Theo AFP, ngày 4-12, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cho biết, khối này cần hành động để giải quyết những quan ngại liên quan đến IRA của Mỹ với tổng ngân sách 430 tỷ USD. “EU phải có hành động để tái cân bằng sân chơi”, bà Ursula von der Leyen nhấn mạnh trong bài phát biểu tại Đại học châu Âu ở thành phố Bruges (Bỉ). Chủ tịch EC cũng lưu ý, EU phải làm việc với Mỹ để giải quyết một số khía cạnh gây lo ngại nhất của đạo luật. Tuy nhiên, bà Ursula von der Leyen cho rằng, Brussels cần điều chỉnh các quy định để tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư công vào quá trình chuyển đổi vì môi trường và đánh giá lại nhu cầu tăng ngân sách cho quá trình chuyển đổi.

leftcenterrightdel
 Chủ tịch EC Ursula von der Leyen lo ngại về tác động của IRA đối với các công ty châu Âu.Ảnh: AFP.

Trước đó, người đứng đầu Ủy ban Thương mại của Nghị viện châu Âu Bernd Lange nói rằng, việc gây sức ép với Mỹ để viết lại IRA là lãng phí thời gian và thay vào đó, EU nên đệ đơn khiếu nại lên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

Được Quốc hội Mỹ thông qua hồi tháng 8, IRA được thiết kế nhằm tăng tốc quá trình chuyển đổi sang một nền kinh tế ít carbon. Đạo luật này gồm có việc miễn trừ thuế đối với xe điện được sản xuất ở Bắc Mỹ, hỗ trợ chuỗi cung ứng pin của Mỹ, cấp các khoản trợ cấp cho các công ty và người tiêu dùng để chuyển đổi sang công nghệ xanh và bảo vệ môi trường.

IRA đã trở thành chủ đề gây tranh cãi ở châu Âu. Tuy EU hoan nghênh cam kết của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden trong việc chống lại biến đổi khí hậu, nhưng khối này cho rằng quá trình chuyển đổi xanh không thể ảnh hưởng tới quyền lợi của bên khác. Giới chức EU lo ngại IRA sẽ gây bất lợi cho ngành công nghiệp châu Âu, đặc biệt là các công ty sản xuất ô tô điện. Trả lời tờ Journal du Dimanche, Ủy viên phụ trách thị trường nội địa châu Âu Thierry Breton nhận định, IRA sẽ tạo ra sự mất cân bằng trong cạnh tranh. Theo ông Breton, châu Âu sẽ phải cải thiện khả năng thu hút đầu tư và tính cạnh tranh của các lĩnh vực chiến lược như công nghiệp số và chuyển đổi xanh. Ông Breton cũng kêu gọi thúc đẩy thành lập “Quỹ chủ quyền châu Âu” để hỗ trợ cho ngành công nghiệp châu Âu.

Các lo ngại của EU về IRA cũng đã được Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nêu ra với người đồng cấp Biden trong chuyến thăm Mỹ tuần trước. Dù thừa nhận mục tiêu của IRA là tạo việc làm, thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng xanh, song ông Macron lưu ý các khoản trợ cấp theo đạo luật cho ngành công nghiệp Mỹ có nguy cơ gây tổn hại đối với các doanh nghiệp châu Âu. Về phần mình, ông Biden khẳng định IRA phần lớn tập trung vào các khoản đầu tư và hỗ trợ đầu tư cho chống biến đổi khí hậu cũng như chi tiêu xã hội. Mỹ không có ý định sử dụng đạo luật này để gây bất lợi cho bất kỳ đồng minh nào. Thay vào đó, đạo luật hướng đến việc củng cố các chuỗi cung ứng với các đối tác như châu Âu để khắc phục những tổn thương kinh tế trong đại dịch Covid-19 và xung đột ở Ukraine. Trong nỗ lực không để các khoản trợ cấp gây thêm căng thẳng thương mại xuyên Đại Tây Dương, hai bên nhất trí sẽ thảo luận về các biện pháp phối hợp và điều chỉnh cách tiếp cận nhằm củng cố, bảo đảm chuỗi cung ứng, sản xuất, đổi mới ở Mỹ và EU.

LÂM ANH