Trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump khẳng định: “Sẽ không có thay đổi nào về thời hạn hay các thay đổi khác. Nói một cách khác, việc trả thuế sẽ diễn ra theo đúng thời hạn. Sẽ không có việc gia hạn”. Quan điểm này được ông chủ Nhà Trắng đưa ra chỉ một ngày sau khi ngụ ý rằng có thể linh hoạt về thời hạn nói trên. Tối 7-7, ông Trump đã nói với báo giới rằng thời hạn 1-8 là “chắc chắn, nhưng không phải hoàn toàn 100%. Nếu các đối tác gọi điện bày tỏ mong muốn làm theo cách khác, chúng tôi sẵn sàng cân nhắc”. Trước đó cùng ngày ông đã gửi thư tới hơn 10 nước đối tác, trong đó có cả những đồng minh như Nhật Bản và Hàn Quốc, đề xuất mức thuế áp với từng nước. Bức thư cảnh báo Mỹ sẽ có các biện pháp “leo thang hơn nữa” nếu các nước trả đũa các biện pháp thuế quan do ông Trump đề xuất.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters 

Phần lớn các nước nhận được thư đều sẽ chịu mức thuế tương đương hoặc không thay đổi so với mức đề xuất hồi tháng 4, ngoại trừ một số nước như Lào, Campuchia được hưởng mức thuế thấp hơn đáng kể. Theo mức thuế quan mới đối với 14 đối tác và sẽ được áp dụng kể từ ngày 1-8, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Kazakhstan và Tunisia chịu mức thuế 25%; Nam Phi và Bosnia & Herzegovina 30%, Indonesia 32%, Bangladesh và Serbia 35%, Campuchia và Thái Lan 36%, Lào và Myanmar 40%.

* Quyết định của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc gia hạn quá trình đàm phán thuế quan có thể kéo dài tình trạng bất ổn và khó lường cho các quốc gia trên thế giới. Cảnh báo trên được bà Pamela Coke-Hamilton, Giám đốc điều hành Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC) của Liên hợp quốc, đưa ra trong cuộc họp báo tại Geneva (Thụy Sĩ).

Theo bà Pamela Coke-Hamilton, động thái này của Mỹ có thể kéo dài thời kỳ bất ổn, làm suy yếu các hợp đồng đầu tư và kinh doanh dài hạn, đồng thời tạo thêm bất ổn và bất định. Bà nhấn mạnh: "Nếu một doanh nghiệp không rõ ràng về chi phí mà họ sẽ phải trả, họ không thể lập kế hoạch, họ không thể quyết định ai sẽ đầu tư". Bà dẫn chứng trường hợp của Lesotho - nơi các công ty xuất khẩu dệt may lớn đã tạm ngừng đầu tư trong khi chờ đợi kết quả thuế quan. Bà cũng cho biết thêm, sự không chắc chắn này, kết hợp với việc cắt giảm sâu viện trợ phát triển, đã tạo ra “cú sốc kép” cho các nước đang phát triển.

Ngày 7-7, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ít nhất 14 quốc gia, từ các đồng minh của nước này là Nhật Bản và Hàn Quốc đến các đối tác thương mại nhỏ hơn sẽ phải đối mặt với các mức thuế quan cao đối với hàng nhập khẩu vào nền kinh tế lớn nhất thế giới, bắt đầu từ 1-8, thay vì ngày 9-7 khi thời hạn tạm hoãn áp thuế quan 90 ngày hiện nay kết thúc.

Theo các nguồn thạo tin, Liên minh châu Âu sẽ không nhận thư từ phía Mỹ đề cập đến việc áp thuế mới. Thay vào đó, EU đang xem xét các khả năng xin miễn trừ hoặc có các thoả thuận nhằm giảm thiểu tác động của mức thuế cơ bản 10% áp dụng cho hàng hóa xuất khẩu của họ.

Một số nguồn tin cho biết EU gần như đã đạt được thỏa thuận sơ bộ với Mỹ, có thể bao gồm các nhượng bộ nhỏ về thuế suất 10% đối với máy bay, thiết bị y tế, đồ uống có cồn và một số ô tô. Đặc biệt, EU cũng đang xem xét cho phép các nhà sản xuất ô tô châu Âu, đặc biệt từ Đức, nhập khẩu nhiều xe hơn với mức thuế dưới 25%.

EU hiện phải đối mặt với các mức thuế nhập khẩu của Mỹ gồm 50% đối với thép và nhôm, 25% đối với ô tô và phụ tùng ô tô, cũng như mức thuế 10% đối với các mặt hàng khác. Mỹ còn đang xem xét áp thêm các thuế mới đối với dược phẩm và chất bán dẫn.

Trong một diễn biến liên quan, ngày 8-7, Bộ trưởng Tài chính Đức Lars Klingbeil tuyên bố các biện pháp kinh tế và tài khóa do Chính phủ Đức, dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Friedrich Merz, đã tác động tích cực đến tâm lý kinh tế của đất nước. Tuy nhiên, ông Klingbeil cũng cảnh báo cứng rắn nếu không đạt được một thỏa thuận thương mại công bằng với Mỹ, EU sẵn sàng thực hiện các biện pháp đối phó.

* Ngày 8-7, Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc cho biết nước này đã đề nghị chính quyền Tổng thống Donald Trump xem xét giảm thuế đối với ô tô, thép và các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của doanh nghiệp nước này. Đề xuất được đưa ra trong khuôn khổ cuộc hội đàm giữa Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Yeo Han Koo và người đồng cấp Mỹ Howard Lutnick ngày 7-7 tại Washington (Mỹ).

Thép xuất khẩu tại cảng ở Pyeongtaek, Hàn Quốc. Ảnh: Yonhap/TTXVN 

Tại cuộc hội đàm, hai bên đã thảo luận một loạt vấn đề thương mại song phương, trong đó có thuế quan và hợp tác công nghiệp. Bộ trưởng Yeo Han Koo nhấn mạnh cam kết của Seoul trong việc thúc đẩy quan hệ đối tác sản xuất với Mỹ, đồng thời kêu gọi chính quyền Tổng thống Trump dành “đối xử ưu đãi” cho các doanh nghiệp Hàn Quốc khi áp thuế đối với ô tô, thép và các mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ.

Ông Yeo Han Koo nhấn mạnh việc Hàn Quốc là một đồng minh và là đối tác của Mỹ trong lĩnh vực hợp tác sản xuất. Theo ông, hợp tác song phương có thể là một phương thức hiệu quả để đạt được cán cân thương mại bền vững giữa 2 nền kinh tế.

Cuối tuần qua, trong cuộc gặp với Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer, Bộ trưởng Yeo Han Koo cũng đề xuất các biện pháp thiết lập khuôn khổ hợp tác sản xuất “đôi bên cùng có lợi”.

Theo Bộ Thương mại Hàn Quốc, ông Han Koo dự kiến có thêm một cuộc hội đàm với ông Lutnick vào ngày 9-7.

Hàn Quốc còn khoảng 3 tuần để kết thúc đàm phán thương mại với Mỹ sau khi Tổng thống Trump quyết định gia hạn thời điểm áp thuế đối ứng với các đối tác thương mại chủ chốt của Mỹ đến ngày 1-8 nhằm tạo thêm không gian cho các cuộc đàm phán.

Chính phủ Hàn Quốc hiện tìm kiếm khả năng được miễn trừ hoàn toàn hoặc cắt giảm các loại thuế đối ứng và thuế theo ngành cụ thể như ô tô, thép và các sản phẩm khác, thông qua một gói thỏa thuận toàn diện bao gồm thuế quan, biện pháp phi thuế quan, hợp tác công nghiệp và các vấn đề thương mại liên quan.

Trong khi đó, cùng ngày, Bộ Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia cho rằng việc Washington áp mức thuế quan 25% đối với hàng hóa xuất khẩu của Malaysia sang Mỹ, dự kiến từ ngày 1-8, có thể gây gián đoạn hoạt động doanh nghiệp, chuỗi cung ứng và dòng đầu tư đối với cả hai nước. Tuy nhiên, Malaysia vẫn cam kết đàm phán để mang lại kết quả bền vững và công bằng cho cả 2 bên.

* Ngày 8-7, Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Thái Lan Pichai Chunhavajira bày tỏ lạc quan về việc đảm bảo mức thuế suất thấp hơn mức thuế 36% mà Tổng thống Mỹ Donald Trump áp với hàng hóa nhập khẩu từ Thái Lan, dựa trên đề xuất mới nhất từ Bangkok giảm thuế nhập khẩu đối với hầu hết hàng hóa của Mỹ xuống 0%.

Phát biển trên một kênh truyền hình địa phương, ông Pichai bày tỏ hy vọng Thái Lan sẽ kết thúc các cuộc đàm phán thương mại trước thời hạn ngày 1-8 do Mỹ đặt ra, đồng thời cho biết Tổng thống Mỹ đã áp mức thuế đối với Thái Lan mà không tính đến các đề xuất sửa đổi của nước này nhằm tăng khả năng tiếp cận thị trường thông qua xóa bỏ các rào cản thuế quan và phi thuế quan đối với một số hàng hóa.

Trong một nỗ lực vào phút chót để tránh mức thuế trừng phạt, Thái Lan đệ trình một đề xuất sửa đổi với phía Mỹ vào hôm 6-7 để gia tăng khối lượng thương mại song phương và giảm 70% thặng dư thương mại 46 tỷ USD của mình trong 5 năm. Các đề xuất bao gồm mở rộng khả năng tiếp cận thị trường cho hàng nông sản và công nghiệp của Mỹ, cũng như tăng mua năng lượng và máy bay phản lực Boeing.

Ông Pichai cho biết đề xuất mới nhất của Thái Lan “là một thỏa thuận tốt cho Mỹ và Thái Lan sẽ hạ thuế nhập khẩu đối với 90% sản phẩm của Mỹ”, đồng thời nói thêm rằng ông bất ngờ khi lá thư mà Tổng thống Mỹ công bố ngày 8-7 (theo giờ Bangkok) vẫn giữ nguyên mức thuế 36% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Thái Lan.

Mỹ là thị trường xuất khẩu hàng hóa lớn nhất của Thái Lan vào năm ngoái, chiếm khoảng 18% tổng lượng hàng xuất khẩu của quốc gia Đông Nam Á. Trong 5 tháng đầu năm nay, xuất khẩu của Thái Lan tăng khoảng 15% nhờ các đơn hàng đặt trước, sau khi chính quyền Tổng thống Trump tạm dừng áp dụng mức thuế cao trong 90 ngày đến ngày 9-7.

Việc đạt được mức thuế suất thấp hơn của Mỹ là chìa khóa để bảo vệ nền kinh tế phụ thuộc vào thương mại của Thái Lan không bị bất lợi thêm nữa. Theo giới quan sát, tăng trưởng của Thái Lan đang chịu áp lực từ mức nợ hộ gia đình cao nhất Đông Nam Á và mức tiêu dùng trong nước chậm chạp. Các quan chức Thái Lan ước tính mức thuế 36% có thể khiến Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong năm nay giảm ít nhất 1 điểm phần trăm.

Các nhà đầu tư cũng lo ngại về tình hình bất ổn chính trị sau khi Tòa án Hiến pháp Thái Lan ra lệnh đình chỉ chức vụ Thủ tướng của bà Paetongtarn Shinawatra trong khi chờ xem xét đơn khiếu nại bà liên quan đến việc giải quyết tranh chấp biên giới với Campuchia.

* Ngày 8-7, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cam kết sẽ tiếp tục các nỗ lực ngoại giao nhằm đảm bảo quan hệ thương mại cân bằng và cùng có lợi với Mỹ sau khi Tổng thống Donald Trump công bố các mức thuế nhập khẩu mới.

Một ngày trước đó, Tổng thống Trump tuyên bố áp mức thuế 30% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Nam Phi và quyết định sẽ có hiệu lực từ ngày 1-8.

Văn phòng Tổng thống Nam Phi cho rằng mức thuế này không phản ánh chính xác số liệu thương mại hiện có. Tuyên bố trên mạng xã hội X nêu rõ: “Theo dữ liệu thương mại hiện có của chúng tôi, mức thuế trung bình đối với hàng hóa nhập khẩu vào Nam Phi là 7,6%. Đáng chú ý, 56% hàng hóa được nhập khẩu vào Nam Phi với mức thuế tối huệ quốc 0%, với 77% hàng hóa Mỹ vào thị trường Nam Phi không chịu thuế".

Mỹ là đối tác thương mại song phương lớn thứ hai của Nam Phi, sau Trung Quốc. Ngoài phụ tùng ô tô và các mặt hàng chế tạo khác, Nam Phi cũng xuất khẩu các nông sản sang Mỹ. Quốc gia miền Nam châu Phi này có nguy cơ mất khoảng 35.000 việc làm trong ngành cam quýt nếu mức thuế cao hơn của Mỹ có hiệu lực.

Nam Phi vẫn đang đàm phán với Mỹ, với cuộc gặp gần nhất diễn ra ngày 23-6 tại thành phố Luanda (Angola) trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh Doanh nghiệp Mỹ - châu Phi. Ngày 8-7, Bộ trưởng Nông nghiệp Nam Phi John Steenhuisen nhấn mạnh chính phủ nước này cần tận dụng thời gian vài tuần tới để tránh mức thuế quan mới.

* Trong khi đó, trưởng đoàn đàm phán thương mại của Campuchia với Mỹ - Phó thủ tướng Sun Chanthol ngày 8- hoan nghênh quyết định của Tổng thống Trump giảm mức thuế đe dọa từ 49% xuống 36% đối với quốc gia Đông Nam Á này. Phát biểu với báo giới tại Phnom Penh, Phó thủ tướng Sun Chanthol coi đây là kết quả tích cực trong giai đoạn đầu đàm phán về thuế và kỳ vọng vẫn còn cơ hội đàm phán thêm để giảm tiếp mức thuế này.

TTXVN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.