Theo AP, đây là chuyến thăm Ukraine đầu tiên của các quan chức cấp cao Mỹ kể từ khi xảy ra xung đột tại Ukraine vào cuối tháng 2 vừa qua. Hai quan chức Mỹ đã gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và đưa ra những tuyên bố liên quan tới viện trợ quân sự của Mỹ cho Ukraine và khẳng định các nhà ngoại giao Mỹ sẽ dần trở lại Ukraine. Lần gần nhất Tổng thống Zelensky gặp trực tiếp quan chức cấp cao Mỹ là cuộc họp với Phó tổng thống Kamala Harris tại thủ đô Munich của Đức hôm 19-2, vài ngày trước khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine. Tổng thống Zelensky, trong một thông điệp trên Twitter, nói rằng "người dân Ukraine đang đoàn kết" và quan hệ đối tác Ukraine-Mỹ đang "mạnh hơn bao giờ hết".

Theo AFP, một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết tại cuộc gặp ở Kiev, Ngoại trưởng Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Austin đã đưa ra cam kết khoản viện trợ quân sự mới trị giá hơn 700 triệu USD thông qua các hình thức trực tiếp và gián tiếp cho Ukraine, trong đó khoảng 300 triệu USD để giúp quốc gia Đông Âu này mua sắm các loại vũ khí cần thiết. Khoản viện trợ cũng sẽ được sử dụng để hỗ trợ các nước đồng minh trong khu vực sau khi những quốc gia này đã gửi vũ khí cho Kiev cũng như các hỗ trợ quân sự khác. Việc cung cấp hỗ trợ tài chính lần này khác với các hỗ trợ quân sự trước đây của Mỹ dành cho Ukraine cũng như các nước ở khu vực. Đây không phải là hỗ trợ lấy ra từ các kho dự trữ vũ khí của Bộ Quốc phòng Mỹ, mà là tiền để các nước có thể mua các loại vũ khí cần thiết. Với khoản viện trợ mới nói trên, tổng số tiền Mỹ hỗ trợ an ninh cho Ukraine kể từ đầu cuộc xung đột tính đến nay là 3,7 tỷ USD. 

leftcenterrightdel
Quang cảnh cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Austin với Tổng thống Ukraine Zelensky. Ảnh: AFP 

Theo AP, giới chức Mỹ tin rằng khoản hỗ trợ mới sẽ đáp ứng ít nhất một số yêu cầu khẩn cấp của Ukraine. Họ cho biết thêm các loại pháo mới, bao gồm cả lựu pháo, sẽ tiếp tục được chuyển giao cho quân đội Ukraine với tốc độ nhanh chóng.

Ngày 25-4, Ngoại trưởng Blinken cho biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ chính thức bổ nhiệm Đại sứ Mỹ hiện nay tại Slovakia, Bridget Brink, làm Đại sứ Mỹ tại Ukraine, một vị trí đã bị bỏ trống kể từ năm 2019. Các nhà ngoại giao Mỹ đã rời khỏi Đại sứ quán ở Kiev gần hai tuần trước khi xảy ra xung đột ở Ukraine, đồng thời chuyển một số hoạt động đến thành phố miền Tây Lvov, trước khi chuyển đến Ba Lan. Các quan chức cho biết Mỹ đã xem xét các điều kiện an ninh ở thủ đô Kiev và Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ mở lại đại sứ quán ở đó ngay khi tình hình cho phép.

Chuyến đi của các quan chức cấp cao Mỹ được thực hiện trong bối cảnh Kiev kêu gọi các nước phương Tây tăng cường cung cấp các vũ khí tấn công hạng nặng cho Ukraine, đặc biệt là máy bay tiêm kích, xe tăng và tên lửa phòng không. Giới phân tích đánh giá chuyến đi của hai quan chức cấp cao của Mỹ tới Kiev nhằm thể hiện sự ủng hộ của phương Tây đối với Ukraine. Trước đó, các quan chức châu Âu cũng đã có các chuyến thăm đến Ukraine, trong đó có Thủ tướng Anh Boris Johnson và Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen. 

Theo dự kiến, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin sẽ đến Đức để tiến hành một cuộc họp với những người đồng cấp của hơn 20 quốc gia cùng Tổng thư ký Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg tại căn cứ không quân Mỹ ở Ramstein. Theo một quan chức của Lầu Năm Góc, cuộc họp sẽ tập trung vào vấn đề nhu cầu quốc phòng của Ukraine.

Sau chuyến thăm bí mật của Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tới Kiev, ngày 25-4, theo Reuters, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov trong trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Nga “Rossiya 24” tuyên bố: "Chúng tôi nhấn mạnh rằng Mỹ đổ vũ khí vào Ukraine là không thể chấp nhận được và chúng tôi yêu cầu chấm dứt hành vi này". Đại sứ Antonov cho biết Nga đã gửi công hàm ngoại giao tới Mỹ để bày tỏ các quan ngại của Moscow. Ông nói rằng những gói viện trợ vũ khí của Mỹ sẽ làm tình hình thêm trầm trọng và gia tăng nguy cơ xung đột.

Từ khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, Mỹ đã liên tục chuyển các lô vũ khí đến cho Kiev, bao gồm tên lửa phòng không vác vai Stinger và tên lửa chống tăng Javelin, pháo hạng nặng, máy bay không người lái chiến thuật, cùng nhiều đạn và áo giáp. Mỹ và các đồng minh trong NATO đã cho thấy sẵn sàng cung cấp thêm vũ khí hạng nặng và khí tài hiện đại cho Ukraine, trong bối cảnh Nga tập trung lực lượng vào khu vực miền đông Ukraine. Các cuộc giao tranh ở miền đông Ukraine được dự báo sẽ rất khốc liệt, với hình thái tương tự những trận chiến lớn với xe tăng và pháo thời Chiến tranh thế giới thứ hai.

XUÂN PHONG