Nga điều tra hình sự lãnh đạo Wagner vì hành vi “kích động nổi loạn”

Sau khi ông Yevgeny Prigozhin, lãnh đạo công ty quân sự tư nhân Wagner bị Cơ quan an ninh Liên bang Nga (FSB) điều tra hình sự vì hành vi “kích động nổi loạn”, Tổng thống Vladimir Putin nêu rõ sẽ làm mọi việc để bảo vệ nước Nga. 

Theo Sputnik, phát biểu trên truyền hình ngày 24-6, Tổng thống Putin khẳng định Wagner do ông Prigozhin dẫn đầu đang tìm cách tổ chức nổi loạn, đẩy đất nước đến "tình trạng hỗn loạn, huynh đệ tương tàn và thất bại". Ông chủ Điện Kremlin cho rằng những gì mà Nga đang phải đối mặt chính là sự phản bội; nhấn mạnh chính tham vọng và lợi ích cá nhân thái quá đã dẫn đến hành động phản quốc, phản bội người dân Nga. Tổng thống Putin tuyên bố, đây là "đòn giáng vào nước Nga, vào nhân dân chúng ta" và hành động bảo vệ đất nước của Nga khỏi mối đe dọa như vậy "sẽ rất cứng rắn". Mọi cá nhân cố tình dấn thân vào con đường phản quốc, chuẩn bị nổi loạn vũ trang nhất định "sẽ phải chịu sự trừng phạt không thể tránh khỏi, phải trả lời trước pháp luật và trước nhân dân Nga".

An ninh được siết chặt tại Quảng trường Đỏ ở thủ đô Moscow, ngày 24-6. Ảnh: Tân Hoa xã.

TASS cho biết, nhà lãnh đạo Nga khẳng định một cuộc nội chiến "sẽ không được phép lặp lại". "Với tư cách là Tổng thống Nga, Tổng tư lệnh tối cao của các Lực lượng vũ trang Liên bang Nga và là một công dân Nga, tôi sẽ làm tất cả để bảo vệ đất nước, bảo vệ trật tự hiến pháp, bảo vệ cuộc sống, an ninh và tự do của người dân. Tôi kêu gọi những người đang bị lôi kéo vào tội ác này đừng mắc phải sai lầm chết người và thảm họa, hãy đưa ra lựa chọn đúng đắn duy nhất là ngừng tham gia hành động tội ác. Tôi tin rằng chúng ta sẽ giữ gìn và bảo vệ vững chắc những gì quý giá và thiêng liêng đối với chúng ta. Chúng ta sẽ vượt qua mọi thử thách, sẽ càng trở nên mạnh mẽ hơn", Sputnik dẫn lời Tổng thống Putin.

Theo TASS, Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev đã kêu gọi người dân ủng hộ Tổng thống Putin; nhấn mạnh chia rẽ và phản bội là "con đường dẫn tới bi kịch lớn nhất”; tuyên bố nước Nga không được để điều đó xảy ra, "kẻ thù sẽ bị tiêu diệt và chiến thắng sẽ thuộc về chúng ta". AFP cho biết, Chủ tịch Thượng viện và Chủ tịch Hạ viện Nga cũng đều lên tiếng kêu gọi người dân Nga ủng hộ Tổng thống Putin.

Trước đó, trong một thông báo, FSB cho biết xét tới “tình hình nghiêm trọng và mối đe dọa leo thang đối đầu tại Nga”, cơ quan này quyết định điều tra hình sự ông Prigozhin vì hành vi “kích động nổi loạn”. Theo tờ The Moscow Times, mức án phạt đối với hành vi trên là từ 12 đến 20 năm tù giam. FSB kêu gọi các tay súng Wagner “không phạm phải những sai lầm không thể sửa chữa, dừng bất kỳ hành động vũ lực nào chống lại người dân Nga, không tuân theo mệnh lệnh của tên tội phạm và kẻ phản bội, có biện pháp bắt giữ ông Prigozhin”. Ủy ban Chống khủng bố quốc gia của Nga cũng yêu cầu ông Prigozhin chấm dứt “các hành vi phạm pháp”; nhấn mạnh những tuyên bố đang được lan truyền dưới danh nghĩa của ông Prigozhin là “tuyệt đối vô căn cứ”.

Theo các hãng truyền thông phương Tây, các lực lượng của Wagner từng có thời gian phối hợp với quân đội Nga tại chiến trường Ukraine-nơi Moscow tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt. Suốt nhiều tháng qua, ông Prigozhin cáo buộc Bộ Quốc phòng Nga đã khiến các lực lượng của Wagner chịu thương vong nặng nề vì thiếu đạn dược, khiến mối quan hệ giữa đôi bên ngày càng rạn nứt giữa lúc chiến sự tại Ukraine chưa có dấu hiệu kết thúc. Căng thẳng dần tăng nhiệt khi ông Prigozhin từ chối yêu cầu ký hợp đồng phục vụ với Bộ Quốc phòng Nga, vốn có thể dẫn đến việc Wagner chịu sự kiểm soát trực tiếp của quân đội Nga. Đêm 23-6, ông Prigozhin cáo buộc quân đội Nga đã tập kích tên lửa vào các doanh trại của Wagner và thông báo dẫn hàng nghìn tay súng dưới quyền rút khỏi Ukraine, tiến vào biên giới Nga. Ngày 24-6, ông Prigozhin tuyên bố lực lượng gồm 25.000 tay súng "sẵn sàng chết" và đã kiểm soát toàn bộ cơ sở quân sự ở thành phố Rostov-on-Don cũng như Voronezh ở miền Nam nước Nga, đồng thời gọi đây là cuộc "hành quân công lý chứ không phải đảo chính".

Bộ Quốc phòng Nga đã lên tiếng phủ nhận, khẳng định cáo buộc tập kích tên lửa vào các doanh trại của Wagner là “không đúng thực tế” và là “hành vi khiêu khích”. Theo Sputnik, an ninh đã được siết chặt tại nhiều vùng cũng như thủ đô Moscow của Nga. TASS dẫn nguồn tin Chính phủ Nga cho biết, các lực lượng đang triển khai "các biện pháp chiến đấu cần thiết như một phần của chiến dịch chống khủng bố" tại Rostov-on-Don và Voronezh.

Trong khi đó, Reuters dẫn lời ông Prigozhin tuyên bố sẽ không đầu hàng theo lời kêu gọi của Tổng thống Putin. CNN cho biết, Mỹ và nhiều quốc gia châu Âu thông báo đang "theo dõi sát sao" diễn biến tình hình tại Nga.

HOÀNG VŨ