Nhiệt độ ở lõi quả cầu lửa đạt khoảng 300.000oC, trong khi nhiệt độ trên bề mặt đạt 7.000oC. Với sức công phá tương đương 15.000 tấn thuốc nổ TNT, vụ nổ đã “xóa sổ” gần như mọi thứ trong phạm vi 8km2, khiến khoảng 70.000-80.000 người thiệt mạng ngay lập tức, theo CNN. Trong những ngày tháng tiếp theo, hàng chục nghìn người tiếp tục tử vong do bỏng, mất nước và bệnh tật do phơi nhiễm phóng xạ. Thành phố gần như bị san phẳng, những người sống sót-được gọi là hibakusha-phải chịu đựng những ảnh hưởng sức khỏe lâu dài và chấn thương tâm lý ngoài sức tưởng tượng.

Thả chim bồ câu tại Công viên tưởng niệm hòa bình nhân 80 năm Ngày Mỹ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima, Nhật Bản (6-8-1945 / 6-8-2025). Ảnh: Kyodo News

3 ngày sau, ngày 9-8, Mỹ thả quả bom nguyên tử thứ hai có biệt danh "Fat Man" xuống Nagasaki. Hai vụ ném bom này, cho tới nay, đánh dấu lần đầu tiên và duy nhất vũ khí hạt nhân được sử dụng trong chiến tranh, dẫn đến việc Nhật Bản đầu hàng ngày 15-8-1945, chấm dứt Chiến tranh thế giới thứ hai.

Hai quả bom nguyên tử đã khiến hơn 210.000 người thiệt mạng.

Sau 8 thập kỷ, ký ức đau thương vẫn để lại vết hằn trong tâm trí những người sống sót, với những mất mát không thể đong đếm.

Ngày nay, Hiroshima là một đô thị thịnh vượng với 1,2 triệu dân, nhưng tàn tích của một tòa nhà mái vòm vẫn đứng sừng sững ở trung tâm thành phố. Cả Hiroshima và Nagasaki là những lời nhắc nhở trường tồn không chỉ về thảm kịch nhân đạo to lớn đã diễn ra mà còn về mối nguy hiểm sâu sắc mà vũ khí hạt nhân gây ra cho nhân loại trong thế giới đầy chia rẽ ngày nay. Kể từ năm 1945, những người sống sót, các nhà hoạt động và các nhà lãnh đạo toàn cầu đã nhiều lần nhắc đến sự tàn phá này như một lời kêu gọi mạnh mẽ cho việc giải trừ quân bị và một bài học cảnh báo cho các thế hệ mai sau.

Michiko Kodama, một trong những người sống sót sau vụ ném bom Hiroshima cho biết: “Chúng tôi, những hibakusha đã chứng kiến địa ngục... trong vòng một thập kỷ nữa sẽ không còn sống để kể lại sự thật về vụ ném bom nguyên tử. Tôi muốn tiếp tục kể lại câu chuyện chừng nào còn sống”. Còn ông Kunihiko Iida, 83 tuổi, hướng dẫn viên tình nguyện tại Công viên tưởng niệm hòa bình Hiroshima vẫn nỗ lực chia sẻ câu chuyện của mình với hy vọng giúp những người tới đây nhận thức đầy đủ về hậu quả tang thương mà vũ khí hạt nhân có thể gây ra. “Con đường duy nhất dẫn đến hòa bình là xóa bỏ vũ khí hạt nhân. Không còn cách nào khác”, Iida chia sẻ với phóng viên CNN.  

Quả bom nguyên tử “Little Boy” thả xuống Hiroshima 80 năm trước được coi là có sức nổ thấp theo tiêu chuẩn ngày nay. Vũ khí hạt nhân lớn nhất hiện có trong kho vũ khí của Mỹ có sức công phá tương đương 1,2 megaton, gấp 80 lần sức công phá của “Little Boy”.

The Denver Gazette dẫn một số nghiên cứu khoa học mới nhất cho thấy, một cuộc chiến tranh hạt nhân quy mô lớn giữa hai cường quốc thế giới là Mỹ và Nga, nếu xảy ra, có thể hủy diệt sinh mạng hàng trăm triệu người ngay lập tức và dẫn đến nạn đói toàn cầu, khiến khoảng 6 tỷ người-tương đương 3/4 dân số thế giới-thiệt mạng chỉ trong vòng hai năm. Hoặc một cuộc chiến tranh hạt nhân giả định giữa Ấn Độ và Pakistan, với quy mô hạn chế hơn, cũng có thể gây ra nạn đói toàn cầu và cướp đi sinh mạng của khoảng 2 tỷ người trên toàn thế giới.

Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI), đến năm 2024, có 9 quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân bao gồm: Mỹ, Nga, Anh, Pháp, Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan, Triều Tiên và Israel. Tính đến tháng 1-2025, ước tính có khoảng 12.241 đầu đạn hạt nhân trên toàn thế giới, với khoảng 9.614 đầu đạn được lưu giữ trong kho dự trữ quân sự và có thể sẵn sàng được sử dụng.

Hồi tháng 6, SIPRI cảnh báo "một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân mới nguy hiểm đang nổi lên vào thời điểm các cơ chế kiểm soát vũ khí bị suy yếu nghiêm trọng", trong bối cảnh các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân đang thúc đẩy hiện đại hóa kho vũ khí.

“Xin cho tất cả linh hồn nơi đây được yên nghỉ, vì chúng ta sẽ không lặp lại tội ác”. Đó là dòng chữ khắc trên bia tưởng niệm tại Công viên tưởng niệm hòa bình Hiroshima, cũng là mong muốn của nhân loại yêu chuộng hòa bình thế giới.

HÀ PHƯƠNG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.