Theo báo cáo về tình hình dân số do Cơ quan thống kê Hàn Quốc công bố mới đây, dân số của Hàn Quốc được dự báo sẽ giảm từ 51,7 triệu người trong năm 2019 còn 39 triệu người vào năm 2067. Cùng với đó, nhóm người trên 65 tuổi cũng tăng từ tỷ lệ 14,9% hiện nay lên mức 46,5%. Trong khi đó, theo Yonhap, tỷ lệ người trên 65 tuổi ở Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản lần lượt là 25,1%, 29,9% và 38,1% vào năm 2067.

Cũng theo báo cáo này, nhóm dân số dưới 15 tuổi của Hàn Quốc sẽ giảm từ 12,4% hiện nay còn 8,1% vào năm 2067 và số người trong độ tuổi lao động của Hàn Quốc (từ 15 đến 64 tuổi) có thể giảm từ 72,7% còn 45,4% trong cùng thời gian trên. Dân số trong độ tuổi lao động giảm nhanh có thể làm gia tăng gánh nặng tài chính đối với thế hệ trẻ và tạo rào cản đối với sự phát triển của Hàn Quốc trong vài chục năm tới.

Số lượng trẻ sơ sinh chào đời tại Hàn Quốc đang tiếp tục giảm vì thế hệ trẻ ngại kết hôn và sinh con. Ảnh: Reuters. 

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng già hóa dân số tại Hàn Quốc là do tỷ lệ sinh giảm. Bất chấp những nỗ lực của Chính phủ Hàn Quốc nhằm làm chậm quá trình già hóa dân số, số lượng trẻ sơ sinh chào đời tại Hàn Quốc vẫn đang tiếp tục giảm. Hãng tin CNN dẫn nguồn tin từ Chính phủ Hàn Quốc cho biết, tổng tỷ suất sinh (TFR), được tính theo số con trung bình mà mỗi phụ nữ sẽ sinh ra trong đời, của quốc gia Đông Á này trong năm 2018 đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 1970. Theo đó, TFR năm 2018 ở Hàn Quốc là 0,98, trong khi số liệu này vào năm 2017 là 1,05, thấp hơn nhiều so với mức TFR tiêu chuẩn (2,1) để duy trì dân số ổn định. Con số TFR giảm kỷ lục này đã đưa Hàn Quốc vào nhóm danh sách các nước có tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới, thậm chí còn thấp hơn Nhật Bản-quốc gia đang phải vật lộn với tình trạng tỷ lệ sinh thấp trong nhiều năm qua.

Tỷ lệ sinh ở Hàn Quốc giảm là do thế hệ trẻ nước này đang trốn tránh hẹn hò, kết hôn và sinh con do không thể tìm được việc làm ổn định trong thời kỳ kinh tế suy giảm. Theo Viện Y tế và Xã hội Hàn Quốc (KIHSA), năm 2018, phần lớn người Hàn Quốc trong độ tuổi 20-44 là người độc thân. Trong số những người không hẹn hò, 51% đàn ông và 64% phụ nữ cho biết, họ chủ động lựa chọn cuộc sống độc thân. Rất nhiều người chần chừ không muốn bước vào một mối quan hệ nghiêm túc do lo ngại những khó khăn về kinh tế và các vấn đề xã hội.Nhiều người Hàn Quốc trẻ tuổi cho rằng họ không có thời gian, tiền bạc vì phải vật lộn tìm việc trong một thị trường việc làm với tỷ lệ cạnh tranh khốc liệt. Ngoài ra, chi phí giáo dục đắt đỏ và giá nhà tăng vọt cũng như những khó khăn mà phụ nữ gặp phải khi tìm kiếm việc làm sau thời gian nghỉ việc ở nhà chăm sóc con cái cũng là những yếu tố khiến tỷ lệ sinh giảm. Ngay cả khi vừa làm việc vừa nuôi con, phụ nữ cũng chịu áp lực gấp đôi vì phải làm việc nhà. Hơn nữa, nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc không muốn tuyển dụng phụ nữ có con vì nghi ngờ mức độ cam kết của họ và lo ngại các bà mẹ sẽ không thể dành nhiều thời gian cho công việc theo yêu cầu.

Theo Bloomberg, các nghiên cứu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho thấy, dân số già sẽ kéo tụt năng lực sản xuất của một nền kinh tế, dẫn tới Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) sụt giảm. Đối với Hàn Quốc, tỷ lệ sinh thấp và dân số già hóa đặt ra mối lo ngại về thiếu hụt nguồn nhân lực, làm tăng chi phí trợ cấp xã hội, đồng thời giảm triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á. Trong báo cáo mới đây, Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc (BoK) dự báo, kinh tế nước này sẽ tăng trưởng 2,2% trong năm nay, giảm so với mức 2,7% của năm 2018. Theo Nikkei Asian Review, trong thập kỷ qua, dù đã dành 130.000 tỷ won (tương đương 116 tỷ USD) để ngăn chặn sự suy giảm tỷ lệ sinh nhưng Chính phủ Hàn Quốc vẫn chưa thu được kết quả đáng kể. Để khắc phục tình trạng trên, các chuyên gia cho rằng, Hàn Quốc nên đưa ra những chính sách dài hạn và toàn diện để giải quyết các vấn đề xã hội đang cản trở phụ nữ mang thai, sinh đẻ và chăm sóc con cái.

LÂM ANH