Hãng thông tấn Yonhap của Hàn Quốc dẫn các nguồn tin ngày 13-5 cho biết, phía Mỹ đã đưa ra yêu cầu này trong các cuộc thảo luận với Triều Tiên nhằm chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều. Theo yêu cầu của Mỹ, các lệnh trừng phạt chống Triều Tiên sẽ không được rút bớt nếu yêu cầu trên không được đáp ứng trong vòng vài tháng sau cuộc gặp thượng đỉnh dự kiến giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un ngày 12-6 tới đây tại Singapore. Washington cho rằng, cam kết ngừng thử hạt nhân và tên lửa của Bình Nhưỡng là chưa đủ và nước này cần phải có những hành động cụ thể hơn để chứng minh cam kết phi hạt nhân hóa.

Trước đó, phát biểu ngày 11-5 sau cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Hàn Quốc Kang Kyung-wha ở thăm Washington, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết, Mỹ sẵn sàng giúp thúc đẩy kinh tế Triều Tiên nếu Bình Nhưỡng nhanh chóng từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân. “Nếu Triều Tiên có hành động táo bạo nhanh chóng phi hạt nhân hóa, Mỹ sẵn sàng hợp tác với Triều Tiên để đạt được sự thịnh vượng ngang với Hàn Quốc", ông Pompeo nêu rõ. Theo Ngoại trưởng Mỹ, mục tiêu của Washington vẫn là phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên một cách lâu dài, có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược. Ông Pompeo cũng cho biết, việc Bình Nhưỡng loại bỏ chương trình hạt nhân sẽ cần tới "sự kiểm chứng chặt chẽ".

Hình ảnh vệ tinh về cơ sở thử hạt nhân Punggye-ri của Triều Tiên. Nguồn: BBC

Hiện chưa rõ phản ứng của phía Triều Tiên với đòi hỏi này của Mỹ. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng Bình Nhưỡng có thể không phản ứng tiêu cực, khi truyền thông Triều Tiên cho biết nước này và Mỹ đạt được "sự đồng thuận thỏa đáng về các vấn đề thảo luận", sau chuyến thăm của Ngoại trưởng Mike Pompeo tới Bình Nhưỡng hồi tuần trước. Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng cho rằng, khó có khả năng Triều Tiên chuyển hoàn toàn các vũ khí hạt nhân và vật liệu phân hạch ra khỏi nước này, trừ khi Bình Nhưỡng xác định được an ninh của nước này đã được bảo đảm thông qua việc thiết lập quan hệ ngoại giao và có một hiệp ước hoà bình với Mỹ. Có khả năng, Triều Tiên sẽ chấp nhận từ bỏ một phần vũ khí hạt nhân làm con bài đàm phán.

Trong khi đó, trước thông tin Triều Tiên tuyên bố đóng cửa cơ sở thử hạt nhân Punggye-ri, cả Mỹ và Hàn Quốc đã thể hiện sự hoan nghênh quyết định này của Bình Nhưỡng. Ngày 13-5, người phát ngôn Phủ Tổng thống Hàn Quốc Kim Eui-kyom cho biết, động thái trên của Triều Tiên thể hiện sẵn sàng thực hiện các cam kết đưa ra trong cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều hồi cuối tháng 4 vừa qua. Về phần mình, Tổng thống Donald Trump trên tài khoản Twitter cá nhân ngày 12-5, đã hoan nghênh tuyên bố của Triều Tiên về kế hoạch dỡ bỏ cơ sở thử hạt nhân nói trên trước thềm cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều, coi đây là "một cử chỉ rất thông minh và lịch thiệp".

Trước đó, Hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên (KCNA) dẫn thông báo của Bộ Ngoại giao nước này cho biết, Bình Nhưỡng sẽ đóng cửa cơ sở thử hạt nhân Punggye-ri. Buổi lễ đánh dấu sự kiện dỡ bỏ cơ sở thử hạt nhân này diễn ra trong khoảng từ 23 đến 25-5 tới và nước này sẽ mời các phóng viên từ Hàn Quốc, Trung Quốc, Nga, Mỹ và Anh tới dự lễ. Thông báo nêu rõ, đảng Lao động Triều Tiên cầm quyền và các tổ chức có liên quan khác đang “tiến hành các hoạt động về mặt kỹ thuật để đóng cửa cơ sở thử hạt nhân này” nhằm "thể hiện quyết tâm ngừng hoàn toàn các hoạt động thử hạt nhân”.

Theo Bộ Ngoại giao Triều Tiên, đây là bước đi gần hơn tới việc thực hiện đề xuất mà nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã đưa ra trong cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều hồi tháng trước. Bộ trên cũng thông báo quy trình đóng cửa cơ sở thử hạt nhân trên, theo đó sẽ dùng thuốc nổ phá tất cả các đường hầm của bãi thử, bít các lối vào, dỡ bỏ tất cả các cơ sở nghiên cứu và canh gác ở khu vực thử hạt nhân này. Đồng thời các nhà nghiên cứu và lực lượng canh gác rút khỏi địa điểm này và khu vực xung quanh bãi thử sẽ đóng cửa hoàn toàn.

LAN HÀ