Tại Mỹ, giá dầu thậm chí còn chạm đến “vùng âm” và tạo ra nghịch lý khó tin khi các nhà sản xuất dầu phải móc hầu bao trả cho những thương nhân trong các giao dịch bán dầu.

Theo Reuters, ngày 20-4, giá dầu thô ngọt nhẹ WTI đã giảm xuống mức thấp kỷ lục kể từ năm 1986, ở mức 10,34USD/thùng. Mặc dù tính đến 22 giờ cùng ngày (theo giờ Việt Nam), giá dầu WTI đã nhích lên mức 10,82USD/thùng, song nếu so với mức giá cách đó 3 ngày thì vẫn giảm tới 41%. Nhưng giá dầu ở Mỹ còn thê thảm hơn khi tụt xuống còn -37,63USD/thùng trong ngày 20-4, mức thấp nhất kể từ năm 1983. Tình hình được cải thiện đôi chút trong phiên mở cửa đầu ngày 21-4 với việc giá dầu WTI tại Mỹ vươn lên mức giá… trên 0USD/thùng.

Một trong những kho dự trữ dầu của Mỹ ở Cushing, bang Oklahoma.Ảnh: Getty Images.

Người ta có nhiều cách lý giải cho sự lao dốc không phanh của thị trường dầu mỏ thế giới trong những tuần qua. Trước hết, lệnh phong tỏa và hạn chế đi lại áp đặt tại nhiều nước nhằm ứng phó với đại dịch Covid-19 đã khiến hàng tỷ người phải ngồi nhà, các hoạt động sản xuất, kinh tế, công nghệ… bị đình trệ. Nhu cầu về “vàng đen” trên khắp thế giới cũng vì thế mà giảm mạnh theo. Cho dù Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) cùng các nước đối tác, còn được gọi là OPEC+, đã nhất trí cắt giảm 9,7 triệu thùng dầu/ngày trong thời gian hai tháng (tháng 5 và tháng 6 tới), song sự sụt giảm mạnh về nhu cầu sử dụng năng lượng do đại dịch Covid-19 vẫn tiếp tục kéo giá dầu xuống dốc. Bộ trưởng Năng lượng Saudi Arabia, Abdelaziz ben Salmane mới đây cho biết, OPEC+ có kế hoạch tiếp tục điều chỉnh sản lượng theo hướng cắt giảm lên tới 19,5 triệu thùng/ngày, nhưng chẳng rõ kế hoạch này có đủ sức để đẩy giá dầu trở lại quỹ đạo hay không. Trong bình luận đăng trên trang Facebook cá nhân ngày 20-4, Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga-cựu Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev thậm chí còn tỏ ra nghi ngờ rằng, chính việc OPEC+ cắt giảm sản lượng là nguyên nhân khiến giá dầu sụt giảm thê thảm.

Cũng có nhiều ý kiến cho rằng, giá dầu lao dốc thảm hại là do hợp đồng giao hàng tháng 5 đáo hạn vào ngày 21-4, khiến các nhà đầu tư phải "bán tống bán tháo". Hơn thế nữa, trong khi nguồn cung dư thừa, người mua chẳng mấy mặn mà, các điểm dự trữ dầu lại rơi vào tình trạng “tràn kho”, không còn chỗ chứa. Phát biểu trong cuộc họp báo ở Nhà Trắng ngày 20-4, Tổng thống Donald Trump cho biết, chính quyền của ông đã lên kế hoạch tăng 75 triệu thùng dầu dự trữ khi giá dầu giảm mạnh. Được biết, Bộ Năng lượng Mỹ cũng đang tiến hành những thủ tục cho phép các công ty xăng dầu của nước này thuê kho dự trữ quốc gia để cất trữ 77 triệu thùng dầu nhằm đối phó với tình trạng hết chỗ chứa.

Tuy nhiên, ông Donald Trump lưu ý rằng, tình trạng sụt giảm giá dầu xuống mức kỷ lục chỉ diễn ra trong ngắn hạn và xuất phát từ một “sự siết chặt tài chính”. Còn theo nhà phân tích Bjornar Tonhaugen, những gì đang xảy ra với giá dầu cho thấy sự mất cân bằng giữa cung và cầu trên thị trường dầu toàn cầu. Bên cạnh đó, công ty nghiên cứu thị trường năng lượng Rystad Energy dự báo rằng, tình hình hiện tại có thể khiến nhiều công ty dầu mỏ rơi vào cảnh vỡ nợ, phải tuyên bố phá sản. Theo Rystad Energy, nếu giá dầu ở mức 20USD/thùng, tính đến cuối năm 2021, sẽ có 533 công ty sản xuất và khai thác dầu mỏ của Mỹ phải đệ đơn xin phá sản. Còn nếu giá dầu duy trì ở mức 10USD/thùng, số công ty phải phá sản sẽ là khoảng… 1.100 công ty.

Đã, đang và sẽ còn quá nhiều điều để bàn về thị trường dầu mỏ của Mỹ cũng như toàn cầu. Chung quy cũng tại giá dầu mất phanh và trượt xuống đáy “con dốc” có thể coi là lịch sử.

ANH VŨ