Theo các cam kết mới được OPEC+ đưa ra, sản lượng cắt giảm mỗi ngày là 500.000 thùng đối với Saudi Arabia và Nga, 144.000 thùng đối với Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), 128.000 thùng đối với Kuwait, 211.000 thùng đối với Iraq và lần lượt 78.000, 48.000, 40.000 thùng đối với Kazakhstan, Algeria, Oman. Quyết định cắt giảm bắt đầu có hiệu lực từ tháng 5 và kéo dài đến cuối năm 2023. Tuy nhiên, không phải tất cả thành viên OPEC+ đều tham gia việc cắt giảm, bởi lẽ lâu nay sản lượng của một số quốc gia thành viên thậm chí còn nằm dưới ngưỡng thỏa thuận do thiếu năng lực sản xuất. Như vậy, sản lượng cắt giảm lần này mà OPEC+ đột ngột đưa ra lên tới hơn 1 triệu thùng/ngày, bổ sung cho quyết định cắt giảm hồi tháng 10 năm ngoái ở mức 2 triệu thùng/ngày, nâng tổng sản lượng cắt giảm mỗi ngày của OPEC+ lên tới 3,66 triệu thùng, tương đương 3,7% nhu cầu toàn cầu, theo báo cáo của Reuters.

leftcenterrightdel
Bộ trưởng Năng lượng Saudi Arabia Abdulaziz bin Salman tại buổi họp báo sau cuộc họp thường kỳ của OPEC+ tại Vienna (Áo), ngày 5-10-2022. Ảnh: AFP 

Giới phân tích nhận định, thay vì giúp ổn định thị trường, động thái này sẽ khiến giá dầu tăng vọt. Tháng trước, giá dầu thô Brent đã giảm xuống còn 70USD/thùng, thấp nhất trong 15 tháng, kéo theo sụt giảm doanh thu của các thành viên OPEC+. Nguyên nhân là do gia tăng lo ngại về một cuộc khủng hoảng ngân hàng toàn cầu và lãi suất tăng sẽ làm sụt giảm nhu cầu dầu của thế giới. Ngăn chặn đà rớt giá của dầu mỏ được xem là lý do chính cho quyết định cắt giảm sản lượng của OPEC+ lần này.

Dĩ nhiên là không có gì nhanh nhạy hơn phản ứng của thị trường. Sau khi thông tin trên được công bố, giá dầu thô trên thị trường toàn cầu lập tức có một phiên chao đảo. Tờ Financial Times cho hay, trong phiên mở cửa đầu giờ sáng 3-4, giá dầu Brent đã tăng lên mức cao nhất trong gần một tháng, giao dịch ở mức 84,95USD/thùng, tăng 5,06USD (tương đương 6,3%) so với phiên trước đó.

Ngân hàng Goldman Sachs (Mỹ) ước tính, giá dầu có thể tăng nhiều hơn mức 7%, góp phần làm tăng doanh thu từ dầu mỏ của các thành viên OPEC+. Tổ chức này cũng hạ dự báo sản lượng cuối năm 2023 của OPEC+, đồng thời dự báo giá dầu Brent có thể lên tới 95USD hoặc 100USD/thùng trong năm 2023 và 2024. Rõ ràng, động thái mới nhất của OPEC+ là một nỗ lực phối hợp cho thấy tổ chức này vẫn nắm quyền kiểm soát thị trường dầu mỏ toàn cầu.

Giám đốc thị trường toàn cầu của Tập đoàn năng lượng Rapidan Clay Seigle đánh giá: “OPEC+ đang hành động trên cơ sở phòng ngừa. Họ đã hành động hôm nay để ngăn chặn sự lặp lại của năm 2008, khi OPEC cắt giảm quá muộn để ngăn giá dầu lao dốc dưới tác động của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu”. Chuyên viên tư vấn năng lượng George Baker của George Baker & Assoc. thì nhận định, giá dầu có liên quan mật thiết tới sản xuất lương thực, sản xuất điện, chăm sóc sức khỏe cộng đồng... Dầu là nhiên liệu đầu vào quan trọng của nhiều ngành sản xuất, do đó, việc cắt giảm nguồn cung toàn cầu và tăng giá dầu thô đương nhiên sẽ tác động tiêu cực đến hầu hết mọi lĩnh vực. Nếu giá dầu tăng vọt tới 100USD hay 120USD/thùng như đã từng, các nền kinh tế lớn của thế giới có thể rơi vào suy thoái.

Quyết định cắt giảm sản lượng dầu của OPEC+, như mọi lần, lại khiến Washington tức giận. Mỹ vẫn giữ lập luận rằng thế giới cần giảm giá dầu để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và ngăn Tổng thống Nga Vladimir Putin tăng thêm doanh thu từ dầu mỏ để đổ vào cuộc chiến với Ukraine; rằng động thái cắt giảm sản lượng của OPEC+ vào thời điểm này là “không khôn ngoan”. Giới phân tích chính trị thì cho rằng, quyết định của OPEC+ lần này giống như một cú đánh bồi làm suy yếu thêm uy tín chính trị của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden, khiến phe Cộng hòa đối lập đặt ra câu hỏi về vai trò của Đảng Dân chủ cầm quyền, trong bối cảnh các ứng cử viên tranh ghế Tổng thống Mỹ trong cuộc bầu cử năm 2024 đang ráo riết khởi động cuộc đua.

HÀ PHƯƠNG