Theo một ước tính mới của ILO, gần 3/4 số lao động giúp việc gia đình trên toàn thế giới (tức hơn 55 triệu người) đứng trước nguy cơ lớn bị mất việc và thu nhập do các biện pháp phong tỏa và thiếu các cơ chế an sinh xã hội hiệu quả.

Số liệu tháng 6 cho thấy, những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất là Đông Nam Á và Thái Bình Dương với 76% lao động giúp việc gia đình có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi đại dịch, tiếp đến là châu Mỹ (74%), châu Phi (72%) và châu Âu (45%).

Mặc dù lao động làm công việc giúp việc gia đình cả chính thức và phi chính thức đều đã và đang bị ảnh hưởng, nhưng nhóm lao động phi chính thức chiếm tới 76% số người có nguy cơ bị mất việc hoặc cắt giảm giờ làm. Ở những quốc gia áp dụng nghiêm ngặt biện pháp phong tỏa thì lao động giúp việc gia đình, dù là chính thức hay phi chính thức, đều không thể đi làm. Trong khi những người có công việc chính thức vẫn được hưởng bảo hiểm thất nghiệp, thì với những lao động làm công việc giúp việc gia đình phi chính thức, không đi làm đồng nghĩa với việc mất sinh kế, không được hưởng sự bảo vệ từ hệ thống bảo trợ xã hội.

Đại dịch đã làm trầm trọng thêm những vấn đề vốn đã xuất hiện từ trước. Chỉ có 10% lao động giúp việc gia đình được tiếp cận an sinh xã hội, nghĩa là họ không được nghỉ ốm hưởng nguyên lương, không được đảm bảo tiếp cận chăm sóc y tế, trợ cấp thương tật lao động hay bảo hiểm thất nghiệp. Thu nhập của nhiều lao động giúp việc gia đình chỉ bằng 25% mức tiền công trung bình khiến họ không có khoản tiết kiệm nào cho những trường hợp cấp bách về tài chính.

"Khủng hoảng Covid-19 đã làm lộ rõ mức độ đặc biệt dễ bị tổn thương của lao động giúp việc gia đình phi chính thức, nhấn mạnh tính cấp thiết của việc đảm bảo họ được đưa vào diện bao phủ của bảo trợ xã hội và bảo hộ lao động một cách hiệu quả. Cuộc khủng hoảng này tác động đặc biệt nặng nề tới phụ nữ là đối tượng chiếm số đông trong lực lượng lao động giúp việc gia đình trên toàn thế giới”, chuyên gia của ILO về lao động dễ bị tổn thương, Claire Hobden cho biết.

Ở một số khu vực, lao động giúp việc gia đình đa phần là lao động di cư. Họ dựa vào tiền lương để hỗ trợ gia đình ở đất nước quê hương. Việc không được trả lương và bị dừng các dịch vụ chuyển tiền khiến gia đình của những lao động di cư làm giúp việc gia đình có nguy cơ lâm vào cảnh nghèo đói. Phần lớn lao động giúp việc gia đình sống cùng chủ nhà vẫn tiếp tục làm việc trong giai đoạn phải cách ly xã hội. Tuy nhiên, báo cáo cho biết, họ phải làm việc nhiều giờ hơn do trường học đóng cửa và được yêu cầu làm nhiệm vụ lau dọn nhiều hơn.

BĂNG CHÂU