Đây là cuộc gặp đầu tiên giữa ngoại trưởng hai nước kể từ tháng 10-2021, nhằm giữ quan hệ song phương ổn định, tránh căng thẳng leo thang thành xung đột.

Ngay trước khi bước vào hội đàm, Ngoại trưởng Blinken nói: “Trong một mối quan hệ phức tạp và mang tính hệ quả như mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, có rất nhiều điều để nói. Chúng tôi rất mong đợi một cuộc trò chuyện hiệu quả và mang tính xây dựng”. Ông cũng nhấn mạnh không có gì thay thế được hoạt động ngoại giao trực tiếp.

Về phần mình, Ngoại trưởng Vương Nghị nói rằng, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tin tưởng vào sự hợp tác cũng như “tôn trọng lẫn nhau” giữa hai cường quốc kinh tế lớn nhất thế giới. Ông nêu rõ: “Trung Quốc và Mỹ là hai quốc gia lớn nên việc hai nước duy trì trao đổi bình thường là điều cần thiết. Đồng thời, chúng ta cần làm việc cùng nhau để bảo đảm rằng mối quan hệ này sẽ tiếp tục phát triển đúng hướng”.

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (bên trái) và người đồng cấp Mỹ Antony Blinken tại Bali, Indonesia ngày 9-7. Ảnh: Reuters 

Tại cuộc hội đàm kéo dài 5 giờ, bao gồm cả bữa trưa làm việc, hai ngoại trưởng tập trung thảo luận những biện pháp ngăn chặn nguy cơ cạnh tranh giữa hai nước trở thành xung đột không chủ ý. Hai ngoại trưởng cũng thảo luận nhiều vấn đề quốc tế mà hai bên cùng quan tâm, trong đó có vấn đề Nga-Ukraine. Đáng chú ý, ông Blinken cho biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến sẽ có cuộc thảo luận lại về những vấn đề trên trong những tuần tới.

Phát biểu sau hội đàm, Ngoại trưởng Blinken cho biết: “Dù quan hệ giữa hai nước rất phức tạp, tôi có thể khẳng định rằng hai phái đoàn đã có cuộc thảo luận hữu ích, thẳng thắn và trên tinh thần xây dựng”. Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh: “Quan hệ Mỹ-Trung không chỉ ảnh hưởng tới hai nước mà tới cả thế giới. Chúng tôi cam kết duy trì quan hệ và cạnh tranh một cách có trách nhiệm”. Ông cũng cam kết duy trì các kênh liên lạc ngoại giao mở với Bắc Kinh.

Tuy không mong đợi bất kỳ bước đột phá nào từ các cuộc hội đàm giữa hai Ngoại trưởng Mỹ-Trung, nhưng giới chức hai nước hy vọng cuộc trao đổi này có thể giúp hai bên duy trì đường dây liên lạc cởi mở, tạo chỗ dựa vững chắc trong việc chỉ dẫn hai nền kinh tế lớn nhất thế giới giải quyết các vấn đề ngày càng phức tạp và có khả năng bùng nổ xung đột.

Cuộc gặp gỡ giữa Ngoại trưởng Vương Nghị và Ngoại trưởng Blinken được cho là bước chuẩn bị quan trọng cho cuộc hội đàm trực tuyến cấp cao giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung, dự kiến diễn ra trong vài tuần tới. Các cuộc gặp giữa những quan chức quốc phòng, tài chính và an ninh quốc gia hàng đầu của hai nước cũng đã diễn ra trong hai tháng qua. Global Times, tờ báo thuộc People's Daily, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc cho rằng, tương tác ngoại giao gia tăng “thể hiện hai bên đồng thuận tránh leo thang căng thẳng”.

Quan điểm của Mỹ với Trung Quốc ngày càng cứng rắn trong những năm gần đây. Chính quyền Tổng thống Joe Biden đến nay vẫn duy trì cách tiếp cận của người tiền nhiệm Donald Trump, coi Bắc Kinh là đối thủ chính trên thế giới. Song dù đang trong tình trạng cạnh tranh chiến lược, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn là đối tác thương mại lớn của nhau. Tổng thống Joe Biden đang xem xét loại bỏ thuế quan đối với một loạt hàng hóa Trung Quốc để kiềm chế lạm phát gia tăng, trước cuộc bầu cử quốc hội giữa kỳ vào tháng 11 tới.

PHƯƠNG VŨ