10 sự kiện nổi bật trong năm 2008

Ông Đ.Mét-vê-đép được bầu làm tổng thống LB Nga. Ảnh: Internet

1. Hiến chương ASEAN chính thức có hiệu lực từ ngày 15-12-2008 sau một năm được các nhà lãnh đạo ASEAN ký kết và được các nước thành viên phê chuẩn. Đây là bước chuyển mình của ASEAN, từ một tổ chức khu vực có mức độ hợp tác lỏng lẻo trở thành một tổ chức liên chính phủ, hoạt động dựa trên các qui tắc, nguyên tắc pháp lý và cơ cấu tổ chức bộ máy chặt chẽ; là cơ sở đóng góp hữu hiệu vào quá trình xây dựng Cộng đồng của ASEAN vào năm 2015, tăng cường đoàn kết, thúc đẩy hợp tác giữa các nước trong khu vực.

2. Ông Đ.Mét-vê-đép được bầu làm tổng thống LB Nga và ông V.Pu-tin được bổ nhiệm làm thủ tướng sau khi kết thúc hai nhiệm kỳ tổng thống, hình thành “cỗ xe song mã” ăn ý tiếp tục hành trình chấn hưng nước Nga với sự hậu thuẫn của Đu-ma quốc gia do đảng Nước Nga Thống nhất chi phối. Cuộc bầu cử Tổng thống Nga ngày 2-3 kết thúc quá trình đổi mới toàn diện ban lãnh đạo cấp cao của nhà nước Nga sau cuộc bầu cử Đu-ma quốc gia tháng 12-2007; đồng thời chấm dứt những lời đồn đoán trong nhiều năm trước đó rằng, ông V.Pu-tin muốn sửa đổi hiến pháp để làm tổng thống nhiệm kỳ thứ ba liên tiếp.

3. Thượng nghị sĩ B.Ô-ba-ma trở thành tổng thống da màu đầu tiên của nước Mỹ trong sự kỳ vọng của cử tri Mỹ về một nước Mỹ đang lâm vào tình trạng trì trệ sẽ có sự thay đổi mạnh mẽ. Tuy nhiên, ông cũng sẽ phải đối mặt với những thách thức chưa từng có trong giải quyết những hậu quả về mọi mặt kinh tế, chính trị, an ninh mà người tiền nhiệm để lại sau 8 năm cầm quyền.

4. Cuộc xung đột quân sự giữa Nga và Gru-di-a tháng 8-2008 sau khi Gru-di-a tấn công Nam Ô-xê-ti-a. Để bảo vệ dân thường và lực lượng gìn giữ hòa bình Nga, Tổng thống Nga ra lệnh cho quân đội Nga tiến vào Nam Ô-xê-ti-a và trong 5 ngày, hòa bình đã được vãn hồi. Ngày 26-8, Tổng thống Nga tuyên bố Mát-xcơ-va công nhận độc lập của Nam Ô-xê-ti-a và Áp-kha-di-a, mà tiền lệ là việc các nước phương Tây công nhận tỉnh Cô-xô-vô của Xéc-bi-a độc lập. Sự kiện này đánh dấu một bước lùi lớn trong các mối quan hệ vốn chẳng mấy tốt đẹp giữa Nga với Mỹ, NATO và EU.

5. Cuộc khủng hoảng tài chính xuất phát từ Mỹ mà nguyên do là việc cho vay dưới chuẩn trong chính sách thị trường tự do điều tiết, nhanh chóng lan sang các nước khác, đẩy kinh tế thế giới vào tình trạng suy thoái nghiêm trọng.

6. Nạn cướp biển hoành hành ở vùng biển Tây Bắc Ấn Độ Dương và vịnh A-đen đã trở thành nguy cơ thực sự đe dọa an ninh quốc tế, buộc Hội đồng Bảo an LHQ phải ra nghị quyết trừng phạt. Một chiến dịch chống cướp biển quy mô quốc tế đã được triển khai với sự tham gia của EU, Nga, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ…

7. Vụ khủng bố ở Mum-bai ngày 26-11: Hàng chục tên khủng bố thuộc một tổ chức cực đoan ở Pa-ki-xtan tấn công vào trung tâm tài chính Mum-bai của Ấn Độ, cướp đi sinh mạng của hơn 170 người, đẩy quan hệ giữa hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân Ấn Độ và Pa-ki-xtan vào tình trạng nguy hiểm. Tấn thảm kịch kinh hoàng ở Ấn Độ một lần nữa khẳng định sự cần thiết phải tăng cường sự hợp tác quốc tế trong cuộc chiến chống khủng bố.

8. Hiệp định giữa Mỹ với Ba Lan và Séc về "lá chắn tên lửa": Oa-sinh-tơn đã đạt được thỏa thuận với Vác-sa-va và Pra-ha về việc bố trí 10 tên lửa đánh chặn trên lãnh thổ Ba Lan và một trạm ra-đa trên lãnh thổ Séc trong khuôn khổ Hệ thống phòng thủ chống tên lửa quốc gia của Mỹ (NMD) bằng cái cớ đối phó với các cuộc tấn công tên lửa từ I-ran. Mát-xcơ-va luôn phản đối kế hoạch này, coi đây là mối đe dọa an ninh quốc gia của Nga và trở thành tâm điểm của cuộc tranh cãi Đông - Tây.

9. Khủng hoảng chính trị tại Thái Lan: Các cuộc biểu tình chống chính phủ của phe đối lập kéo dài suốt ba tháng cuối năm đẩy Thái Lan vào tình trạng hỗn loạn và khiến hàng nghìn du khách nước ngoài bị mắc kẹt tại đây. Kết quả là đảng lớn nhất trong liên minh cầm quyền bị giải tán và thủ lĩnh đảng này, Thủ tướng Xổm-chai Vông-xa-vắt bị cấm hoạt động chính trị trong 5 năm.

10. Động đất ở Tứ Xuyên (Trung Quốc) với cường độ 8 độ rích-te xảy ra tháng 5-2008 cướp đi sinh mạng của 70 nghìn người và đẩy 5 triệu người vào cảnh vô gia cư. Hàng nghìn trẻ em là nạn nhân trong trận động đất này, khi khoảng 7.000 phòng học tại nhiều trường bị sập. Thiệt hại vật chất ước tính gần 150 tỷ USD.