lên kế hoạch tiến hành cuộc tấn công nhằm vào Israel vào ngày 7-10-2023, khiến khoảng 1.200 người Israel thiệt mạng và 250 người bị bắt giữ.

Ông Sinwar cũng là người có tiếng nói cuối cùng về bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào cho Gaza và việc thả hàng chục con tin Israel đang bị Hamas giam giữ. Tuy nhiên, ông Sinwar ẩn náu sâu bên trong Gaza và những bên trung gian hòa giải cho biết phải mất vài ngày để trao đổi tin nhắn với ông này. Lâu nay, ông Sinwar vẫn kiên trì với các yêu cầu thả hàng trăm tù nhân Palestine, rút toàn bộ lực lượng Israel khỏi Gaza và ngừng bắn lâu dài. Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã tuyên bố sẽ tiếp tục cuộc chiến cho đến khi Hamas bị tiêu diệt hoàn toàn và tất cả các con tin người Israel trở về nhà.

Rất khó để dự đoán cách ông Sinwar sẽ lãnh đạo Hamas vì tần suất lộ diện của ông rất ít ỏi. Ông Sinwar đã không xuất hiện kể từ khi bắt đầu xung đột Israel-Hamas và thậm chí trước ngày 7-10-2023, ông chỉ xuất hiện hiếm hoi trước công chúng. Hãng tin AP nhận định có khả năng ông Sinwar đang ẩn náu sâu bên trong mạng lưới đường hầm của Hamas. Ông Hani al-Masri, một nhà phân tích kỳ cựu người Palestine, người đã gặp hầu hết các thủ lĩnh Hamas trong nhiều năm, bao gồm ông Haniyeh và ông Sinwar, cho biết: “Có những vấn đề mà ông Sinwar có thể đưa ra quyết định và có những vấn đề mà các phó tướng của ông ấy cùng các thành viên còn lại có thể thực hiện”.

Trong những năm qua, Hamas vẫn tồn tại sau khi các chỉ huy cấp cao của lực lượng này bị tiêu diệt, bao gồm cả người sáng lập và lãnh đạo tinh thần Sheikh Ahmed Yassin, người đã bị Israel tiêu diệt trong một cuộc không kích vào năm 2004. Phía Israel cho biết đã tiêu diệt hàng chục chỉ huy Hamas ở dải Gaza. Các cuộc tấn công của Israel có thể khiến các chỉ huy Hamas hạn chế di chuyển. “Việc Israel loại bỏ các chỉ huy cấp cao của Hamas có thể đã có tác động về mặt chất lượng đối với lực lượng này. Tuy nhiên, về cơ bản, việc tiêu diệt các chỉ huy cấp cao như ông Haniyeh dường như đã khiến lực lượng này chuyển sang hướng cứng rắn hơn”, ông Hugh Lovatt, chuyên gia về xung đột Israel-Palestine tại Hội đồng quan hệ đối ngoại châu Âu, nhận định.

Bà Lina Khatib, một chuyên gia về xung đột tại Chatham House, một nhóm nghiên cứu có trụ sở tại London (Anh), đánh giá: “Việc tiêu diệt ông Haniyeh đã đưa các cuộc đàm phán trở lại vạch xuất phát. Nước cờ tiếp theo của Hamas sẽ khiến các cuộc đàm phán trở nên khó khăn hơn”. Về phần mình, ông Sadeq Abu Amer, người đứng đầu Nhóm Đối thoại Palestine, một nhóm chuyên gia cố vấn có trụ sở tại Thổ Nhĩ Kỳ, cho rằng mặc dù việc ông Sinwar lên làm thủ lĩnh chính trị ở Hamas có vẻ là “thách thức đối với Israel”, nhưng vẫn có thể đạt được thỏa thuận. Theo ông, tân thủ lĩnh chính trị của Hamas có thể sẽ thực hiện bước đi khiến mọi người ngạc nhiên.

LÂM ANH

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.