Thế giới tuần qua: Vén bức màn bí mật

QĐND Online - Thế giới bàng hoàng, đồng loạt lên án những biện pháp tra tấn rùng rợn của CIA vừa được công khai; “cú huých mới” cho quan hệ Nga-Ấn; Time bình chọn “Nhân vật của năm 2014” là những tin tức thế giới nổi bật tuần qua…

Tra tấn nước, một trong những biện pháp tàn nhẫn CIA áp dụng để điều tra các phần tử khủng bố. Ảnh: presstv.ir

1. Dư luận thế giới đồng loạt lên án Mỹ vi phạm nhân quyền và đòi xét xử những đối tượng vi phạm luật quốc tế sau khi Ủy ban Tình báo của Thượng viện Mỹ hôm 9-12 công bố báo cáo về chương trình tra tấn tù nhân bí mật của Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) kể từ sau sự kiện 11-9-2001. Báo cáo công khai các biện pháp tra tấn và hỏi cung gây tranh cãi vì tính dã man của CIA đối với các nghi phạm khủng bố.

Theo Tổng thống Barack Obama, các kỹ thuật mà CIA sử dụng đã "tra tấn tâm trí ông" và là sự phản bội lại các giá trị của nước Mỹ. Thượng nghị sĩ McCain nhận định, việc tra tấn bằng nước là "một dạng tra tấn tinh vi", "đáng xấu hổ" và các kỹ thuật của CIA "là vết nhơ đối với danh dự của đất nước".

Liên hợp quốc tuyên bố "chương trình tra tấn tù nhân của CIA vi phạm luật quốc tế về cấm tra tấn và các quyền cơ bản của con người". Hai quốc gia thường xuyên bị Mỹ cáo buộc vi phạm nhân quyền là Trung Quốc và Iran cũng lên án hành vi tra tấn nói trên và chỉ trích “Mỹ là điển hình của một chính thể chuyên chế chống lại loài người”.

Các đồng minh châu Âu thân cận của Mỹ cũng phản ứng mạnh mẽ, nêu rõ “tình trạng lạm dụng vũ lực nói trên là sự vi phạm trên diện rộng các giá trị tự do và dân chủ”.

Báo cáo của Thượng viện Mỹ đã làm nảy sinh những câu hỏi gay gắt về tình trạng vi phạm nhân quyền của chính quyền Mỹ.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Ảnh: Reuters

2. Nga tiếp tục là đối tác quân sự hàng đầu của Ấn Độ. Nga sẽ xây dựng cho Ấn Độ 12 lò phản ứng hạt nhân, đó là kết quả của cuộc hội đàm giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi hôm 11-12. Tại cuộc gặp này, 20 thỏa thuận hợp tác đã được ký kết. Nga cũng đồng ý sẽ sản xuất máy bay trực thăng tại Ấn Độ. Theo đó, mỗi năm Ấn Độ sẽ lắp ráp 400 chiếc trực thăng đa nhiệm cho Nga.

Chuyến công du của ông Putin nằm trong nỗ lực nhằm vực dậy kinh tế Nga vốn đang lao đao vì các “đòn” trừng phạt kinh tế của Mỹ và EU. Chuyến thăm càng có ý nghĩa quan trọng đối với sự hình thành trung tâm quyền lực mới, liên minh năng lượng tại châu Á.

Đội ngũ y, bác sĩ, nhân viên chăm sóc y tế đã không quản ngại nguy hiểm tham gia cuộc chiến cam go chống lại dịch bệnh chết người Ebola chính là "Nhân vật của năm 2014". Ảnh: time.com

3. Tạp chí danh tiếng Time của Mỹ đã bình chọn đội ngũ y, bác sĩ, nhân viên chăm sóc y tế-những người không quản ngại khó khăn, nguy hiểm tham gia cuộc chiến cam go chống lại dịch bệnh chết người Ebola là "Nhân vật của năm 2014".

Đứng tiếp theo trong danh sách là những người biểu tình phản đối vụ cảnh sát da trắng bắn chết một thanh niên da màu ở thành phố Ferguson, bang Missouri, Mỹ; Tổng thống Nga Vladimir Putin; người đứng đầu Chính quyền khu vực người Kurd (KRG) Massoud Barzani; và Chủ tịch Tập đoàn Thương mại điện tử Alibaba của Trung Quốc Mã Vân.

Công nhân tháo dỡ những hàng rào chắn trước tòa nhà chính quyền Hồng Kông. Ảnh: Reuters

4. Sáng 11-12, chính quyền Hồng Kông đã bắt đầu tháo dỡ các con đường bị phong tỏa và các khu trại cuối cùng của phong trào “Chiếm trung tâm”, chấm dứt các cuộc biểu tình đòi bầu cử tự do đã “chia rẽ” thành phố hơn hai tháng qua mà không một yêu cầu nào được chính quyền đáp ứng.

Người biểu tình đã nói lời "chào tạm biệt" và "hẹn gặp lại", ngụ ý rằng phong trào này chưa chấm dứt. Các lãnh đạo sinh viên Hồng Kông cho biết dự định sẽ mở rộng cuộc đấu tranh đòi bầu cử tự do và có thể sẽ gây áp lực cho các quan chức chính phủ trong cuộc họp tham vấn toàn dân sắp tới.

Tổng Tham mưu trưởng Các lực lượng vũ trang Nga, Tướng Valery Gerasimov. Ảnh: Itar-Tass

5. Tổng Tham mưu trưởng Các lực lượng vũ trang Nga, Tướng Valery Gerasimov ngày 10-12 trong cuộc gặp mặt các tùy viên quốc phòng nước ngoài đã cáo buộc các nước phương Tây đang cố gắng tạo nên ở Nga hình tượng “một kẻ xâm lược công khai chống Ukraine”; đồng thời cho biết, một phái đoàn quân sự Nga đã tới Đông Ukraine theo lời mời của Kiev để hỗ trợ Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) củng cố nền hòa bình.

Xung đột tại Đông Ukraine bùng phát từ tháng 4 năm nay đã làm hơn 4.300 người thiệt mạng. Nga ủng hộ phe ly khai nhưng cũng bác bỏ những cáo buộc cung cấp vũ khí và binh lính cho phe này, dù phương Tây đã tuyên bố rằng họ có những chứng cớ xác đáng.

Ngày 11-12, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã thỉnh cầu Nga rút binh sĩ khỏi Ukraine và đóng cửa biên giới, cho rằng hành động này sẽ gần như mang đến hòa bình ngay lập tức.

6. Ngày 9-12, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã kêu gọi giới lập pháp nước này cân nhắc phương án sử dụng lực lượng bộ binh tại Iraq và Syria trong cuộc chiến chống tổ chức "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng, phê chuẩn đạo luật tạo khung pháp lý cho phép chính quyền của Tổng thống Barack Obama tiến hành không giới hạn các chiến dịch quân sự ở Trung Đông.

Quân đội Triều Tiên tiến hành các cuộc tập trận mùa đông với quy mô lớn. Ảnh: sputniknews.com

7. Hôm 10-12, một quan chức quốc phòng Triều Tiên cho biết quân đội nước này đang tiến hành các cuộc tập trận mùa đông với quy mô lớn, tăng gấp 20 lần số lượt tập trận nhảy dù, trong bối cảnh Bình Nhưỡng gia tăng lo ngại về các hành động khiêu khích từ các nước khác.

Quân đội Hàn Quốc đang theo dõi sát sao các động thái quân sự của Triều Tiên vì Bình Nhưỡng đã tăng mạnh số lần tập trận của các lực lượng đặc biệt, nhất là đơn vị không vận. Trong khi đó, chính quyền Triều Tiên cũng được cho là đã gần hoàn thành việc mở rộng một căn cứ bắn tên lửa quan trọng gần biên giới với Trung Quốc.

Iraq đứng đầu Top 10 nước nguy hiểm nhất năm 2014. Ảnh: alltoptens.com

8. Iraq vẫn là nước nguy hiểm nhất thế giới. Trong số 10 nước nguy hiểm nhất thế giới do mạng tin ndtv.com dẫn Chỉ số đe dọa quốc gia (CTI) do Công ty tình báo IntelCenter (Mỹ) công bố, Iraq là nước dẫn đầu, tiếp đến là Nigeria và Somali. Bảng xếp hạng đã được đưa ra sau khi tiến hành tổng hợp đánh giá các cảnh báo về khủng bố và nổi dậy, cảnh báo đi lại, các đoạn băng video và hình ảnh, các vụ tấn công, cũng như con số nạn nhân chết và bị thương tại một quốc gia trong vòng 30 ngày.

9. Hải quân Mỹ vừa kết thúc 3 tháng thử nghiệm vũ khí laser trị giá 40 triệu USD tại Vùng Vịnh. Hệ thống vũ khí laser (LaWS) có công suất 30 kW được gắn trên tàu khu trục USS Ponce. Sau thành công từ đợt thử nghiệm, giới chức hải quân Mỹ cho biết họ có kế hoạch triển khai loại vũ khí này tới Trung Đông trong vòng 1 năm, trên tàu Ponce và cho phép các thủy thủ sử dụng hệ thống này để theo dõi các mối đe dọa tiềm tàng và bảo vệ con tàu.

Tàu ngầm hạt nhân chiến lớp Borey thứ 3 mang tên Vladimir Monomakh dài 170m, tốc độ di chuyển dưới biển là 29 hải lý/giờ. Ảnh: Itar-Tass

* Công ty đóng tàu Mã Vỹ của Trung Quốc vừa ký hợp đồng với một công ty Singapore để đóng tàu thăm dò biển sâu đầu tiên trên thế giới với thời hạn chuyển giao dự kiến vào năm 2017. Tàu dài 227m và rộng 40m, với sức chứa lên tới 180 người và sức tải tối đa là 40.000 tấn hàng hóa, có thể phục vụ công tác thăm dò đáy biển có độ sâu khoảng 2.500m và có một bãi đáp trực thăng.

* Hải quân Nga ngày 10-12 tiếp nhận tàu ngầm hạt nhân chiến lớp Borey thứ 3 mang tên Vladimir Monomakh. Ngày 10-9, tên lửa đạn đạo liên lục địa Bulava đã thử nghiệm thành công trên tàu ngầm hạt nhân này tại biển Bạch Hải. Tàu dài 170m, đường kính thân tàu 13,5m, tốc độ di chuyển dưới biển là 29 hải lý/giờ, có thể lặn sâu 450m, thủy thủ trên tàu khoảng 107 người. Trên tàu được trang bị 16 tên lửa Bulava và mang 6-10 đầu đạn hạt nhân siêu thanh.

MAI HƯƠNG (tổng hợp)