Reuters ngày 9-12 đưa tin, cảnh sát Israel đã đột kích vào văn phòng UNRWA tại Đông Jerusalem, kéo lá cờ Liên hợp quốc trên nóc tòa nhà xuống và thay thế bằng lá cờ Israel. Giới chức Israel giải thích động thái trên liên quan tới các khoản nợ thuế chưa thanh toán của UNRWA lên tới 3,4 triệu USD "sau khi đã đưa ra nhiều cảnh báo và thực hiện tất cả thủ tục cần thiết".

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres khẳng định văn phòng UNRWA tại Đông Jerusalem là bất khả xâm phạm. Ảnh minh họa: Tân Hoa xã

CNN dẫn lời bà Shosh Bedrosian, phát ngôn viên của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố đến lúc UNRWA "phải bị giải thể" vì cơ quan này đã "cho thấy những thất bại nghiêm trọng của mình". UN News cho biết, toàn bộ hệ thống liên lạc bị cắt trong khi các thiết bị công nghệ thông tin và nhiều tài sản tại văn phòng UNRWA bị thu giữ.

Người đứng đầu UNRWA Philippe Lazzarini cho rằng cuộc đột kích thể hiện Israel xem thường nghĩa vụ của một quốc gia thành viên Liên hợp quốc trong việc bảo vệ và tôn trọng tính bất khả xâm phạm của các cơ sở Liên hợp quốc. “Việc cho phép điều này xảy ra tạo ra một thách thức mới đối với luật pháp quốc tế và tạo ra một tiền lệ nguy hiểm cho bất kỳ nơi nào trên thế giới có sự hiện diện của Liên hợp quốc", ông Philippe Lazzarini tuyên bố.

Theo tờ The Times of Israel, UNRWA cũng lên tiếng bác bỏ thông tin của Israel về việc văn phòng UNRWA tại Đông Jerusalem nợ tiền thuế. UNRWA khẳng định không có khoản nợ nào cả vì Liên hợp quốc-trong đó UNRWA là một cơ quan của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh - không bắt buộc phải trả bất kỳ loại thuế nào theo luật pháp quốc tế và theo luật mà chính Israel đã thông qua.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres lên án mạnh mẽ "sự xâm nhập bất hợp pháp" của Israel. Theo ông Antonio Guterres, văn phòng UNRWA tại Đông Jerusalem là cơ sở của Liên hợp quốc, bất khả xâm phạm, được miễn trừ khỏi mọi hình thức can thiệp. "Tôi kêu gọi Israel ngay lập tức thực hiện mọi biện pháp cần thiết để khôi phục, bảo vệ và duy trì tính bất khả xâm phạm của cơ sở UNRWA, không thực hiện thêm bất kỳ hành động nào liên quan đến cơ sở UNRWA, phù hợp với các nghĩa vụ của nước này theo Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế”, Tổng thư ký Liên hợp quốc nêu rõ.

Hồi tháng 10 năm ngoái, Quốc hội Israel đã bỏ phiếu thông qua luật cấm UNRWA sau nhiều năm chỉ trích gay gắt cơ quan vốn cung cấp viện trợ và hỗ trợ thiết yếu cho toàn bộ vùng lãnh thổ của Palestine và những người tị nạn Palestine suốt hơn 7 thập niên qua. Luật trên quy định UNRWA không được phép cử đại diện, cung cấp các dịch vụ hoặc tiến hành bất kỳ hoạt động nào, dù trực tiếp hay gián tiếp, tại Israel và Đông Jerusalem. Phía Israel nhiều lần cáo buộc một số nhân viên của UNRWA liên quan tới cuộc tấn công của phong trào Hamas nhằm vào nước này vào tháng 10-2023. UNRWA phủ nhận và khẳng định Israel không hề cung cấp bằng chứng nào cho cáo buộc nhằm vào nhân viên của cơ quan này.

Theo UN News, văn phòng UNRWA tại Đông Jerusalem đã bị bỏ trống từ đầu năm nay sau khi Quốc hội Israel thông qua luật cấm UNRWA. Kênh Al Jazeera lưu ý rằng vào tháng 10 vừa qua, Tòa án Công lý quốc tế (ICJ) nhấn mạnh cáo buộc của Israel nhằm vào UNRWA là không có cơ sở. ICJ tái khẳng định nghĩa vụ pháp lý của Israel trong việc hỗ trợ các nỗ lực cứu trợ của Liên hợp quốc tại dải Gaza, bao gồm cả các hoạt động do UNRWA thực hiện, đồng thời hợp tác với các cơ quan Liên hợp quốc đang hoạt động tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.